นายเปโดร กอนซาเลซ วิศวกร วัย 68 ปี ซึ่งยังไม่เกษียณอายุ เนื่องจากวิกฤติเศรษฐกิจที่เลวร้าย และภาวะเงินเฟ้อของประเทศ อธิบายว่า การชอปปิงอันแสนธรรมดานั้น เปรียบเสมือน “การเดินทางอันคดเคี้ยว” เพราะเขาต้องถามตัวเองทุกครั้งว่า เขาจะไปซื้อของที่ไหน, อัตราแลกเปลี่ยนอยู่ที่เท่าไหร่ และมันคุ้มค่าหรือไม่ที่เขาจะแลกเปลี่ยนสกุลเงิน

เมื่อปี 2564 รัฐบาลคอมมิวนิสต์ของคิวบา รวมสกุลเงินประชาติ 2 สกุลเงินที่หมุนเวียนอยู่ในประเทศ ได้แก่ เปโซคิวบา และเปโซที่แปลงสภาพได้ ซึ่งคล้ายคลึงกับสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐ และสามารถแลกเปลี่ยนเป็นสกุลเงินต่างประเทศอื่น ๆ ได้

แนวคิดของการใช้หลายสกุลเงิน คือ การทำให้เศรษฐกิจของคิวบา ซึ่งถูกจำกัดภายใต้การควบคุมของรัฐอย่างเข้มงวดมาเป็นเวลานาน มีความน่าดึงดูดสำหรับนักลงทุนต่างชาติมากขึ้น ทว่านายปาเวล วิดาล ศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยยาเวเรียนา ในเมืองกาลิ ประเทศโคลอมเบีย กล่าวว่า การที่สกุลเงินทั้งสี่เข้ามามีบทบาท กลับส่งผลให้เศรษฐกิจของคิวบาอ่อนแอยิ่งกว่าเดิม เพราะมันทำให้เกิด “การบิดเบือนราคา” ในความสัมพันธ์ระหว่างสกุลเงิน

ชาวคิวบาสามารถชำระเงินในร้านอาหาร, ร้านค้า หรือบริการต่าง ๆ ด้วยสกุลเงินเปโซคิวบา, ดอลลาร์สหรัฐ, ยูโร หรือเอ็มแอลซี ซึ่งเป็นสกุลเงินที่รัฐบาลประกาศใช้เมื่อปี 2562 โดยเป็นการโหลดสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐเข้าสู่บัตรแถบแม่เหล็ก และสามารถใช้ซื้อสินค้าในร้านค้าของรัฐเท่านั้น อย่างไรก็ตาม เอ็มแอลซี ไม่สามารถแลกเปลี่ยนกลับเป็นเงินสดสกุลดอลลาร์สหรัฐได้

นอกจากนี้ สกุลเงินเปโซคิวบา ยังขึ้นอยู่กับอัตราแลกเปลี่ยนอย่างเป็นทางการ 2 ประเภท ได้แก่ อัตราแลกเปลี่ยนสำหรับธุรกิจ และอัตราแลกเปลี่ยนสำหรับบุคคล รวมถึงอัตราแลกเปลี่ยนอย่างไม่เป็นทางการอีกหนึ่งประเภท ซึ่งทำให้สกุลเงินดอลลาร์สหรัฐสามารถซื้อสกุลเงินเปโซคิวบาได้มากขึ้น

อนึ่ง คิวบาได้รับผลกระทบอย่างหนักจากการระบาดของโรคโควิด-19 สร้างความเสียหายต่ออุตสาหกรรมการท่องเที่ยวที่สำคัญ, การคว่ำบาตรของสหรัฐที่เข้มงวดยิ่งขึ้น ในช่วงไม่กี่ทศวรรษที่ผ่านมา และความอ่อนแอเชิงโครงสร้างทางเศรษฐกิจ ซึ่งสถานการณ์ที่ย่ำแย่เช่นนี้ ผลักดันให้ประชากรราว 5% หนีออกนอกคิวบา โดยส่วนใหญ่มุ่งหน้าไปยังสหรัฐ และถือเป็นการอพยพครั้งใหญ่ที่สุด นับตั้งแต่ยุคการปฏิวัติโดยนายฟิเดล คาสโตร

ทั้งนี้ทั้งนั้น คิวบามีความต้องการเงินตราต่างประเทศเพิ่มขึ้น ซึ่งส่วนหนึ่งเป็นเพราะว่า ชาวคิวบาสะสมเงินดอลลาสหรัฐเพื่อใช้ในแผนเดินทางออกนอกประเทศ ขณะเดียวกัน ธุรกิจเอกชนหลายแห่งจำเป็นต้องใช้เงินดอลลาร์สหรัฐเพื่อนำเข้าสินค้า และการเข้าถึงธนบัตรดอลลาร์สหรัฐก็ถูกจำกัด.

เลนซ์ซูม

เครดิตภาพ : AFP