ผมมีโอกาสพูดคุยกับ ผอ.อาจารี ศรีสุนาครัว ผู้อำนวยการทัณฑสถานหญิงเชียงใหม่ ท่านบอกว่าที่นี่คือ เรือนจำชั่วคราวกลางเวียง เปิดบริการร้านกาแฟ ร้านนวด และร้านเสื้อผ้า เพื่อเปิดให้นักท่องเที่ยวมาใช้บริการ และอีกทางหนึ่ง เป็นสถานฝึกอาชีพผู้ต้องขังที่ใกล้จะพ้นโทษให้ได้ทำงานจริง

เมื่อก้าวเข้าสู่เรือนจำชั่วคราวกลางเวียง ผมชอบบ้านไม้ทรงไทยโบราณ ชุดพนักงานแนวพื้นบ้าน เมื่อเดินเข้าไปร้านกาแฟ ด้านในแอร์เย็นฉ่ำ น่าเสียดายที่ผมรับประทานมื้อกลางวันมาแล้ว เพราะพนักงานทุกคนเชียร์ให้สั่ง “ข้าวซอย” เมนูเด็ดของร้าน Naree Coffee ผมลองสั่งขนมไทยและกาแฟมารับประทาน ขนมไทยดีเลยครับ ผมชอบที่ไม่หวาน และทำมาไซซ์เล็ก ๆ ไม่อิ่มเกินไป กินได้เพลิน ๆ ส่วนกาแฟอร่อย รสชาติกลมกล่อม ลูกค้าจะสั่งแล้วไปนั่งด้านนอกก็ได้ บรรยากาศร่มรื่นครับ นักท่องเที่ยวต่างชาติชอบนั่งด้านนอกมากกว่า

ผอ.อาจารี บอกว่า ไฮไลต์ของที่นี่คือ ร้านนวดและสปา เพราะได้รับการโหวตเรื่องการนวด จาก Tripadvisor ถึง 5 ปีซ้อน (หยุดไป 2 ปีเพราะโควิด) มีนักท่องเที่ยว โดยเฉพาะชาวจีนมาต่อคิวรอ ผมสอบถามว่าทำไมการนวดที่นี่ถึงโดดเด่น ผอ.อาจารี แจ้งว่า ผู้ต้องขังนวดดีเพราะได้เรียนนวดจาก 2 หลักสูตร หนึ่งคือ สถาบันพัฒนาฝีมือแรงงาน 150 ชั่วโมง และร้านลีลาไทย เชียงใหม่ ส่วนใหญ่ลูกค้าชอบมานวดเท้า นวดแผนไทยเป็นหลัก

พิพิธภัณฑ์เรือนพธำมรงค์ เป็นสถานที่ที่ผมอยากมาชมที่สุด เพราะเป็นเรือนไม้โบราณอายุ 100 ปี ผอ.อาจารี บอกว่า “พธำมรงค์” คือบ้านของพัศดีเรือนจำ หรือตำแหน่งผู้บังคับบัญชาการเรือนจำ ปัจจุบันได้บูรณะซ่อมแซมและปรับเปลี่ยนเป็นพิพิธภัณฑ์ มีอาจารย์และนักศึกษาจากคณะสถาปัตยกรรม มหาวิทยาลัยกรุงเทพ มาช่วยออกแบบและจัดการนำเสนอทำเป็นนิทรรศการ ขณะนี้ยังไม่ได้มีพิธีเปิดอย่างเป็นทางการ ทางพิพิธภัณฑ์จึงให้เข้าชมฟรีสำหรับผู้ที่สนใจ

เมื่อขึ้นบันไดไปยังโถงต้อนรับ เดินไปที่ห้องแรกจะกล่าวถึง ความเป็นมาของทัณฑสถานและเรือนพธำมรงค์ มีแบบจำลองและป้ายบอกประวัติความเป็นมา ห้องต่อไปเป็น ภูมิหลังผู้ต้องขังหญิง จะพูดถึงชีวิตความเป็นอยู่ของผู้หญิงในเรือนจำ ข้าวของเครื่องใช้ เช่น แก้วน้ำ เสื้อผ้า รองเท้าแตะ ถาดหลุมกินข้าว ห้องต่อไปเป็น โครงการกำลังใจและข้อกำหนดกรุงเทพฯ หรือ Bangkok Rules ที่ช่วยยกระดับความเป็นอยู่ของผู้ต้องขังหญิงในเรือนจำให้ดีขึ้น เน้นด้านสุขภาพอนามัย การทำหน้าที่แม่และบทบาทต่อครอบครัว

ถัดไปจะเป็น โถงกลาง ไว้จัดนิทรรศการชั่วคราว วันที่ผมไปจะมีแก้วน้ำสเตนเลสของผู้ต้องขังแขวนไว้จำนวนมาก ถ้าสังเกตให้ดี แก้วน้ำแต่ละใบจะมีการขีดเขียนทำสัญลักษณ์ว่าเป็นแก้วของใคร แสดงความเป็นเจ้าของ หรือถ้าจะมองว่าเป็นการสื่อถึงความคิดและตัวตนอย่างหนึ่งก็ได้

ห้องถัดไปเป็นห้อง โครงการพัฒนาจิตใจ จะจำลองเป็นห้องดูหนัง โดยมีเก้าอี้ยาวให้นั่งและฉายหนัง ห้องสุดท้ายเป็น ห้องพัฒนาการการฝึกวิชาชีพ แสดงกี่ทอผ้าและลายผ้าลวดลายต่าง ๆ ส่วนห้องด้านนอกจะเป็นร้านค้า ขายผลิตภัณฑ์สิ่งทอตัดเย็บโดยฝีมือผู้ต้องขัง ตั้งแต่หมวก เสื้อ กางเกง กระโปรง และกระเป๋า ขนาดผมไม่ใช่สายแฟชั่น ผมขอชมว่าตัดเย็บฝีมือดีและแบบสวยมาก ดูเก๋ ๆ เท่ ๆ ไม่เชย ที่น่าตกใจยิ่งว่านั้นคือ ราคาไม่แพงเลยครับ คณะของผมเห็นราคาแล้วซื้อทันทีโดยไม่ต้องลังเล

ถ้าใครจะมาพักผ่อนในตัวเมืองเชียงใหม่ หาความสุขจากการกิน หาความสุขทางกายจากการนวดผ่อนคลาย หาความสุขทางตาจากการชมพิพิธภัณฑ์ และหาความสุขทางใจจากการให้โอกาสกับคนที่เคยก้าวพลาด ขอแนะนำ “เรือนพธำมรงค์” เลยครับ จบในที่เดียว บ้านเก่าสวยงาม บรรยากาศเลิศ และการบริการดีมาก ๆ ครับ.

………………………………………..
คอลัมน์ : ก้อนเมฆเล่าเรื่อง
โดย “น้าเมฆ”
https://facebook.com/cloudbookfanpage