จากสถานการณ์ ฝุ่นพิษ PM 2.5 ปกคลุมทั่วไทย โดยเฉพาะในพื้นที่กรุงเทพฯ และปริมณฑล ส่งผลกระทบต่อร่างกาย แสบตา คันตา น้ำตาไหล เกิดผื่นแพ้ หรือแสบจมูกถึงขั้นเลือดกำเดาไหลไม่หยุด และอาจจะมีอาการถึงขั้นรุนแรงเกิดขึ้นตามมาอีกก็ได้
เกี่ยวกับเรื่องดังกล่าว เมื่อวันที่ 25 ม.ค. 68 นายแพทย์เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา คุณหมออารมณ์ดีเจ้าของเพจ “หมอเจด” ออกมาให้ความรู้เกี่ยวกับการลดอาการอักเสบจากฝุ่นพิษ โดยระบุว่า ฝุ่นพิษ PM 2.5 หนักมาก รีบลดการอักเสบด้วย 5 สิ่งนี้! พร้อมอธิบายว่า
ช่วงนี้ฝุ่น PM 2.5 หนักหน่วงมากเลยครับ ยิ่งในเมืองใหญ่ๆ ค่าฝุ่นยิ่งสูง มันก็เป็นอะไรที่เราหลีกเลี่ยงยากนะครับ ถึงมันจะเล็กจนมองไม่เห็นด้วยตาเปล่า แต่ผลกระทบต่อสุขภาพอย่างหนัก โดยเฉพาะในเรื่องการอักเสบของร่างกาย ทั้งระบบทางเดินหายใจ หัวใจ หรือแม้แต่ผิวพรรณหลายคนก็ถามมาว่า นอกจากหน้ากากและเครื่องฟอกอากาศ เรายังมีอะไรที่ช่วยดูแลร่างกายได้อีกบ้าง ต้องบอกว่าก็มี “อาหารเสริม” บางชนิดที่ช่วยลดการอักเสบจาก PM 2.5 ได้ด้วย มาดูกันเลยว่าอาหารเสริมตัวไหนช่วยได้บ้างนะครับ
- วิตามินซี
วิตามินซีเป็นตัวที่ช่วยช่วยลดการอักเสบในร่างกาย โดยเฉพาะในระบบทางเดินหายใจที่โดนผลกระทบจาก PM 2.5 แถมยังช่วยฟื้นฟูเซลล์ที่เสียหายจากอนุมูลอิสระได้ด้วย จากการศึกษาพบว่า วิตามินซีช่วยลดความเสี่ยงจากโรคเรื้อรัง เช่น หอบหืดหรือโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD) อีกทั้งยังช่วยปรับภูมิคุ้มกันให้แข็งแรงขึ้นด้วย แนะนำว่าเสริมวิตามินซีวันละ 500-1000 มิลลิกรัม หรือกินอาหารที่มีวิตามินซีสูง เช่น ส้ม กีวี ฝรั่ง หรือพริกหวาน - วิตามินดี
วิตามินดีไม่ได้แค่ช่วยบำรุงกระดูก แต่ยังมีหน้าที่สำคัญในการลดการอักเสบและเสริมภูมิคุ้มกันของร่างกายด้วย จากการศึกษาพบว่า ผู้ที่มีระดับวิตามินดีเพียงพอจะมีภูมิคุ้มกันที่ดีกว่าและสามารถลดการอักเสบในระบบทางเดินหายใจได้ เราก็จะรู้กันแหละว่า เราสามารถรับวิตามินดีจากการตากแดดในช่วงเช้าประมาณ 10-15 นาที แต่ในช่วงนี้ที่ฝุ่นเยอะ ถ้าไม่อยากออกไปเสี่ยง ก็เสริมด้วยอาหารอย่างปลาแซลมอน ไข่แดง หรืออาหารเสริมวิตามินดี 800-1,000 IU ต่อวันนะครับ - โพรไบโอติกส์ (Probiotics)
โพรไบโอติกส์นี่ไม่ได้แค่ช่วยให้ขับถ่ายดีนะครับ หลายคนไม่รู้นะว่ามันยังส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกันและช่วยลดการอักเสบในร่างกายด้วยนะ ยิ่งช่วงนี้เราต้องเจอฝุ่น PM 2.5 ทุกวัน ระบบภูมิคุ้มกันยิ่งต้องแข็งแรง มาดูกันว่ามันช่วยยังไงบ้าง
• ปรับสมดุลลำไส้ (Gut Microbiota) ลำไส้เราเป็นเหมือนศูนย์กลางของภูมิคุ้มกันเลย ถ้าจุลินทรีย์ในลำไส้สมดุล ก็จะช่วยลดการรั่วไหลของ LPS (Lipopolysaccharides) ซึ่งเป็นตัวการกระตุ้นการอักเสบในร่างกาย
• สร้างกรดไขมันสายสั้น (SCFAs) โพรไบโอติกส์ช่วยให้ร่างกายผลิต บิวทีเรต (Butyrate) มากขึ้น ซึ่งเป็นตัวช่วยลดการอักเสบ ช่วยให้ลำไส้แข็งแรง และมีผลต่อระบบภูมิคุ้มกัน
• กระตุ้น T-regulatory cells หลายคนอาจจะไม่เข้าใจ อธิบายง่ายๆคือเจ้าเซลล์ Tregs จะคอยช่วยให้ร่างกายไม่อักเสบเกินไป มันช่วยลดอาการอักเสบของ ปอดและระบบทางเดินหายใจ ที่อาจโดนฝุ่น PM 2.5 แล้วทำให้แย่ลง
แนะนำว่าให้เสริมโพรไบโอติกส์วันละ 10-20 พันล้าน CFU หรือถ้าอยากได้จากอาหารธรรมชาติ ก็ลองกิน โยเกิร์ต, กิมจิ, นัตโตะ หรือมิโสะ ก็ช่วยได้นะ - แอสตาแซนธิน (Astaxanthin)
แอสตาแซนธินเป็นราชาของสารต้านอนุมูลอิสระนะ ซึ่งมีประสิทธิภาพในการต้านอนุมูลอิสระมากกว่าวิตามินซีถึง 6,000 เท่า
พบได้ในสัตว์ทะเล เช่น กุ้ง ปลาแซลมอน และสาหร่ายแดง นอกจากจะช่วยลดการอักเสบในระบบทางเดินหายใจแล้ว ยังช่วยลดความเสี่ยงจากโรคปอดเรื้อรังที่เกิดจากมลพิษอีกด้วย แนะนำว่าเสริมแอสตาแซนธินวันละ 4-8 มิลลิกรัม - กรดไขมันโอเมก้า-3
โอเมก้า-3 ที่เราได้ยินบ่อยๆ จะช่วยในการในการลดการอักเสบโดยเฉพาะในระบบทางเดินหายใจที่ถูกกระตุ้นจาก PM 2.5 และยังช่วยลดความเสี่ยงของโรคหัวใจและหลอดเลือดที่อาจเกิดจากการสัมผัสฝุ่นนาน ๆ ได้อีกด้วย แนะนำว่าเสริมโอเมก้า-3 วันละ 1,000 มิลลิกรัม หรือเลือกทานเป็นอาหารธรรมชาติก็ได้ระครับ แหล่งของโอเมก้า-3 ก็จะมีปลาแซลมอน ปลาทูน่า หรือเมล็ดแฟลกซ์
ฝากทุกคนด้วยนะครับ ในยุคที่ PM 2.5 หนักแบบนี้อย่าลืมดูแลตัวเองนะ ไม่ว่าจะเป็นการป้องกันด้วยหน้ากาก ใช้เครื่องฟอกอากาศ การปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตให้เหมาะสม และการรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ หรือเสริมอาหารเสริม จะช่วยลดการอักเสบและปกป้องเซลล์ จึงเป็นอีกหนึ่งตัวช่วย แต่อาหารเสริมก็ไม่ใช่ทุกอย่างนะ เราก็ต้องดูแลสุขภาพ และร่างกายในด้านอื่นๆ ควบคู่กันไปด้วย.
