เพื่อเรียกความเชื่อมั่นอุปกรณ์จำเป็นพื้นฐานชนิดนี้ “ทีมข่าวชุมชนเมือง”สอบถามไปยังผู้เชี่ยวชาญด้านความปลอดภัยของวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์(วสท.) ให้ไขข้อข้องใจ โดยนายสุรเชษฐ์ สีงาม ประธานสาขาวิศวกรรมความปลอดภัย วสท. ให้ข้อมูลว่าโดยปกติถังดับเพลิงที่ใช้ตามบ้านและชุมชน เรียกว่า ถังดับเพลิงบรรจุผงเคมีแห้ง(Dry Chemical)ซึ่งเป็นชนิดที่มีแรงดันต่ำ มีความดันอยู่ที่ 195 PSI ที่เห็นส่วนใหญ่เป็นสีแดง ถังชนิดนี้จะได้รับมาตรฐานผลิตภัณฑ์ อุตสาหกรรม(มอก.)ของสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม(สมอ.)ซึ่งทุกถังจะได้รับการทดสอบมาตรฐาน

ส่วนถังอีกประเภทคือ ถังดับเพลิงบรรจุก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ หรือ CO2 เป็นภาชนะที่มีแรงดันสูง และมีน้ำหนักมากกว่าถังดับเพลิงแบบผงเคมีแห้ง ถังประเภทนึ้จะไม่มี“เกจวัดแรงดัน” โดยจะใช้วิธีชั่งน้ำหนักเพื่อดูว่าสารที่อยู่ด้านในยังมีอยู่หรือหายไป โดยมี“เซฟตี้วาล์ว”อยู่ด้านข้างถัง

ถัง CO2 ส่วนมากไม่ได้ใช้อยู่ในภาคครัวเรือน ที่พักอาศัยหรือในชุมชน แต่จะอยู่ในภาคอุตสาหกรรม หรืออยู่ในอาคารเพื่อใช้ป้องกันเกี่ยวกับเครื่องมือเครื่องจักร หรือห้องควบคุมไฟฟ้า และมีราคาค่อนข้างสูงมากกว่าถังผงเคมีแห้ง3-4เท่า”

สำหรับถังดับเพลิงที่หน่วยงานภาครัฐ เจ้าหน้าที่ หรือกทม.มอบให้กับทางชุมชนโดยปกติเป็นถังที่เหมาะสมสำหรับการนำไปใช้ในครัวเรือนและมีความปลอดภัยสูงอยู่แล้ว

อย่างไรก็ตาม หากต้องการตรวจสอบความพร้อมใช้งาน นายสุรเชษฐ์ ระบุ สามารถดูได้ที่เกจวัดแรงดัน สาย และถังว่าไม่มีการรั่วซึม ขณะที่การจัดเก็บส่วนใหญ่ถังเหล่านี้ถูกเก็บไว้ใต้ร่มที่มีหลังคา ไม่ให้ตากแดดอยู่แล้ว ถังดับเพลิงก็มีอายุการใช้งานตามที่กำหนด จึงต้องตรวจสอบสภาพตามรอบการใช้งานที่กำหนด รวมถึงกายภาพของสถานที่ พื้นที่ในการจัดเก็บที่อาจส่งผลให้ถัง หรือสายเสื่อมสภาพช้าหรือเร็ว

ถังดับเพลิงเป็นสิ่งที่ต้องมีและจำเป็น เพราะเวลาเกิดเหตุเราก็สามารถหยิบมาใช้งานได้ง่าย ควรจัดวางไว้ในที่หยิบใช้งานได้สะดวก เข้าถึงได้ง่าย เพราะถังดับเพลิงชนิดที่ใช้ในบ้านถูกออกแบบมาเพื่อป้องกันชีวิตและทรัพย์สิน”

ทั้งนี้ มองอันตรายของถังที่อยู่ในชุมชนว่ามีน้อยมาก ถังที่เป็นผงเคมีแห้งยังไม่เคยพบว่าเกิดอุบัติเหตุ แต่ถังที่เกิดอุบัติเหตุนเป็นถังที่มีการอัดแรงดันเข้าไป ดังนั้น ถังชนิดผงเคมีแห้งที่ตั้งไว้ในบ้านผ่านไป 5-10ปี ก็ยังปลอดภัย เพราะถังที่ตั้งอยู่ในบ้านหรือชุมชนมีแรงดันต่ำ ส่วนก๊าซที่ถูดอัดเข้าไปเป็นก๊าซเฉื่อยที่ไม่สามารถติดไฟได้โดยอัดเข้าไปเพื่อให้ผงเคมีสามารถพุ่งขึ้นตามท่อนำสารเคมีเมื่อกดใช้งาน เป็นการใช้เพื่อขับผงเคมีออกจากถัง

พร้อมแนะข้อสังเกตควรดูที่เกจวัดแรงดันของถังที่มีสภาพพร้อมใช้งาน เกจวัดจะอยู่ตรงตำแหน่งสีเขียวตัวเลข195 PSI แต่ถ้าเกิดเกจวัดตกไปทางด้านซ้ายแสดงว่าไม่มีแรงอัดที่จะฉีดดับเพลิง หรือสารเคมีอาจจะจับตัวเป็นก้อนควรแจ้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้ามาตรวจสอบ

“การตั้งวางถังดับเพลิงให้นึกถึงลักษณะของการตั้งวางถังแก๊สในบ้านเรือน ถังแก๊สที่ใช้ในครัวเรือนจะมีความอันตรายมากกว่าถังดับเพลิง เพราะมีทั้งแรงดันและติดไฟได้ แต่ถังดับเพลิงมีแค่แรงดันแต่ไม่ลุกติดไฟ ควรตั้งวางในที่ที่มีความมั่นคงแข็งแรงไม่หล่นลงมากระแทกพื้น หยิบมาใช้งานได้ง่าย”

นายสุรเชษฐ์ ย้ำถังดับเพลิงประจำบ้านควรต้องมี ขณะเดียวกันก็ต้องเรียนรู้การอพยพหนีไฟ เพราะอุปกรณ์ดับเพลิงเมื่อเกิดเหตุเราดับเพลิงขั้นต้นได้ แต่หากไม่มีอุปกรณ์อาจจะลุกเป็นไฟไหม้ใหญ่ เสี่ยงสูญเสียชีวิตและทรัพย์สินได้.

ทีมข่าวชุมชนเมือง รายงาน