เรียกว่าสิ่งที่ฮือฮาที่สุดจากการตั้ง ครม. “อิ๊งค์ 1” คือ “พรรคพลังประชารัฐแตก!” เริ่มจาก นายกฯ แพทองธาร ชินวัตร ไม่ต้องการให้คนมีประวัติในด้านลบเข้ามาร่วม ครม. จนมีรายงานข่าวการคัดชื่อ ร.อ.ธรรมนัส พรหมเผ่า รมว.เกษตรและสหกรณ์ออก จากกรณีเคยมีคดีความในต่างประเทศ นายสันติ พร้อมพัฒน์ รมช.สาธารณสุข จากกรณีข้อครหาโกงข้อสอบ ม.รามคำแหง แต่ขณะเดียวกัน ก็มีข่าวว่า คนเพื่อไทย “ไม่เอาวงษ์สุวรรณ” ทำให้ พล.อ.ประวิตรต่อสายหา “ผู้ใหญ่ในพรรคเพื่อไทย” เพื่อคงโควตารัฐมนตรีให้ พล.ต.อ.พัชรวาท วงษ์สุวรรณ รองนายกฯ และรมว.ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ( ทส.) น้องชาย พร้อมทั้งโยนเรื่อง ร.อ.ธรรมนัสหลุดเก้าอี้ โดยให้สัมภาษณ์เพียงว่า “รัฐบาลเขาไม่เอา” ทำให้โควตา รมว.เกษตรและสหกรณ์ตกเป็นของ “นายสันติ พร้อมพัฒน์” แทน
โดยในวันที่ 20 ส.ค. วันประชุม ครม.รักษาการณ์ นายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกฯ และ รมว.พาณิชย์ รักษาการนายกฯ ยืนยันว่า แต่ละพรรคร่วมรัฐบาลต้องส่งชื่อรัฐมนตรีภายในวันที่ 20 ส.ค. และอาจใช้เวลาตรวจสอบคุณสมบัตินานเป็นอาทิตย์ ขณะเดียวกัน ก็เป็นที่จับตาท่าทีระหว่าง ร.อ.ธรรมนัสกับนายสันติ โดย ร.อ.ธรรมนัสกล่าวว่า เพิ่งกลับจากพะเยา หลังจัดงานวันคล้ายวันเกิด ยังไม่รู้ว่าเกิดอะไรขึ้นในพรรค พปชร. ไม่ทะเลาะขอกับใคร ประสบการณ์ 6 ปีที่ผ่านมา ได้รับใช้บุคคลบุคคลหนึ่ง พรรคพรรคหนึ่งมามากพอสมควรแล้ว มันถึงเวลาที่ต้องเดินออกมา แบบไม่ทะเลาะกับใคร
“…วันนี้คงถึงเวลาที่ผม ต้องประกาศความเป็นอิสรภาพของผมเอง หลังจากนี้ผมพร้อมกับกลุ่มพี่น้องพร้อมจะไปไหนก็ได้ที่มีความสุข ไม่แสวงหาความทุกข์เข้าตัวตัวเอง ไม่คุยกับ พล.อ.ประวิตรแล้ว คุยทำไม เมื่อท่านไม่ใช้ผมแล้ว ผมก็ไม่จำเป็นต้องคุย ส่วนหากพรรคไม่ขับออกก็อยู่กันอย่างนี้ อยู่ไปจนครบวาระ เอาเป็นว่าเราแยกออกมาให้มันชัดเจนไปเลย ว่าจะอยู่อย่างไรกัน แต่ผมจะไม่ทำลายบ้านเมือง และทำลายรัฐบาล…”
ภายหลังเสร็จสิ้นการประชุม ครม. ร.อ.ธรรมนัสได้เดินลงลิฟต์มาพร้อมกับ นายสันติ พร้อมพัฒน์ แต่เมื่อทั้งสองมาถึงโถงกลาง ชั้น 1 ตึกบัญชาการ 1 แล้ว ต่างคนต่างแยกย้ายเดินออกจากตึก ร.อ.ธรรมนัสกล่าวว่า ได้คุยกับ นายสันติ ว่าต่างคนต่างอยู่ อย่างไรก็ตาม ยังไม่รู้ว่าพรรคแกนนำจะเอาพรรค พปชร.หรือไม่ เพราะยังไม่มีคำตอบมาถึง แต่เราเดินไปไกล จนไม่ถามเจ้าของบ้านว่าอยากได้เปล่า และในพรรคไม่ขอแบ่งโควตา รมต.กันเป็นกลุ่ม หรือคนละครึ่ง เดี๋ยว “ตาอยู่” เอาไปกิน ซึ่งไม่ใช่พรรคร่วมรัฐบาล และบอกว่า กรรมการบริหารพรรค พปชร.ไม่ต้องโทรศัพท์มาหาตัวเองแล้ว เพราะยืนยันไปแล้วว่า อยากอยู่ในที่ที่ควรจะอยู่
ต่อมา กลุ่ม สส.ที่สนับสนุน ร.อ.ธรรมนัส ไปร่วมแถลงข่าวที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ร.อ.ธรรมนัส กล่าวว่า พวกเราเป็นรัฐบาลทั้งหมด และพร้อมร่วมงานกับพรรคเพื่อไทย วันที่ 21 ส.ค.เวลา 08.30 น. จะรู้ว่าส่งรายชื่อรัฐมนตรีให้พรรคเพื่อไทยเมื่อไร ขอไม่บอกว่าส่งกี่รายชื่อ พปชร.พวกเราเป็นหนึ่งเดียว เพียงแต่ที่ผ่านมามีคนบางกลุ่มพยายามทำให้พรรคแตกแยก เมื่อพรรคไม่ขับออก ก็อยู่กันไปอย่างนี้
สำหรับรายชื่อ สส.พปชร.ที่ยืนยันอยู่กับ ร.อ.รรมนัส ลงชื่อรวม 26 คน ประกอบด้วย 1.ร.อ.ธรรมนัส พรหมเผ่า 2.นายอนุรัตน์ ตันบรรจง 3.นายจีรเดช ศรีวิราช สส.พะเยา4. นายนเรศ ธำรงทิพยคุณ สส.เชียงใหม่ 5. นายไผ่ ลิกค์ 6.นายเพชรภูมิ อาภรณ์รัตน์ สส.กำแพงเพชร 7.นายปกรณ์ จีนาคำ สส.แม่ฮ่องสอน 8.นายภาคภูมิ บูลย์ประมุข สส.ตาก 9 นายบุญยิ่ง นิติกาญจนา 10.นายจตุพร กมลพันธ์ทิพย์ 11.นายชัยทิพย์ กมลพันธ์ทิพย์ สส.ราชบุรี 12.นายอามินทร์ มะยูโซ๊ะ 13.นายสัมพันธ์ มะยูโซ๊ะ สส.นราธิวาส 14.นายชนนพัฒฐ์ นาคสั้ว สส.สงขลา
15 น.ส.พิมพ์พร พรพฤติพันธุ์ 16 นายจักรัตน์ พั้วช่วย 17.นางวันเพ็ญ พร้อมพัฒน์ ภรรยานายสันติ พร้อมพัฒน์ ก็เข้ามาร่วมลงชื่อด้วย 18.นายวรโชติ สุคนธ์ขจร 19.นายบุญชัย กิตติธาราทรัพย์ 20.นายอัคร ทองใจสด สส.เพชรบูรณ์ 21.นายจำลอง ภูนวนทา สส.กาฬสินธุ์ 22.นางรัชนี พลซื่อ สส.ร้อยเอ็ด 23.นายอัครแสนคีรี โล่วีระ สส.ชัยภูมิ 24 นายสะถิระ เผือกประพันธุ์ สส.ชลบุรี 25 นายองอาจ วงษ์ประยูร สส.สระบุรี 26.นายอรรถกร ศิริลัทธยากร สส.ฉะเชิงเทรา เมื่อหักจำนวนทั้งหมด 40 คน จะมี สส.กลุ่มบ้านป่ารอยต่อ 14 คน
สำหรับพรรคเล็กที่สนับสนุน ร.อ.ธรรมนัส คือ 1.นายเชาวฤทธิ์ ขจรพงศ์กีรติ พรรคสังคมใหม่ 2.นายสุรทิน พิจารณ์ พรรคประชาธิปไตยใหม่ 3.นายกฤติทัช แสงธนโยธิน พรรคใหม่ 4. นายบัญชา เดชเจริญศิริกุล พรรคท้องที่ไทย 5. นายปรีดา บุญเพลิง พรรคครูไทยเพื่อประชาชน รวมแล้วเสียงสนับสนุน ร.อ.ธรรมนัสมี 31 เสียง
สส.ที่ไม่ลงชื่ออยู่กับ ร.อ.ธรรมนัส คือ 1.พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ สส. บัญชีรายชื่อ 2นางขวัญเรือน เทียนทอง 3 น.ส.ตรีนุช เทียนทอง สส.สระแก้ว 4.น.ส.กาญจนา จังหวะ สส.ชัยภูมิ 5.นายกระแสร์ ตระกูลพรพงศ์ สส.หนองคาย 6.นายไชยมงคล ชัยรบ สส.สกลนคร 7.นายวิริยะ ทองผา สส.มุกดาหาร 8.นายอนันต์ ผลอำนวย สส.กำแพงเพชร 9. นายปริญญา ฤกษ์หร่าย สส.กำแพงเพชร 10.นายสุธรรม จริตงาม สส.นครศรีธรรมราช 11.นายฉกาจ พัฒนกิจวิบูลย์ สส.พังงา 12.นายทวี สุระบาล สส.ตรัง 13.นายคอซีย์ มามุ สส.ปัตตานี 14.นายโชติวุฒิ ธนาคมานุสรณ์ สส.สิงห์บุรี
ที่อาคารชินวัตร 3 มีการประชุม สส.และแกนนำพรรคเพื่อไทย ซึ่งนายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกฯ เข้ามาสังเกตการณ์ด้วย พร้อมบอกว่า ไม่ครอบงำ น.ส.แพทองธาร มีแต่ครอบครอง เพราะเป็นลูกสาวของตน ไม่กังวลว่าใครจะไปร้องเรียน สบายๆ อยากร้องก็ร้องให้ดัง และ น.ส.แพทองธารจะไม่ควบ รมว.กลาโหม เพราะรู้สึกว่าแค่ทำงานตรงนี้ก็หนักพอแล้ว สิ่งที่ น.ส.แพทองธารต้องระวังคือปัญหาของประเทศที่หมักหมม เรื่องเศรษฐกิจไม่ใช่เรื่องเล่น เพราะเศรษฐกิจใต้ดินเป็นครึ่งหนึ่งของเศรษฐกิจบนดินซึ่งไม่เคยมีมาก่อน แสดงให้เห็นว่าโอกาสทำมาหากินถูกกฎหมายถูกปิดมานาน คนเลยลงใต้ดินหมด พนันออนไลน์ต่อปี 5 แสนล้าน
เป็นท่าทีที่น่าสนใจว่า พรรคเพื่อไทยจะดึงเอากิจการใต้ดินขึ้นมาบนดินเพื่อการเก็บภาษีหรือค่าตอบแทนอื่นๆ หรือไม่ เช่น คาสิโน หวยบนดิน นายทักษิณยังปฏิเสธข่าว พล.อ.ประวิตรโทรหา และบอกว่า “…สิ่งที่เกิดขึ้นในอดีต ใครทำอะไรก็ควรจะต้องรู้ตัวเอง…” ส่วน พปชร.ขั้วไหนเหมาะจะเข้าร่วมรัฐบาลนั้น เห็นว่าต้องเป็นฝ่ายที่ทุ่มเททำงานให้กับรัฐบาลมาตลอด และยืนยันว่าไม่ได้ใส่ใจอะไรกับ พล.อ.ประวิตรแล้ว เป็นเรื่องอดีต ขออยู่กับวันนี้และพรุ่งนี้ ท่าทีที่สำคัญของ นายทักษิณ คือ ไม่ปิดทางหากพรรคประชาธิปัตย์จะมาร่วมรัฐบาล มองว่าเป็นเรื่องธรรมชาติที่จะต้องมีคะแนนเสียงให้เกิดความเสถียรภาพ เพราะปัญหาที่ต้องเปลี่ยนในเชิงโครงสร้าง โดยเฉพาะเรื่องเศรษฐกิจต้องอาศัยเสียงจากสภาผู้แทนราษฎร
ส่วนบรรยากาศการเมืองอื่น ๆ ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ก่อนการประชุม สส.พรรคเพื่อไทย ที่ชั้น 9 อาคารชินวัตร 3 กก.บห.พรรค แกนนำพรรค สส. และสมาชิกพรรคเพื่อไทย ร่วมกันอวยพรวันคล้ายวันเกิดล่วงหน้า ของน.ส.แพทองธาร ซึ่งตรงกับวันที่ 21 ส.ค. โดยได้นำเค้กที่สกรีนรูปภาพของ น.ส.แพทองธาร ในชุดสีขาวขณะกำลังแถลงข่าวครั้งแรกหลังรับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้เป็นนายกรัฐมนตรีคนที่ 31 และมีข้อความ “HBD38 & Happy New PM#31”
ขณะที่นายเศรษฐา ทวีสิน อดีตนายกฯ กล่าวกับสมาชิกพรรคเพื่อไทยตอนหนึ่งว่า เชื่อว่าจะมีกระแสต่อต้าน น.ส.แพทองธารเยอะ ซึ่งไม่เป็นธรรม เพราะยังไม่ได้ทำอะไรเลย ดังนั้น ต้องขอพลังจากทุกคนให้ช่วยกัน ไม่ว่าจะเป็นทางโซเชียลมีเดีย หรือสังคมที่ท่านอยู่ ประชาชน เราต้องช่วยกัน ปกป้อง น.ส.แพทองธาร อย่าให้ใครมากล่าวร้ายได้ ในส่วนของตนเองยินดีที่จะช่วยอยู่ข้างหลังอย่างเต็มที่ และจากนี้จะไม่ให้สัมภาษณ์อีกแล้ว อย่างไรก็ตาม ประเด็นที่จะต้องตามติดคือ การตั้ง ครม.ซึ่งครั้งนี้อาจเรียกได้ว่า มีสีสันกว่าหลายๆ ครั้ง ทั้งเรื่องพรรค พปชร.แตก การคัดเลือกคนที่อาจมีปัญหาเรื่องคุณสมบัติ จะทำให้มีใครกระเด็นออกจากโผหรือไม่ และจะมีการเปิดรับพรรคประชาธิปัตย์มาเสริมทัพหรือไม่ เมื่อนายใหญ่ของเพื่อไทยไฟเขียว.