เมื่อวันที่ 25 ม.ค. นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข เปิดเผยภายหลังเป็นประธานเปิดมหกรรมอาหารผ่านมาตรฐานสะอาด ปลอดภัย ได้มาตรฐานในระดับดีมาก (San Plus) ภายใต้หัวข้อ “มี SAN ไม่มีเซ็ง” ณ เวทีวัฒนธรรมเทศกาลตรุษจีนปากน้ำโพ เทศบาลนครสวรรค์ จังหวัดนครสวรรค์ ว่าเทศกาลตรุษจีนเป็นวันสำคัญอีกวันหนึ่งของชาวไทยเชื้อสายจีน เพราะเป็นเทศกาลวันขึ้นปีใหม่ มีการไหว้เจ้า ไหว้บรรพบุรุษ เพื่อความเป็นสิริมงคลให้แก่ชีวิตและคนในครอบครัว มีการยึดถือปฏิบัติกันมาอยู่ 3 วัน คือ วันจ่าย วันไหว้ และวันเที่ยว ซึ่งการจัดงานเฉลิมฉลองในช่วงเทศกาลตรุษจีนของจังหวัดนครสวรรค์ มีประชาชนมาท่องเที่ยวเป็นจำนวนมาก กระทรวงสาธารณสุข ห่วงใยสุขภาพประชาชน แนะประชาชนดูแลสุขภาพในช่วงเทศกาลตรุษจีน อิ่มบุญ สุขใจ สิ่งแวดล้อมปลอดภัย ห่างไกลโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ประกอบด้วย 3 มาตรการ คือ มาตรการที่ 1 ยกระดับมาตรฐานร้านอาหารปลอดภัยภายใต้มาตรฐาน SAN และ SAN Plus (Sanitation, Accountability, Network) สะอาด ปลอดภัย ได้มาตรฐาน เพื่อให้สถานประกอบกิจการด้านอาหารในพื้นที่ท่องเที่ยวมีคุณภาพ มีศักยภาพในการแข่งขันในเชิงเศรษฐกิจและการท่องเที่ยว และสร้างความเชื่อมั่นต่อการให้บริการด้านอาหารแก่นักท่องเที่ยว

มาตรการที่ 2 การเลือกซื้อของไหว้ตรุษจีนให้สะอาด ปลอดภัย โดยยึดหลัก 4 ล. ดังนี้ ได้แก่ 1.ล.เลือก เลือกซื้ออาหาร เซ่น ไหว้ จากแหล่งที่เชื่อถือได้ หรือมีป้ายรับรองของราชการ 2.ล.ล้าง ล้างผัก-ผลไม้ และเนื้อสัตว์ให้สะอาดก่อนนำมาปรุงประกอบอาหาร 3.ล.เลี่ยง เลี่ยงปรุงอาหารที่ใช้น้ำมันหรือไขมันมาก และปรุงประกอบอาหารให้สุกด้วยความร้อนอย่างทั่วถึง 4. ล.ลด ลดอาหารที่มาจากแป้งและน้ำตาล ควรทานอาหารไหว้เจ้าประเภทคาร์โบไฮเดรตต่ำเปลี่ยนเป็นอาหารที่มีโปรตีนสูง ไขมันต่ำ มีวิตามินและกากใยสูง เพื่อลดความเสี่ยงจากโรค NCDs และมาตรการที่ 3 การลดฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM10 และ PM2.5 จากการประกอบพิธีกรรมในเทศกาลตรุษจีน โดยรณรงค์ให้ใช้ธูปขนาดสั้น หรือใช้ธูปไฟฟ้า เผากระดาษเงินกระดาษทองทีละน้อย ๆ และควรสวมใส่หน้ากากอนามัยเพื่อป้องกันด้วย โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยง ได้แก่ เด็กเล็ก หญิงตั้งครรภ์ ผู้สูงอายุ และผู้มีโรคประจำตัว โรคระบบทางเดินหายใจ โรคหัวใจและหลอดเลือด ซึ่งมาตรการดังกล่าวจะช่วยให้ประชาชนมีสุขภาพดี และสร้างความเชื่อมั่นแก่นักท่องเที่ยวในช่วงเทศกาลตรุษจีนได้

ด้าน พญ.อัมพร เบญจพลพิทักษ์ อธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า ที่ผ่านมา กรมอนามัยได้ขับเคลื่อนการยกระดับมาตรฐานสถานที่จำหน่ายอาหาร ภายใต้พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. 2535 ตามมาตรฐาน SAN /SAN Plus อย่างต่อเนื่อง เพื่อสร้างมาตรฐานสถานประกอบกิจการอาหารในพื้นที่ท่องเที่ยวให้มีคุณภาพ ให้ประเทศไทยสามารถแข่งขันในเชิงเศรษฐกิจและการท่องเที่ยว ซึ่งศูนย์อนามัยที่ 3 นครสวรรค์ ได้ร่วมกับหน่วยงานสาธารณสุขจังหวัดนครสวรรค์ และเทศบาลนครนครสวรรค์ ในการเฝ้าระวังอาหารในเขตพื้นที่จัดงานเฉลิมฉลองตรุษจีน การให้ความรู้แก่ผู้ประกอบกิจการและผู้สัมผัสอาหาร เพื่อสร้างความมั่นใจให้กับประชาชนที่มาท่องเที่ยวในเทศกาลตรุษจีน โดยในปีนี้ เขตสุขภาพที่ 3 ได้รับประกาศเชิดชูเกียรติสถานประกอบกิจการด้านอาหารที่ผ่านมาตรฐาน SAN Plus

นพ.ธิติ แสวงธรรม รองอธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า ช่วงใกล้เทศกาลตรุษจีน ประกอบกับพีเอ็ม 2.5 ขึ้นสูง กรมอนามัยจึงมีการสำรวจข้อมูลจากประชาชนพบว่า จะมีกิจกรรมที่อาจจะเกี่ยวข้องกับตรุษจีน เช่น การจุดธูปเทียนร้อยละ 13.3 เผากระดาษเงินกระดาษทองร้อยละ 10.5 จุดประทัดอีกร้อยละ 5.2 ประชาชนทั่วไปจะมีการเตรียมความพร้อมและดูแลตัวเองระดับหนึ่ง คือสวมหน้ากากร้อยละ  67 เช็ดทำความสะอาดบ้านให้ปลอดฝุ่นร้อยละ 41.8 ไม่จุดธูปไม่เอากระดาษเงินกระดาษทองร้อยละ 45.9 ทั้งนี้ ตรุษจีนนี้ เราอยากให้ลดเผา ลดฝุ่น จะช่วยลดพีเอ็ม 2.5 อันดับแรกหากจำเป็นต้องใช้ธูป อาจจะต้องใช้ธูปไฟฟ้าหรือธูปด้ามสั้น หลีกเลี่ยงเผาในบริเวณที่ถ่ายเทไม่สะดวก การเผากระดาษเงินกระทองอาจเผาทีละน้อย เมื่อเสร็จรีบดับไฟ ลดการจุดประทัด นอกจากเสียงก็ยังจะมีควันและฝุ่นเกิดขึ้นด้วย หากสามารถลดการจุดประทัดได้ และควรระมัดระวังวัตถุไวไฟอาจทำให้เกิดไฟไหม้ ส่วนเด็กต้องดูแลอย่าให้เข้าใกล้หรือจุดประทัด .