แต่ไม่ว่าจะดีหรือร้าย เครื่องใช้ไฟฟ้าที่กินไฟสูงเหล่านี้ เป็นหนึ่งในอุปกรณ์ทั่วไป เพื่อใช้ในการปรับตัวเข้ากับโลกที่ร้อนขึ้น จนกลายเป็นเครื่องมือที่จำเป็นต่อการอยู่รอดคนของนับล้าน

ขณะเดียวกัน แม้เครื่องปรับอากาศจะช่วยบรรเทาทุกข์จากอากาศร้อนในทันทีทันใด แต่มันก็แลกมาด้วยวิกฤติสภาพอากาศ เนื่องจากการใช้พลังงานปริมาณมหาศาล

ตามข้อมูลขององค์การพลังงานระหว่างประเทศ (ไออีเอ) เครื่องปรับอากาศทำให้เกิดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ประมาณ 1,000 ล้านเมตริกตันต่อปี จากปริมาณทั้งหมด 37,000 ล้านเมตริกตันที่ปล่อยออกมาทั่วโลก ซึ่งผู้สันทัดกรณีหลายคนกล่าวว่า มันเป็นไปได้ที่จะยุติวงจรอุบาทว์นี้ โดยเพิ่มการใช้พลังงานหมุนเวียน, พัฒนาเครื่องปรับอากาศที่ใช้พลังงานน้อย และเสริมแต่งมันด้วยเทคนิคการทำความเย็นอื่น ๆ

อีกด้านหนึ่ง นายโรเบิร์ต ดูโบรว์ นักระบาดวิทยาจากมหาวิทยาลัยเยล ผู้เชี่ยวชาญด้านผลกระทบต่อสุขภาพจากการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ กล่าวว่า การเลิกใช้เครื่องปรับอากาศโดยสิ้นเชิงนั้น “เป็นไปไม่ได้” เพราะเครื่องปรับอากาศช่วยชีวิตประชาชนหลายหมื่นคนต่อปี และจำนวนผู้เข้าถึงเครื่องปรับอากาศยังเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องอีกด้วย

งานศึกษาหลายชิ้นแสดงให้เห็นว่า ความเสี่ยงของการเสียชีวิตที่เกี่ยวข้องกับความร้อน ลดลงประมาณ 75% สำหรับผู้ที่อาศัยอยู่ในบ้านที่มีเครื่องปรับอากาศ กระนั้น จากประชากร 3,500 ล้านคนที่อาศัยอยู่ในภูมิอากาศเขตร้อน ผู้ที่มีเครื่องปรับอากาศภายในบ้าน กลับมีสัดส่วนแค่ราว 15% เท่านั้น

อนึ่ง จำนวนเครื่องปรับอากาศในโลก ซึ่งปัจจุบันมีจำนวนประมาณ 2,000 ล้านเครื่อง คาดว่าจะเพิ่มขึ้นแบบพุ่งทะยาน เนื่องจากอุณหภูมิของโลก และรายได้ของผู้คนสูงขึ้น โดยอินเดีย จีน และอินโดนีเซีย ซึ่งเป็นประเทศที่มีประชากรมากเป็นอันดับที่ 1, 2 และ 4 ของโลก ตามลำดับ จะมีการเติบโตด้านเครื่องปรับอากาศมากที่สุด

อย่างไรก็ตาม การมีเครื่องปรับอากาศมากขึ้น หมายถึงการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ที่เพิ่มขึ้น มิหนำซ้ำ โรงไฟฟ้ายังก่อให้เกิดมลพิษทางอากาศด้วย เพราะโดยทั่วไปแล้ว เครื่องปรับอากาศยังคงใช้ก๊าซฟลูออโรคาร์บอนเป็นสารทำความเย็น ซึ่งมันมีพลังงานความร้อนมากกว่าก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์หลายพันเท่า เมื่อถูกปล่อยสู่ชั้นบรรยากาศ

นอกจากนี้ เครื่องปรับอากาศก็มีส่วนทำให้เกิด “ปรากฏการณ์เกาะความร้อน” ด้วยการระบายลมร้อนออกสู่ท้องถนน ซึ่งการศึกษาในปี 2557 พบว่า ความร้อนที่ถูกปล่อยออกมาจากระบบปรับอากาศในตอนกลางคืน ทำให้อุณหภูมิเฉลี่ยของอากาศในพื้นที่เพิ่มขึ้นมากกว่า 1 องศาเซลเซียส

เหนือสิ่งอื่นใด บรรดาผู้เชี่ยวชาญเน้นย้ำว่า มันจำเป็นต้องมีการมาตรการวางแผนเชิงพื้นที่ไปพร้อม ๆ กัน ได้แก่ การเพิ่มพื้นที่สีเขียวและแหล่งน้ำ, ทางเท้าและหลังคาที่สะท้อนรังสีจากดวงอาทิตย์ และฉนวนอาคารที่ดีขึ้น.

เลนซ์ซูม

เครดิตภาพ : AFP