สำหรับทางการแพทย์แล้ว คำว่าอาจารย์ใหญ่คงไม่จำเป็นต้องมีคำอธิบาย แต่สำหรับทางสัตวแพทย์ มักมีคำถามเสมอเสมอว่าอาจารย์ใหญ่จะสอนวิชาใดบ้าง คำตอบคือ อย่างน้อย 3 สาขาวิชา ดังนี้ครับ
1. อาจารย์ใหญ่จะสอนวิชากายวิภาคศาสตร์ให้กับนิสิตชั้นปีที่ 1-2 โดยวิชากายวิภาคศาสตร์เป็นวิชาที่เกี่ยวข้องกับโครงสร้างที่ประกอบเป็นร่างกาย เช่น กล้ามเนื้อ กระดูก เส้นเลือด เป็นต้น สมัยก่อนการถนอมร่างอาจารย์ใหญ่ จะใช้ฟอร์มาลิน หรือยาดองศพเป็นหลัก แต่ในปัจจุบันคณะสัตวแพทย์ได้ระงับการใช้ฟอร์มาลินแล้ว เนื่องจากฟอร์มาลินเป็นสารก่อมะเร็ง นิสิตจะได้เรียนกับอาจารย์ใหญ่ที่ผ่านการถนอมร่างด้วยวิธีอื่นซึ่งปลอดภัยมากขึ้น
2. อาจารย์ใหญ่จะสอนวิชาศัลยศาสตร์ให้กับนิสิตชั้นปีที่ 4-5 และนิสิตปริญญาโทเอก เป็นการสอนการฝึกทักษะการผ่าตัดต่าง ๆ เช่น เย็บแผล กระดูกหัก เนื้องอก เป็นต้น โดยอาจารย์ใหญ่ที่สอนวิชานี้ จะได้รับการถนอมร่างแบบพิเศษทำให้มีร่างที่นิ่ม และเหมือนจริงมากที่สุด
3. อาจารย์ใหญ่จะสอนวิชาพยาธิวิทยาให้แก่นิสิตระดับชั้นปีที่ 5-6 เป็นการสอนเพื่อชันสูตรหาสาเหตุของการเสียชีวิตครับ
คำถามต่อไป คือ สัตว์ชนิดใดสามารถเป็นอาจารย์ใหญ่ได้ ขอตอบว่า แม้ว่าอาจารย์ใหญ่ส่วนมากเป็นสุนัข และแมว แต่สัตวแพทย์จะต้องรักษาสัตว์หลายชนิด ไม่ว่าจะเป็น กระต่าย หนู งู นก และอื่น ๆ อีกมากจริง ๆ ครับ ดังนั้น การมีอาจารย์ใหญ่ครอบคลุมหลากชนิดมากที่สุด ย่อมจะเป็นประโยชน์ต่อการเรียนรู้ของนิสิต จึงขอสรุปว่าสัตว์ทุกชนิดสามารถเป็นอาจารย์ใหญ่ได้
ต่อไป คือ อาจารย์ใหญ่จะอยู่สอนที่คณะสัตวแพทย์กี่ปี ขอตอบว่า โดยปกติอาจารย์ใหญ่จะอุทิศร่างเพื่อการสอนนิสิตเป็นเวลา 1-2 ปี แต่ในบางกรณีอาจมากกว่านั้น เมื่อครบกำหนดนิสิตจะโทรศัพท์ติดต่อท่านเจ้าของเป็นการส่วนตัว เพื่อแจ้งวันฌาปนกิจ ที่จัดขึ้น ณ วัดธาตุทอง พระอารามหลวง เป็นประจำทุกปี
วันนั้นเป็นวันที่สำคัญของคณะสัตวแพทย์เลยทีเดียว เป็นวันที่นิสิต และคณาจารย์จัดขึ้นเพื่อแสดงความขอบพระคุณและระลึกถึงความเมตตาของท่านเจ้าของ และอาจารย์ใหญ่ ที่มีต่อนิสิตของเรา นิสิตของเราจะตระหนัก และจะเติบโตเป็นสัตวแพทย์ที่ดี พร้อมที่จะส่งต่อความเมตตาเหล่านั้นต่อไป
หากท่านเจ้าของมีสัตว์เลี้ยงที่เสียชีวิต และตั้งใจจะบริจาคเพื่อให้เป็นอาจารย์ใหญ่ สามารถโทรติดต่อได้ที่ ศูนย์กายสัตว์อุทิศ คณะสัตวแพทย์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย หมายเลขโทรศัพท์ ในเวลาราชการ 09-5851-7807 หรือ 0-2218-9638 (ภาควิชาศัลยศาสตร์) และ นอกเวลาราชการ 0-2218-9810 (แผนกฉุกเฉิน) สามารถติดตามรายละเอียดได้ที่ https://www.facebook.com/CUSCDVET และ ข่าวสารจุฬาฯ ตาม QR code นี้ครับ
ผศ.นสพ.สิริพงศ์ เกียรติกิตติคุณ ผู้อำนวยการศูนย์กายสัตว์อุทิศ
กลอน และภาพ ประกอบ
สิ้นชีวิน สิ้นสัญญา ลาสังขาร
สิ้นพิชาน ร่างอุทิศ ประสิทธิ์ผล
เกื้อการุณ หนุนชาติ พิพัฒน์ชน
สละตน บันดลวิชญ์ วิศิษฏ์ไทย
ส่องสวัสดิ์ สัตวแพทย์ จำรูญเลิศ
บุญประเสริฐ ผ่องประพิศ วิจิตรสมัย
ประจักษ์เกียรติ ประจักษ์ศักดิ์ ประจักษ์ใจ
“อาจารย์ใหญ่” พิสุทธิ์แสง แหล่งปัญญา
ประนมกร น้อมฤทัย พิไลเลิศ
คุณประเสริฐ เทิดสัมฤทธิ์ สถิตหล้า
ร่วมรำลึก จารึกมั่น กตัญญุตา
อาราธน์คุณ หนุนวิญญา ผาสุกนิรันดร์
(ประพันธ์โดย สัตวแพทย์หญิง สุพิชญา ศรีโคตร).
