เมื่อวันที่ 15 มิ.ย. นายวันมูหะมัดนอร์ มะทา หัวหน้าพรรคประชาชาติ (ปช.) กล่าวถึงกรณีขบวนนักศึกษาแห่งชาติ (Pelajar Kebangsaan) คณะรัฐศาสตร์ มอ.ปัตตานี จัดกิจกรรมปาฐกถาพิเศษหัวข้อ “การกำหนดอนาคตตนเอง (Self Determination) กับสันติภาพปาตานี” และการจัดพิมพ์บัตรสอบถามประชาชนปาตานีสามารถออกเสียงประชามติแยกตัวเป็นเอกราชได้อย่างถูกกฎหมายได้หรือไม่ว่า การทำประชามติทำไม่ได้อยู่แล้ว และพรรคไม่เห็นด้วยเพราะผิดกฎหมายรัฐธรรมนูญ และพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ (พ.ร.ป.) ว่าด้วยพรรคการเมือง ส่วนที่พรรคส่งชื่อ ผศ.ดร.วรวิทย์ บารู ว่าที่ส.ส.ปัตตานี ไปเข้าร่วมกิจกรรมนั้น เพราะเป็นส.สในพื้นที่ เป็นการจัดกิจกรรมภายในมหาวิทยาลัยซึ่งคิดว่าคงไม่มีประเด็นอะไร และเชื่อว่ามหาวิทยาลัยจะมีการตรวจสอบอยู่แล้ว ที่ผ่านมาส.ส.ของพรรคมีการพูดจาปราศรัยกับนักศึกษา ในทางวิชาการ อยู่หลายครั้งก็ไม่มีประเด็นอะไร และครั้งนี้เห็นว่านักศึกษาน่าจะต้องการขอความรู้ทางวิชาการเรื่องอนาคตตนเองโดยมีอาจารย์อื่นๆ ร่วมด้วย ส่วนเรื่องที่นักศึกษาจัดกิจกรรมขึ้น เราในฐานะพรรคการเมืองผู้เข้าร่วมเท่านั้น เมื่อนักศึกษาอยู่ภายในมหาวิทยาลัยผู้ที่มีหน้าที่ตรวจสอบก็คือมหาวิทยาลัย
นายวันมูหะมัดนอร์ กล่าวว่าเรื่องการทำประชามตินั้น ยืนยันว่าทำไม่ได้โดยรัฐธรรมนูญและพรรคไม่ได้สนับสนุนใดๆ การที่นายยามารุดดิน ทรงศิริ รองโฆษกพรรคเป็นธรรม ระบุว่าเป็นเพียงการทำประชามติแยกตามกฎหมาย ไม่ได้ถามความเห็นว่าจะแยกดินแดนหรือไม่นั้น ตนไม่รู้ในรายละเอียดและเป็นความเห็นของส่วนบุคคล แต่สำหรับภาวะพรรคประชาชาติในฐานะที่ตนเป็นหัวหน้าพรรค ไม่ว่าการทำประชามติจะเป็นแบบจำลองหรืออะไรก็แล้วแต่ ถ้าบ่งบอกเพื่อเป็นเอกราชหรือแบ่งแยกดินแดน ย่อมทำไม่ได้อยู่แล้ว ผิดกฎหมายรัฐธรรมนูญ มาตรา 1 ประเทศไทยเป็นราชอาณาจักรอันหนึ่งอันเดียวจะแบ่งแยกมิได้ พรรคจึงไม่เห็นด้วยหากจะมีการกระทำดังกล่าว ส่วนบุคคลที่กระทำไป ตนคิดว่าทุกฝ่ายควรพิจารณาว่าใครต้องรับผิดชอบ
“พรรคเพียงแต่ถูกเชิญไปพูดในเชิงวิชาการให้ไปร่วมการแสดงความคิดเห็นต่อการทำประชามติว่าเห็นด้วยหรือไม่เห็นด้วย และจากการที่ตนสอบถามผศ.ดร.วรวิทย์ ทราบว่าเป็นการทำประชามติช่วงเช้า แต่อาจารย์ไปเข้าร่วมช่วง 14.00 น. ซึ่งเป็นช่วงที่ รศ.ดร.มารค ตามไท ทยอยเข้าร่วมงาน และนักการเมืองอีก 2 พรรค ที่ถูกเชิญเข้าร่วมเช่นกัน เมื่อจบเวทีก็กลับ ไม่ได้เข้าร่วมกิจกรรมต่อใดๆ ที่นอกเหนือจากนี้ พรรคเราเอาความจริงมาพูด เราเป็นพรรคการเมืองเก่าแก่ เรารู้ดีว่าเราสู้เพื่อสันติสุขของประชาชนให้อยู่ร่วมกันในสังคมพหุวัฒนธรรมให้ได้ เราไม่แบ่งแยก อย่าว่าแต่แบ่งจังหวัดเลย เราไม่แบ่งแยกศาสนา เพราะประเทศต้องสามารถอยู่ร่วมกันให้ได้หลายเชื้อชาติ หลายศาสนา หลายความเชื่อถือ เพื่อสันติสุขประเทศเดินไปข้างหน้า นี่คือจุดยืนของพรรคประชาชาติ” นายวันมูหะมัดนอร์ กล่าว
เมื่อถามว่ากิจกรรมที่ขบวนนักศึกษาแห่งชาติจัดขึ้นมองเป็นเสรีภาพการแสดงออกทางความคิดเห็นตามรัฐธรรมนูญได้หรือไม่นั้น นายวันมูหะมัดนอร์ กล่าวว่าแล้วแต่มุมมอง เสรีภาพต้องใช้ให้เหมาะกับกฎหมายด้วย ถ้าเสรีภาพไปใช้ในทางที่ผิดก็เป็นเรื่องไม่ถูกต้อง เสรีภาพต้องอยู่ภายใต้กรอบขอบเขตของกฎหมายและรัฐธรรมนูญ ไม่ใช่มีเสรีภาพแล้วจะทำอะไรก็ได้ ตนคิดว่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น นักศึกษา ก็คงไม่ได้ต้องการให้นักการเมืองเข้าไปร่วม อาจจะต้องการจำลองเวทีซึ่งก็เป็นกิจกรรมของนักศึกษา เราเข้าใจดี เคยเป็นนักศึกษามาก่อน แต่ว่าพรรคจะไปก้าวล่วงว่ากระทำผิดหรือถูกไม่ได้ เชื่อว่ากิจกรรมนักศึกษาย่อมมีขอบเขตของตัวเองอยู่แล้วแต่เราก็ต้องเปิดพื้นที่ให้กับนักศึกษา จะไปจำกัดพื้นที่การแสดงความคิดเห็นของนักศึกษาคงไม่ได้ ส่วนจะทำผิดหรือถูกหรือใครต้องรับผิดชอบต่อสาธารณะเป็นอีกเรื่อง
ผู้สื่อข่าวถามว่าถ้ากรณีรัฐบาลหยิบจับเป็นคดีความมั่นคงจะเกิดปัญหาบานนปลายมากขึ้นหรือไม่ นายวันมูหะมัดนอร์ กล่าวว่า ตนไม่ทราบเป็นเรื่องของฝ่ายความมั่นคง แต่สำหรับพรรคการเมืองไม่อยากให้ทุกอย่างบานปลาย อยากให้บ้านเมืองสงบเรียบร้อย.