เจ้าหน้าที่สหรัฐซึ่งจับตามองความเคลื่อนไหวอย่างใกล้ชิด กล่าวว่า ฐานทัพเรือแห่งใหม่ จะทำให้เรือรบจีนสามารถติดอาวุธใหม่ เติมเชื้อเพลิง และซ่อมบำรุง ในจุดทำเลที่อยู่ตรงข้ามกับชายฝั่งตะวันออกของสหรัฐ

ท่าเรือทหารที่เมืองบาตา อยู่ห่างจากกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. เมืองหลวงของสหรัฐ บนชายฝั่งตะวันออกเฉียงเหนือ เกือบ 10,000 กิโลเมตร (6,000 ไมล์) อยู่คนละฟากฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติก หากดูตามแผนที่จะเห็นว่า สหรัฐอยู่เยื้องขึ้นไปทางเหนือ จากฝั่งตรงข้ามอิเควทอเรียลกินี

แม้จะอยู่ไกลขนาดนี้ แต่การสร้างฐานทัพเรือจีนบนชายฝั่งตะวันตกของแอฟริกา สร้างความหวาดระแวงแก่สหรัฐไม่น้อย

เดือน ต.ค. ปีที่แล้ว รัฐบาลสหรัฐส่งที่ปรึกษาความมั่นคงแห่งชาติระดับอาวุโส เดินทางไปยังอิเควทอเรียลกินี ประเทศผลิตน้ำมันขนาดเล็ก เนื้อที่เพียงแค่ 28,050 ตารางกิโลเมตร และประชากร 1.48 ล้านคน เพื่อล็อบบี้ไม่ให้จีนเข้าไปตั้งฐานในประเทศ แต่ไม่สำเร็จ

รายงานในนิตยสาร ดิ อีคอนอมิสต์ บอกว่า จีนประสบความสำเร็จในการโน้มน้าว ครอบครัวผู้นำเผด็จการของอิเควทอเรียลกินี ด้วยการหว่านเงินนำหน้า พร้อมกับเหตุผลที่จะใช้เป็นข้ออ้าง นั่นคือจีนสร้างฐานทหาร เพื่อช่วยเหลือการปราบปรามโจรสลัด ในน่านน้ำอ่าวกินี ที่กลายเป็นดงโจรสลัดอาละวาดหนักแห่งใหม่ของแอฟริกา แทนน่านน้ำชายฝั่งตะวันออกตอนบน นอกฝั่งโซมาเลีย

ท่าเรือทหารบาตา จะเป็นฐานประจำการทหารแห่งที่สองของจีน บนแผ่นดินทวีปแอฟริกา โดยแห่งแรกอยู่ที่จิบูตี บนฝั่งทะเลแดง ทางภาคเหนือฝั่งตะวันออก เริ่มก่อสร้างเมื่อปี 2559 กลายเป็นฐานทัพในต่างแดน แห่งแรกและแห่งเดียวของจีน จนถึงปัจจุบัน

รัฐบาลจีนบอกว่า ฐานทัพเรือที่จิบูตีซึ่งสร้างด้วยงบประมาณ 590 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ถูกสร้างเพื่อสนับสนุน ปฏิบัติการกวาดล้างโจรสลัด ของกองกำลังนานาชาติ รักษาความปลอดภัยเส้นทางสำคัญของการเดินเรือทะเล โดยเฉพาะเรือบรรทุกน้ำมันจากตะวันออกกลางไปจีน และทำให้จีนมีฐานปฏิบัติการ คุ้มครองพลเมืองของตนเองในภูมิภาค

ในปี 2554 กองทัพเรือจีนช่วยอพยพ พลเมืองจีนราว 30,000 คน ออกจากลิเบีย ประเทศริมฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ทางเหนือสุดตอนกลางของแอฟริกา ขณะที่ลิเบียกำลังเข้าสู่สงครามกลางเมือง

รายงานของสื่อตะวันตก ระบุว่า รัฐบาลจีนกำลังเจรจาในทางลับ กับรัฐบาลแทนซาเนีย ประเทศริมฝั่งมหาสมุทรอินเดีย ทางตะวันออกตอนกลางของแอฟริกา เพื่อก่อสร้างฐานทัพเรือแห่งที่ 3 ในแอฟริกา

ไรอัน มาร์ตินสัน อาจารย์วิทยาลัยการสงครามกองทัพเรือสหรัฐ ในเมืองนิวพอร์ต รัฐโรดไอส์แลนด์ กล่าวว่า กลุ่มนักวิเคราะห์ทางทหารของจีน แนะนำและสนับสนุนรัฐบาลปักกิ่งอย่างเปิดเผย พีแอลเอควรขยายแนวรุกเข้าสู่น่านน้ำที่อยู่ห่างไกล เพื่อหันเหความสนใจของสหรัฐ จากน่านน้ำใกล้แผ่นดินใหญ่จีน

ในหนังสือที่เขียนโดย หู โป ผู้เชี่ยวชาญด้านยุทธศาสตร์ระหว่างประเทศ มหาวิทยาลัยปักกิ่ง หูยอมรับว่า กองทัพเรือจีนในสังกัดพีแอลเอ ยังเทียบไม่ได้ กับแสนยานุภาพของกองทัพเรือสหรัฐ ในน่านน้ำห่างไกล

แต่พีแอลเอสามารถต่อกร และต้านทานกองกำลังบางส่วนของสหรัฐได้ หากการสู้รบเกิดขึ้นในเขตน่านน้ำเอเชียตะวันออก

ส่วนบทความของ พล.ร.ต.หลิว เจ่อ ผู้บังคับการกองเรือรบเหลียวหนิง ซึ่งเป็นเรือบรรทุกเครื่องบินลำแรกของกองทัพจีน เมื่อปี 2560 เขียนว่า ยิ่งจีนขยายฐานห่างออกไปจากน่านน้ำของประเทศมากเท่าไหร่ แผ่นดินใหญ่ก็จะปลอดภัยมากขึ้นเท่านั้น

ปัจจุบัน ขอบเขตปฏิบัติการของเรือกองทัพจีน ส่วนใหญ่จะอยู่ในน่านน้ำ อินโด-แปซิฟิก ขณะที่กองทัพเรือสหรัฐ ขยายขอบเขตไปทั่วทุกภูมิภาคของโลก.

เลนซ์ซูม

เครดิตภาพ : GETTY IMAGES