เมื่อวันที่ 18 ก.ย. นายภูมิธรรม เวชยชัย ที่ปรึกษาหัวหน้าพรรคเพื่อไทยและเลขาฯ ผู้นำฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎร เขียนบทความรำลึกเหตุการณ์ครบรอบ 15 ปีรัฐประหาร 19 กันยายน โดยระบุว่า

19 กันยายน… วันนี้เมื่อสิบห้าปีก่อน เป็นจุดเริ่มต้นของการผลักประเทศไทยให้ถอยหลังกลับไปล้าหลังทุกด้าน ด้วยการที่ทหารกลุ่มหนึ่งถืออาวุธ พร้อมกองกำลังที่ใช้อำนาจนอกระบบรัฐธรรมนูญ ยึดอำนาจจากรัฐบาลประชาธิปไตย ภายใต้การบริหารของนายกรัฐมนตรี ดร.ทักษิณ ชินวัตร ซึ่งเป็นรัฐบาลเสียงข้างมากพรรคเดียวที่ได้รับคะแนนเสียงจากการเลือกตั้งตามฉันทามติของประชาชน พร้อมกับการฉีกรัฐธรรมนูญ ปี 2540 ซึ่งได้ชื่อว่าเป็นรัฐธรรมนูญที่มาจากการมีส่วนร่วมของประชาชนทุกภาคส่วนและมีความเป็นประชาธิปไตยมากที่สุด

19 กันยายน 2549 จึงเป็นความทรงจำที่ขมขื่นของสังคมไทย หลายคนยังจดจำได้ และยากที่จะลบเลือนว่า…ครั้งหนึ่งประเทศไทยเคยมีประชาธิปไตยและมีรัฐธรรมนูญที่ดีที่สุดฉบับหนึ่ง แต่การรัฐประหารครั้งนั้นได้ทำลายฉันทามติของประชาชนและก่อให้เกิดผลกระทบในแทบทุกระบบอย่างรุนแรงของสังคมไทย จนเกิดรอยร้าวลึกขึ้นในสังคมมาจนตราบเท่าทุกวันนี้…นั่นคือ “สังคมไทยได้เกิดความแตกแยกอย่างรุนแรง จนยากเกินเยียวยา”

วันนี้…19 กันยายน 2564 เวลาที่ผ่านล่วงไป 15 ปี เราได้เห็นพัฒนาการที่เติบโตและหยั่งรากลึกของเผด็จการในขณะที่กระบวนการประชาธิปไตยถูกบิดเบือน บ่อนทำลายให้อ่อนแรง ต้องใช้พละกำลังอย่างมากในการต่อสู้ต้านทานอำนาจเผด็จการที่แฝงร่างแปลงรูปอยู่ในรัฐธรรมนูญปี 2560

เราได้เห็นประชาธิปไตยแบบ ”แจกกล้วย” ให้เพื่อแลกกับผลประโยชน์ของกลุ่มผู้มีอำนาจ และพวกพ้อง แทนที่จะได้เห็นประชาธิปไตยแบบ “กินได้” ที่ทำให้ชีวิตของประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น หรือทำให้คนรุ่นใหม่ได้มองเห็นอนาคตที่สดใสของตนรออยู่ข้างหน้า

ในวันนี้คนส่วนใหญ่ของสังคมไทยประจักษ์ชัดแล้วว่าการรัฐประหารในครั้งนั้นได้ทำลายเจตจำนงประชาธิปไตยในสังคมไทยลงไป …ทำลายรัฐธรรมนูญฉบับประชาธิปไตยที่ดีที่สุดในสังคมไทย …ทำลายกฎเกณฑ์ กติกาที่ส่งเสริมความเข้มแข็งของสถาบันการเมืองที่เกิดขึ้นจากประชาชน และที่สำคัญ ได้ทำลายโอกาสในการมีชีวิตที่ดีของประชาชนไทย ที่มีส่วนได้รับและสัมผัสกับประชาธิปไตยที่กินได้ลงไป

ประชาธิปไตยตามรัฐธรรมนูญปี 2540 ที่ถูกทำลายไปนั้น เป็นประชาธิปไตยที่อำนาจอธิปไตยเป็นของประชาชนอย่างแท้จริง …ไม่ใช่ “ประชาธิปไตย แบบแจกกล้วย” ที่กำลังใช้กันอยู่ในปัจจุบัน

ในสถานการณ์ของประเทศและของโลกที่ต้องประสบเผชิญปัญหาวิกฤตที่รุนแรงอย่างที่พวกเราทุกคนต่างประสบกันอยู่ในเวลานี้ วันนี้ประเทศชาติต้องการรัฐบาลที่มีศักยภาพ ซึ่งมีเสถียรภาพจากอำนาจที่ได้รับมอบหมายจากประชาชน เพื่อแก้ไขวิกฤตการณ์ใหญ่ที่ดำรงอยู่ในปัจจุบัน และที่กำลังจะเกิดขึ้นในอนาคต

ไม่ใช่รัฐบาลที่มาจากประชาธิปไตยจอมปลอม ตาม “ระบอบประยุทธ” ซึ่งมีพัฒนาการมาจากการรัฐประหารเมื่อวันที่ 19 กันยายน 2549 ที่ไม่สามารถบริหารจัดการปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ มิหนำซ้ำยังสร้างรอยแผลที่บอบช้ำไว้ในสังคมอย่างแสนสาหัส

“เอา ประชาธิปไตยแบบ แจกกล้วย คืนไป” “เอา ประชาธิปไตย ที่กินได้ ของประชาชน กลับคืนมา”