เมื่อวันที่ 20 ก.ย. สำนักงานป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) ได้จัดเสวนาออนไลน์ “พืชกระท่อมไทยไปตลาดโลก” โดยมีนายสมศักดิ์ เทพสุทิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม เป็นประธานเปิดงาน โดยมี นายวิชัย ไชยมงคล เลขาธิการ ป.ป.ส. นพ.วธวิทย์ วาณิชย์สุวรรณ ผอ.สถาบันวิจัยและนวัตกรรมทางการแพทย์ ม.สงขลานครินทร์ ดร.เอกสิทธิ์ กุมารสิทธิ์ ภาควิชาสรีรวิทยา คณะวิทยาศาสตร์ ม.สงขลานครินทร์ และนายจุลภาค หรือ ทอม เครือโสภณ ผู้ก่อตั้งบริษัทโกลเด้นไตรเองเกิล เฮลท์ จำกัด เข้าร่วม
ด้าน นายสมศักดิ์ กล่าวว่า หลังจากปลดล็อกพืชกระท่อม ขณะนี้ได้พัฒนาการใช้ประโยชน์ไประดับหนึ่งแล้ว ปัจจุบันในท้องถิ่นมีการซื้อขายใบกระท่อมราคาสูงถึงกิโลกรัมละ 300-500 บาท จึงทำให้ประชาชนจำนวนมากต้องการปลูกเพราะนอกจากใช้เป็นพืชสมุนไพรรักษาโรคแล้วยังต่อยอดเพื่อนำไปใช้ประโยชน์ด้านอุตสาหกรรมและการแพทย์ โดยเฉพาะ การวิจัยสารสกัดในพืชกระท่อมเพื่อนำมาบำบัดผู้ติดยาเสพติด ซึ่งตนได้มอบหมายให้กรมคุมประพฤติไปทดลองกับผู้ถูกคุมประพฤติในคดียาเสพติดแล้ว ส่วน ป.ป.ส.ได้ทำการการทดลองพัฒนาและวิจัยต่างๆ เพิ่มเติม อย่างไรก็ตาม หากเกษตรกรปลูกตามความต้องการของท้องตลาดก็จะควบคุมราคาไว้ได้ และจะทำให้เกษตรมีรายได้และช่วยปลดหนี้
“ป.ป.ส.มีหมู่บ้านที่อนุรักษ์พันธุ์พืชกระท่อม 135 หมู่บ้าน ต่อไปในอนาคตกระท่อมจะกลายเป็นพืชเศรษฐกิจ ซื้อขายและปลูกได้ ผมจะหารือกับรัฐบาล โดยขอใช้เวลาอีก 1 ปีครึ่ง เพื่อปลดล็อกกฎหมายให้สำเร็จ รวมทั้งกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง ซึ่งขณะนี้ร่างกฎหมายรอง ได้ผ่านการพิจารณาจากรัฐสภาแล้ว และอยู่ในเข้าสู่ขั้นตอนการพิจารณาของวุฒิสภา” นายสมศักดิ์ กล่าว
นายวิชัย กล่าวว่า ประเด็นสำคัญที่ ป.ป.ส. ต้องเฝ้าระวังในขณะนี้คือ เอาจริงเอาจังกับผู้ที่นำพืชกระท่อมไปผสมกับยาเสพติดหรือทำเป็น 4×100 ซึ่งต้องเข้มงวดเพิ่มขึ้นกว่าเดิม ส่วนเรื่องของกฎหมายรอง เช่น การห้ามเด็กและสตรีมีครรภ์นำพืชกระท่อมไปใช้ เนื่องจากมีสารบางตัวที่จะส่งผลกระทบได้ นอกจากนี้ จะทำอย่างไรให้ประชาชนได้ใช้ประโยชน์จากพืชกระท่อมมากที่สุด โดยไม่ให้ตกไปอยู่ในมือนายทุน รวมทั้งการควบคุม การนำเข้า-ส่งออก เพื่อไม่ให้กระทบกับราคาของผลผลิตภายในประเทศ เนื่องจากหากนำเข้ามาจากประเทศเพื่อนบ้านมากเกินไปก็จะทำให้ราคาพืชกระท่อมในประเทศจะตกต่ำ
ด้าน ผศ.นพ.วธวิทย์ กล่าวว่า พืชกระท่อมมีฤทธิ์ในการรักษาโรคได้หลายอย่าง เช่น การลดระดับน้ำตาลในเลือดระบบทางเดินอาหาร แก้ปวด จึงจำเป็นต้องพัฒนาต่อยอดเพื่อให้สามารถส่งออกสู่ตลาดโลกได้ โดยเฉพาะการพัฒนาโรงงานต้นแบบในการผลิตสารสกัดมาตรฐานจากสมุนไพรเพื่อใช้ในทางการแพทย์และอาหาร ที่ได้มาตรฐาน GMP เพื่อส่งขายให้กับร้านยา และส่งโดยปัจจุบันได้มีการพัฒนาร่วมกับวิสาหกิจชุมชนแล้ว
ขณะที่ ดร.เอกสิทธิ์ กล่าวว่า ได้มีการทดลองนำพืชกระท่อมใช้บำบัดผู้ติดยาเสพติด และผู้ป่วยโรคพาร์กินสันเนื่องจากพบว่ามีสรรพคุณต่อระบบประสาทและสมอง ซึ่งผลการทดลองที่ออกมาถือเป็นจุดเริ่มต้นในการวิจัยเพื่อนำไปสู่ข้อเท็จจริงว่าสามารถนำมาใช้บำบัดและรักษาโรคได้ นอกจากนี้ยังพัฒนาเป็นยาเพื่อสุขภาพในการควบคุมน้ำหนักตัวได้โดยไม่เกิดผลกระทบต่อร่างกายอีกด้วย
นายจุลภาค กล่าวถึงการส่งออกพืชกระท่อมไทยไปอเมริกาว่า ปัจจุบันมูลค่าการตลาดพืชกระท่อมในอเมริกามีมูลค่า 10,000 ล้านบาท โดยมี 2 ประเทศที่ส่งออกไปอเมริกาคือ มาเลเซียกับอินโดนีเซีย ส่วนไทยเองทางอเมริกาก็ให้การรับรองว่าเป็นสายพันธุ์ที่ดี แต่ยังติดขัดในข้อกฎหมายมานานหลายสิบปี ซึ่งส่วนใหญ่พื้นที่ปั๊มน้ำมันในอเมริกาจะเป็นพื้นที่ขายกระท่อมจำนวนมากให้กับบรรดาคนขับรถบรรทุก และขณะนี้ความต้องการมีมากกว่าการผลิต
“กระท่อมพันธุ์ก้านแดง เป็นที่นิยมมากที่สุด เพราะ มีสารไมทราไจนีนสูง ต้นพันธุ์ที่จะนำมาปลูกควรใช้ ต้นที่มาจากการเพาะเมล็ดจะมีระบบรากแก้ว หากผลิตได้จะมีบริษัทรับซื้ออยู่หลายบริษัท เพื่อทำสินค้าขายในไทย รวมถึงการส่งออกด้วย” นายจุลภาค กล่าว
