ชื่อเรียกอื่น ๆ มะนะ หมากนะ สมอ สมออัพยา ไม้ยืนต้นสูง 10-20 เมตร กิ่งอ่อนและยอดมักปกคลุมด้วยขนสีน้ำตาล ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามหรือเกือบตรงข้าม แผ่นใบค่อนข้างหนา รูปรีแกมรูปไข่กว้าง ก้านใบยาว 1-3 ซม. มักมีต่อมบวม 1 คู่บนก้านเห็นชัดเจน ดอก เป็นช่อออก ตามปลายกิ่งหรือซอกใบ มี 3-5 ช่อดอก เป็นดอกสมบูรณ์เพศ ขนาดเล็ก 0.3-0.4 ซม. สีเหลืองนวล ส่วนบนเป็นรูปถ้วยตื้นมีขนปกคลุมด้านนอก ผลสด รูปวงรีค่อนข้างกลม ขนาดกว้าง 1.5-2.5 ซม. ยาว 2.5-4 ซม. ผิวเกลี้ยง ผลแก่ย่นและเปลี่ยนเป็นสีดำ เมล็ดเดี่ยว แข็ง ผิวขรุขระ รูปยาวรี
การใช้ประโยชน์ ตำรายาไทยใช้ผลดิบเป็นยาระบาย สมานลำไส้ บำรุงหัวใจ บำรุงธาตุ ยาระบาย และยาแก้เจ็บคอ
ที่มา ฐานข้อมูลพรรณไม้ องค์การสวนพฤกษศาสตร์ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.
