การเรียนแบบ Project Base ที่ใช้ปัญหาต่าง ๆ ทางสังคม ซึ่งส่วนใหญ่มาจากความไม่ยั่งยืนของ SDG 17 ข้อมาเป็นโจทย์คิดค้นนวัตกรรม เพื่อสร้าง Business Model หรือเพื่อหาทุนไปทำเป็น Start Up โดยเราหวังว่าเราจะเจอ Unicorn จากโครงการเหล่านี้ได้
อาทิตย์ที่ผ่านมาผมได้มีโอกาสมาเป็นวิทยากร และเป็นกรรมการคัดเลือกนวัตกรรมดีเด่นของ มหาวิทยาลัยสยาม x NIA Start Up Competition 2024 ซึ่งมหาวิทยาลัยสยามเป็นมหาวิทยาลัยที่เอาจริงเอาจังเรื่องนี้มาอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่การปรับปรุงหลักสูตรทุกคณะ พัฒนาบุคลากร ส่งเสริม Start Up จนได้รับรางวัลมหาวิทยาลัยกลุ่ม2 ดีเด่น ที่ทุ่มเทเรื่อง Reinventing เทคโนโลยี และนวัตกรรม 5 โครงการที่ได้รับการคัดเลือกดูน่าสนใจมาก ได้แก่ เครื่องครอบฟันตรวจสุขภาพปาก แผ่นรองกันมดจากเปลือกหอยแมลงภู่ หุ่นยนต์ตรวจจับไฟฟ้ารั่ว กำไลสุขภาพสายมู และรองเท้าแก้เมื่อยสำหรับผู้สูงอายุ
ในระหว่างการตัดสินผมได้มีโอกาสพูดคุยกับกรรมการ ที่อยู่ในวงการ Start Up ระดับโลก ผมสงสัยว่า Start Up ไทยไปได้ไกลแค่ไหน ทำไมเราไปไม่ถึง Unicorn แล้วประเทศเพื่อนบ้านใครมาแรงบ้าง ข้อมูลที่ผมได้ยินคือ Start Up ของไทยเริ่มต้นได้ดีไม่แพ้ใครในภูมิภาค แต่พอเริ่มเติบโตมักอยากจะมีความมั่นคง ส่วนใหญ่ลงเอยด้วยการทำโครงการเพื่อเป็นส่วนหนึ่งใน Supply Chain ของบริษัทใหญ่ ๆ สุดท้ายไม่ไปต่อ และเป็นได้แค่ SME แต่เพื่อนบ้านของเรากำลังก้าวไปไกลกว่านั้น เช่น สิงคโปร์ เป็นศูนย์กลาง Start Up และรัฐบาลจัดเต็มเรื่อง Ecosystem เพื่อดึงดูดกองทุนทั่วโลก ส่วน อินโดนีเซีย ก็มาแรง เพราะไม่เพียงมีขนาดตลาดที่ใหญ่ที่สุด แต่ความคิดทางการค้าและนวัตกรรมได้รับการส่งเสริมจนเกิด Unicorn ไปแล้วหลายตัว ฟิลิปปินส์ แม้จะไม่ได้ก้าวหน้ามากกว่าเรา แต่เขามีเครือข่ายกับนักลงทุนในยุโรปและอเมริกา ซึ่งอาจจะเป็นเพราะเคยเป็นอาณานิคม และภาษา รวมถึงเครือข่ายในเวทีโลกที่ได้เปรียบ ด้าน เวียดนาม ก็ไล่ตามมาติด ๆ ด้วยความขยันขันแข็ง อดทน ทำงานหนัก และรัฐบาลกำลังมีนโยบายใหม่ ๆ ในการดึงดูดนักลงทุนจากทั่วโลก และที่ลืมไม่ได้เลยคือ มาเลเซีย ซึ่งถือเป็นดาวรุ่ง เพราะมีโครงสร้างพื้นฐานพร้อม คนมีการศึกษาดี และเทคโนโลยีแทบไม่ต่างจากสิงคโปร์ ทั้งนี้ แล้วประเทศไทยละทำแบบเดิม ๆ มาหลายปีแล้ว ควรหันไปมองความเปลี่ยนแปลงของเพื่อน ๆ บ้าง ซึ่งถึงเวลาหรือยังที่เราจะร่วมมือกันอย่างจริงจัง สร้างนวัตกรรมใหม่ ๆ และระบบนิเวศเพื่อปั้น Start Up ไทยสู่เวทีโลก.