อีกมุมหนึ่งที่เป็นผลจากเชื้อร้าย ส่งไปถึงระดับเยาวชน เจาะลึกไปถึงภายใน แม้ระมัดระวังตัวเองปลอดจากโควิด แต่ก็ต้องโดนหางเลขไปเต็มๆ โดยเฉพาะสภาพจิตใจ
ถึงกับว่ามีรายงานของยูนิเซฟระบุว่าการแพร่ระบาดของโควิด-19 ส่งผลกระทบต่อเด็กอย่างรุนแรงและกลายเป็นวิกฤตที่หนักหนาสาหัสที่สุดในประวัติศาสตร์ 75 ปี
นั่นจึงเป็นเรื่องที่ผู้ใหญ่ ต้องช่วยกันประคับประคองเยาวชนของชาติ ให้ก้าวผ่านไปให้ได้
การออกกำลังกาย ทำกิจกรรมกับคนรอบข้าง เป็นหนึ่งในวิธีช่วยดูแลจิตใจ แต่เมื่อต้องเว้นระยะห่าง ก็ต้องหาหนทาง อย่างเช่นโรงเรียนสอนฟุตบอล อคาเดมี่ลูกหนัง ช่วงที่โควิดมาหนักๆ ต้องพักกันเป็นแถว
แต่เพื่อให้การเรียนรู้ต่อเนื่อง รวมทั้งส่งเสริมสภาพจิตใจเยาวชน หลายที่ก็ต้องเดินหน้าต่อไป อย่างเช่นของ “แสนสิริ อะคาเดมี่” ที่เป็นหนึ่งในตัวอย่าง ไม่เพียงโค้ชที่มาช่วยดูแล ยังจัด จิตแพทย์-นักโภชนาการ ดูแลสุขภาพกาย-ใจ อย่างมืออาชีพ ร่วมไปด้วย
ย้อนไปสู่ที่มาของเรื่องน่าห่วง ดร.นพ.วรตม์ โชติพิทยสุนนท์ จิตแพทย์เด็กและวัยรุ่นกรมสุขภาพจิตและโฆษกกรมสุขภาพจิต กล่าวว่า ผลกระทบของโควิด-19 ที่มีต่อเด็กและเยาวชนนั้น มีมากกว่าที่คิด กระทบต่อพัฒนาการในทุกด้าน ทั้งร่างกาย จิตใจ สติปัญญา การเข้าสังคม และการควบคุมอารมณ์
“เป็นลูกโซ่ เช่นหากเด็กและเยาวชนมีร่างกายและจิตใจที่ไม่แข็งแรง ก็จะทำให้มีผลกระทบต่อผลการเรียน และส่งผลต่อสภาพจิตใจ รวมถึงการทำงานในอนาคต”
งานวิจัยจากประเทศสิงคโปร์ที่น่าสนใจ ระบุว่า หากเยาวชนหลุดจากระบบการเรียน หรือเรียนล่าช้าไป 1 ปี จะส่งผลเสียต่ออนาคตในช่วงวัยทำงาน คือทำให้รายได้ขาดหายไปถึง 15% ซึ่งปัญหารายได้น้อยย่อมนำไปสู่ปัญหาคุณภาพชีวิตด้านต่างๆ
โฆษกกรมสุขภาพจิต กล่าวด้วยว่า ส่วนของผู้ปกครองก็ต้องปรับตัวเช่นกัน เนื่องจากเด็กและเยาวชนใช้เวลาที่บ้านเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งทำให้เกิดความเครียดและความเบื่อหน่าย ผู้ปกครองจำเป็นจะต้องมีความรู้ เข้าใจในการใช้คำพูดที่เหมาะสม ส่งเสริมพลังบวก เพื่อกระตุ้นให้เด็กเติบโตไปในทางที่ถูกต้อง เช่น การให้กำลังใจเด็กๆ ในการฝึกกีฬาอยู่ที่บ้านนั้นอาจสร้างความเบื่อหน่าย ก็ต้องสื่อสารให้เข้าใจถึงเป้าหมายของการฝึก และการปรับตัว
ในฝั่งของ แสนสิริอะคาเดมี่ ที่เข้าใจถึงผลกระทบดังกล่าวนั้น นายสมัชชา พรหมศิริ ผู้อำนวยการพนักงานฝ่ายกิจกรรมเพื่อสังคม บมจ.แสนสิริ กล่าวว่า ด้วยผลกระทบครอบคลุม จนเป็นเรื่องน่าห่วงสำหรับเด็กๆ ตลอดช่วงการระบาดของโควิด-19 แสนสิริจึงได้ให้ความสำคัญกับการดูและเยาวชนมากเป็นพิเศษผ่านโครงการแสนสิริ อะคาเดมี่ ซึ่งโครงการนี้ส่งเสริมการเรียนรู้พื้นฐานด้านกีฬาฟุตบอลอย่างถูกต้องโดยไม่มีค่าใช้จ่าย ปัจจุบันมีเยาวชนผ่านการบ่มเพาะถึง 8,000 คนมีสนามฝึกซ้อมทั้งสิ้น 5 สนาม ได้แก่ สนามฟุตบอลปัญญาซอคเกอร์ปาร์ค, สนามฟุตบอลอาม่าซ็อคเกอร์คลับ, สนามฟุตบอลศูนย์ฝึกกีฬา อ่อนนุช, สนามฟุตบอล The Corner FC และสนามหน้าที่ว่าการอำเภอกระทู้ จ.ภูเก็ต
“เรามองว่าโควิดยังคงไม่จางหายไป จึงหาแนวทางในการส่งเสริมพัฒนาการของเด็กและเยาวชนเพิ่มขึ้น นอกเหนือจากการฝึกสอนในรูปแบบปกติที่เน้นเรื่องทักษะของฟุตบอล มาเมื่อต้นปี 2564 ได้จัดทำโครงการเพื่อดูแลสุขภาวะทางจิตอย่างเข้มข้น เชิญนักจิตวิทยาและนักโภชนาการมาให้ความรู้ ให้เยาวชน และผู้ปกครอง”
นายสมัชชา กล่าวด้วยว่า ที่นี่ทุกคนเท่าเทียมกัน เด็กที่ไหนก็รับหมด บางคนมาแรกๆ เหมือนลักษณะเด็กแว้น แต่มาเข้าสังคมได้ดี มีพฤติกรรมดี ซึ่งปีหน้าโครงการได้ขยายการให้ความรู้เหล่านี้ให้ครอบคลุมแบบ 360 องศา และคาดหวังว่าพันธมิตรในด้านต่างๆ ที่สนใจจะเข้ามาร่วมผลักดันโครงการให้ประสบความสำเร็จต่อไป
“ที่นี่รับหมด จะมีคนขับรถมาส่ง หรือมาเอง ทุกคนเท่าเทียม ได้มาเจอเพื่อน ในฐานะนักฟุตบอลเหมือนกัน”
ฝั่งผู้ฝึกสอน แสนสิริ อะคาเดมี่ ได้มือดี นำโดยอดีตสตาฟฟ์โค้ชมีชาติไทย “โค้ชแม็ก” หรือ “โค้ชรุ่ง” ใกล้รุ่ง ตรีจักรสังข์ ซึ่ง ใกล้รุ่ง กล่าวว่า ได้พัฒนาการฝึกซ้อมและเสริมการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง เยาวชนไทยมีศักยภาพฟุตบอลทัดเทียมกับชาติอื่น เพียงแต่ต้องปูทักษะพื้นฐานที่ดีตั้งแต่เริ่มต้น ฉะนั้นการฝึกซ้อมอย่างต่อเนื่องจึงเป็นเรื่องที่สำคัญมาก
“พอช่วงโควิด-19 มาเมื่อเดือนเม.ย.64 เริ่มรุนแรงขึ้น แสนสิริ อะคาเดมี่ ปรับการฝึกซ้อมเข้าสู่โหมดออนไลน์ เนื่องจากต้องเพิ่มมาตรการด้านความปลอดภัยและเว้นระยะห่างทางสังคม เน้นให้เด็กและเยาวชนได้ฝึกทักษะที่สามารถฝึกเองที่บ้านได้ ทั้งแบบเรียลไทม์ และผ่านการส่งคลิปวีดีโอจากโค้ชให้แก่เด็กๆ ใช้ในการฝึก และอัดคลิปในการฝึกส่งมายังโค้ช เพื่อให้เกิดการพัฒนาทักษะที่ไม่ขาดตอน”
ในการสอนออนไลน์ เป็นนิวนอร์มัล ดังนั้นไม่เพียงนักกีฬาที่ต้องปรับตัว โค้ชเองก็ต้องปรับตัว โค้ชแม็ก ยอมรับว่าใช้เวลาอยู่บ้าง แต่จากนั้นก็สามารถถ่ายทอดวิชาได้ “การสอนออนไลน์ สามารถทำได้เกือบหมด ความสมารถเฉพาะตัว, การเลี้ยง, แปบอล ซ้อมได้เลย จะมีต่างจากการมาสนามคือการเลี้ยง การยิงประตูเท่านั้น”
“ไม่เพียงเห็นเด็กๆ พัฒนา เราเห็นผู้ปกครองมีพัฒนาการด้วย เห็นการอยู่ด้วยกัน ฟุตบอลก็ต้องมีคู่ซ้อม พ่อมาเตะได้ ส่วนแม่ก็อาจกลิ้งฟุตบอลให้ ก็ผูกพันมากขึ้น พ่อแม่ได้กำลังด้วย บางทีให้เด็กกระโดดตบ แม่ก็ทำด้วย เป็นการส่งเสริมกิจกรรมในครอบครัว”
“การสอนออนไลน์ของเรา พัฒนาดีขึ้น เราไม่รู้อนาคตจะเป็นอย่างไร แต่ถ้ามีล็อกดาวน์อีก ก็พร้อม”
โค้ชรุ่ง ทิ้งท้ายด้วยว่า อย่างไรก็ตาม ด้วยสถานการณ์ปัจจุบันแผนการที่แสนสิริอคาเดมี่ วางไว้ทางโครงการคาดว่าภายในต้นปีหน้า จะกลับมาเปิดทำการฝึกในรูปแบบปกติได้ เพื่อให้เด็กและเยาวชนได้กลับมาฝึกซ้อมในสนามจริงอีกครั้ง แต่ก็ต้องอยู่ภายใต้มาตรการป้องกันการแพร่ระบาดโควิด-19 เคร่งครัด
ในช่วงเวลาแห่งความยากลำบาก บางทีเราอาจจะลืมมองไปถึงเด็กๆ รอบข้าง แม้เขาไม่ได้มีภาระมากมาย แต่ก็สะสมความเครียดได้ตามข้อจำกัด ด้วยวัยของตัวเอง
การเล่นกีฬา การเข้าสังคม พูดคุยกับคนรอบข้าง จะเยียวยา ยิ่งถ้ามีผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยา ด้านโภชนาการ มาประกบแนะนำใกล้ชิด จึงเป็นวิธีการหนึ่งที่จะจูงมือเยาวชนผ่านวิกฤติครั้งนี้ไปได้ ด้วยสภาพร่างกาย และจิตใจที่สมบูรณ์.
*** วุฒินล บุญวานิช ****
