“มะม่วงแก้วขมิ้น” เป็นมะม่วงที่ปลูกง่ายออกดอกติดผลง่าย มีการติดผลดกมากสายพันธุ์หนึ่ง “ผล” รูปกลมรี ขนาดผลใหญ่ และมีความแตกต่างจากผลของมะม่วงแก้วของไทยอย่างชัดเจน ผลโตเต็มที่น้ำหนักเฉลี่ย 1-3 ผล ต่อ 1 กิโลกรัม เมล็ดลีบบาง มีเนื้อเยอะ รสชาติอร่อยทั้งดิบและสุก แต่ในบ้านเรา นิยมทานดิบกินคู่กับมะม่วงน้ำปลาหวานหรือพริกเกลือ เป็นต้น
ความจริงแล้วมะม่วงชนิดนี้ มีถิ่นกำเนิดจากประเทศกัมพูชา ช่วงที่มีการนำผลผลิตมาขายในบ้านเราใหม่ๆ เรียก มะม่วงแก้วเขมร ปัจจุบันนำเข้ามาปลูกและขยายพันธุ์ในประเทศไทยนานหลายปีมากแล้ว มีความพิเศษคือ เป็นมะม่วงปลูกรับประทานได้ทั้งผลดิบและผลสุก ผลมีขนาดใหญ่กว่ามะม่วงแก้วของไทยอย่างชัดเจน เป็นมะม่วงติดผลดกได้ปีละ 2 ครั้ง เนื้อผลแก่จัดหรือสุกเมื่อผ่าจะเป็นสีเหลืองเข้มคล้ายสีของขมิ้น จึงถูกเรียกชื่อว่า “มะม่วงแก้วขมิ้น” รสชาติช่วงผลดิบฝานเป็นชิ้นๆ จิ้มเกลือพริกป่น หรือกินกับน้ำปลาหวาน เนื้อมะม่วงจะมีความกรอบมันปนเปรี้ยวและหวานเล็กน้อย ฉ่ำน้ำ เนื้อไม่แข็งหยาบกระด้าง หรือเหนียวเหมือนมะม่วงกินผลดิบบางสายพันธุ์ พ่อค้าขายผลไม้รถเข็นปัจจุบันนิยมเอา “มะม่วงแก้วขมิ้น” ปอกและเฉาะขายผลละ 20-50 บาท ได้รับความนิยมจากผู้ซื้อรับประทานอย่างแพร่หลายทั่วประเทศ
มะม่วงแก้วขมิ้นหรือแก้วเขมรนี้ ปัจจุบันจัดเป็นมะม่วงที่เป็นที่นิยมปลูกอีกสายพันธุ์หนึ่งของชาวสวนเกษตร ส่วนใหญ่จะมีแหล่งปลูกเก็บผลส่งเข้าจำหน่ายที่ตลาดค้าส่งแบบต่อเนื่องไม่ขาดระยะ เพราะติดผลปีละ 2 ครั้งนั่นเอง ทำให้เกษตรกรมีรายได้เข้าสวนโดยที่ไม่เหมือนมะม่วงชนิดอื่น ที่ออกดอกและติดผลปีละ 1 ครั้งนั้นเอง
การปลูกมะม่วงแก้วขมิ้นนั้น อย่างที่สวนคุณลี อ.เมือง จ.พิจิตร โทร. 08-1886-7398 ที่ปลูกมะม่วงแก้วขมิ้นมานาน จะขยายพันธุ์มะม่วงโดยการทาบกิ่งและเสียบยอดเพื่อให้ต้นมะม่วงมีระบบรากแก้วที่จะส่งผลให้มะม่วงมีอายุยืน ทนตอนสภาพแวดล้อมหรือดินปลูกที่ไม่ดีได้ หลังนำกิ่งพันธุ์ลงดิน พบว่าหลังปลูกมะม่วงแก้วขมิ้น เพียง 2 ปีเริ่มให้ผลผลิตบ้างแล้ว แต่ยังไม่มากนัก หลังจากปลูกแล้ว 4-5 ปีขึ้นไป ผลผลิตจะดกมาก อีกอย่างหากท่านที่ต้องการบังคับให้ออกดอกตามที่ต้องการ เช่นเดียวกับการทำนอกฤดู ก็สามารถทำได้ง่ายมากในมะม่วงแก้วขมิ้น เรื่องการขายผลผลิตที่ผ่านมา นอกจากการขายเป็นมะม่วงทานดิบแล้ว โรงงานทำมะม่วงดอง เพื่อทำมะม่วงแช่อิ่ม มีเท่าไหร่ก็จะเข้ามารับซื้อหมด เพราะรสชาติ และน้ำหนักมะม่วงแก้วขมิ้นนั้นค่อนข้างดีมาก
