แมคกายเวอร์ยุคอินเทอร์เน็ต

ประมาณสามสิบปีที่แล้ว มีภาพ ยนตร์ชุดเรื่องหนึ่งที่ฉายทางโทรทัศน์เรื่อง “ยอดคนสมองเพชร” แต่คนไทยชอบเรียกเรื่องนี้ว่า แมคกายเวอร์ (Macgyver) เพราะเป็นเรื่องเกี่ยวกับสายลับคนหนึ่งชื่อแมคกายเวอร์ ที่ไม่ได้เก่งกาจเรื่องการต่อสู้มากนักเหมือนสายลับในหนังคนอื่น แต่มีทักษะพิเศษ สามารถนำสิ่งของรอบตัวมาประดิษฐ์คิดค้นเพื่อเอาตัวรอดจากสถานการณ์ต่าง ๆ โดยมีอุปกรณ์ประจำตัวคือ มีดพับสวิสสารพัดประโยชน์ มีดพับสวิสจึงขายดีเพราะหนังเรื่องนี้

แมคกายเวอร์กลายเป็นหนังในตำนานไปแล้ว และสร้างแรงบันดาลใจให้ผู้ชมยุคนั้นสนใจเรื่องวิทยาศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์ การประดิษฐ์คิดค้น หลายคนบอกว่า แมคกายเวอร์จุดประกายให้เรียนวิศวกรรมศาสตร์ ผมก็ชอบหนังทีวีชุดนี้มาก เพราะพระเอกมีไหวพริบมาก และได้ความรู้ต่าง ๆ ที่อาจนำไปใช้จริงได้ ถึงแม้ว่าจะโอเวอร์ไปบ้าง แต่ก็สนุกทุกตอนครับ

เคยมีลูกศิษย์คนหนึ่งถามผมว่า ถ้าอยากเก่งแบบแมคกายเวอร์ ควรเรียนรู้จากที่ไหน ดังนั้น บทความวันนี้จะแนะนำเว็บไซต์หรือข้อมูลที่น่าสนใจให้ผู้อ่านทราบครับ เว็บไซต์แรกที่ขอแนะนำคือ www.instructables.com เป็นเว็บไซต์ด้าน D.I.Y (Do It Yourself) หรือการประดิษฐ์สิ่งของต่าง ๆ ด้วยตนเอง มีบทความต่าง ๆ มากมาย ที่อ่านทุกวัน ก็คงไม่หมดครับ แนวบทความที่ผมชอบที่สุดคือ การนำสิ่งของรอบตัวหรือของใช้ในสำนักงานมาพลิกแพลง เช่น คลิปหนีบกระดาษ เทปกาว ขวดน้ำ เป็นต้น มีบทความหนึ่งที่ ผมชอบมากคือ การสร้างยานอวกาศจากภาพยนตร์เรื่องสตาร์ เทร็ค โดยใช้อุปกรณ์สำนักงานเท่านั้น

อีกเว็บไซต์หนึ่งที่ผมเข้าไปดูเป็นประจำคือ www.lifehacker.com คำว่า Lifehacker แปลเป็นภาษาไทยตรง ๆ คือ แฮคเกอร์ชีวิต แต่ในที่นี้หมายถึง การใช้เทคนิค วิธีการต่าง ๆ ในการทำให้ชีวิตสะดวกสบายมากขึ้น รวมทั้งเครื่องมือทางไอทีที่น่าสนใจ เช่น โปรแกรม แอพ อุปกรณ์เสริมต่าง ๆ ที่ทำให้ทำงานได้อย่างรวดเร็ว สบายขึ้น นี่เป็นเว็บไซต์ที่พลาดไม่ได้สำหรับคนที่ชอบเรื่องไอทีครับ เพราะมีบทความและเคล็ดลับดี ๆ ในการทำงานด้านไอทีจำนวนมาก

เว็บไซต์ Lifehacker.com เคยจัดแข่งขันที่ได้แรงบันดาลใจจากหนังแมคกายเวอร์เช่นกัน โดยกำหนดโจทย์สิ่งของ เช่น ไม้แขวนเสื้อ คลิปหนีบกระดาษ แม่เหล็ก ไดโอดเปล่งแสง เป็นต้น แล้วให้ผู้แข่งขันใช้ความคิดสร้างสรรค์ในการดัด แปลงหรือใช้งานสิ่งของที่โจทย์กำหนดให้ เหมือนในหนังแมคกายเวอร์ที่ใช้สิ่งของต่าง ๆ มาใช้งานแตกต่างจากวัตถุประสงค์ดั้งเดิม ผู้อ่านค้นหาการแข่งขันเหล่านี้ในอินเทอร์เน็ตได้โดยค้นคำว่า Macgyver challenge

นอกจากเว็บไซต์แล้ว ยังมีวิธีการประดิษฐ์คิดค้นเรียกว่า TRIZ (ทริซ)มาจากคำว่า The Theory of Inventive Problem Solving (ทฤษฎีการประดิษฐ์คิดค้น) ซึ่งนักประดิษฐ์ชาวรัสเซียชื่อ อัลท์ชุลเลอร์ ได้ศึกษาสิทธิบัตรหลายแสนฉบับ และสรุปว่า การประดิษฐ์คิดค้นต่าง ๆ สามารถทำได้ด้วยหลักการ 40 วิธี ปัจจุบัน TRIZ เป็นหลักการที่แพร่หลายทั่วโลก ผู้อ่านที่สนใจ ลองหาหนังสือ TRIZ ภาษาไทยซึ่งวางจำหน่ายหลายเล่มครับ

ข่าวดีล่าสุดสำหรับแฟนหนังทีวีแมคกายเวอร์คือ มีประกาศอย่างเป็นทางการแล้วว่า แมคกายเวอร์จะถูกนำ มาสร้างใหม่เป็นหนังโรงและหนังทีวีพร้อมกัน แต่ยังไม่ทราบว่า หนังจะใช้ช่วงเวลาใด ผมคิดเล่น ๆ ว่า ถ้าหนังแมคกายเวอร์ที่สร้างใหม่ใช้ฉากในยุคปัจจุบันคือ ศตวรรษที่ 21 เราคงเห็นแมคกายเวอร์ใช้มีดพับสวิสที่มีทัมบ์ไดร์ฟเข้ารหัส มีเครื่องพิมพ์สามมิติขนาดพกพาที่สร้างสิ่งประดิษฐ์ได้รวดเร็วทันควัน และใช้ไหวพริบเอาตัวรอดจากสถานการณ์อันตรายต่าง ๆ โดยใช้สิ่งของในยุคศตวรรษที่ 21 เช่น โทรศัพท์มือถือ โน้ตบุ๊ก แต่สิ่งที่ผมปรารถนาที่สุดคือ หวังว่าหนังแมคกายเวอร์ฉบับสร้างใหม่จะจุดประกายให้เยาวชนไทยเกิดแรงบันดาลใจในการสร้างสิ่งประดิษฐ์ต่าง ๆ สร้างนวัตกรรม เทคโนโลยี เป็นเมคเกอร์หรือผู้สร้าง เหมือนกับที่หนังทีวีแมคกายเวอร์จุดประกายคนรุ่นผมครับ.

อ.ธงชัย โรจน์กังสดาล
ภาควิชาวิศวกรรมคอมพิวเตอร์
คณะวิศวกรรมศาสตร์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย