เมื่อวันที่ 25 เม.ย. จากกรณีที่มีภาพปลามีอาการผิดปกติ ถูกเผยแพร่ในสื่อออนไลน์ และความกังวลจากข่าวการตรวจพบสารหนูในแม่น้ำกก อันอาจเชื่อมโยงกับกิจกรรมเหมืองฝั่งประเทศเมียนมา ทำให้ประชาชนเกิดความกังวลเรื่องความปลอดภัยในการบริโภคปลาน้ำจืดนั้น

ล่าสุด นายณัฐรัฐ พรเดชอนันต์ ประมงจังหวัดเชียงราย ให้สัมภาษณ์ว่า ปลาที่มีลักษณะผิดปกติในภาพ เป็นปลาแข้จากแม่น้ำโขงที่พบเมื่อปี 2567 และพบในฝั่ง สปป.ลาว โดยมีลักษณะตุ่มเนื้อสีม่วงแดง คาดว่าอาจติดเชื้อไวรัสในกลุ่ม Iridoviridae (สกุล Lymphocystivirus) ซึ่งเป็นไวรัสชนิดหนึ่ง โดยเกิดจากการที่ปลาเป็นแผลแล้วไปติดเชื้อดังกล่าว จากข้อมูลนักวิชาการประมงที่ลงพื้นที่เก็บตัวอย่าง ซึ่งพบเพียงตัวอย่างเดียว (หรือปลาตัวเดียวเท่านั้น)

ทั้งนี้ โรคลิมโฟซิสติส (Lymphocystis disease) อาการที่บ่งชี้ว่าเป็นโรคลิมโฟซิสติส เช่น ตุ่มหรือก้อนเนื้อคล้ายดอกกะหล่ำ ที่ปรากฏบนครีบและลำตัวของปลา ซึ่งเป็นลักษณะเด่นของโรคนี้, สีของตุ่ม ที่มีลักษณะสีแดงอมม่วง สอดคล้องกับลักษณะที่สามารถพบได้ในโรคลิมโฟซิสติส, การกระจายของตุ่ม ที่พบได้หลายตำแหน่ง โดยเฉพาะบริเวณครีบ

ส่วนสาเหตุของโรคลิมโฟซิสติส เชื้อไวรัสเกิดจากการติดเชื้อไวรัสในกลุ่ม Iridoviridae สกุล Lymphocystivirus และปัจจัยกระตุ้น สภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสมก่อให้เกิดความเครียด การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ หรือการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิกาศ ทำให้ปลาอ่อนแอและง่ายต่อการติดเชื้อ

ต่อมาเจ้าหน้าที่ได้ลงพื้นที่บริเวณปากแม่น้ำกก อ.เชียงแสน แต่ยังไม่พบปลาที่มีอาการผิดปกติ จึงยังไม่สามารถเก็บตัวอย่างเพิ่มเติมได้ หากประชาชนพบปลาที่มีลักษณะผิดปกติ สามารถแจ้งเจ้าหน้าที่ได้ที่เบอร์ 08-1954-9639 หรือ 06-3197-4526

นายณัฐรัฐ พรเดชอนันต์ ประมงจังหวัดเชียงราย กล่าวว่า ทางสำนักงานประมงจังหวัดเชียงราย ได้ดำเนินการเก็บตัวอย่างปลา เมื่อวันที่ 11 เม.ย. 68 โดยซื้อปลาจากชาวประมงในแม่น้ำกก จุดใต้ฝายเชียงราย ต.รอบเวียง อ.เมือง จ.เชียงราย จำนวน 1 กิโลกรัม (ไม่รวมไส้ปลา) เพื่อส่งตรวจวิเคราะห์หาโลหะหนักในเนื้อปลา (แคดเมียม ตะกั่ว และสารหนู) โดยได้ Central Lab บริษัทห้องปฏิบัติการกลาง (ประเทศไทย) ตรวจวิเคราะห์

ผลการวิเคราะห์โลหะหนักในปลาตัวอย่าง พบว่าค่าสารหนู (As) ปริมาณ >0.13 mg/kg ปรอท (Hg) 0.090 mg/kg และไม่พบ แคดเมียม (Cd) และ ตะกั่ว (Pd) ซึ่งไม่เกินค่ามาตรฐานสารตกค้างของกระทรวงสาธารณสุข พ.ศ. 2563 (ฉบับที่ 414) และปลอดภัยสำหรับผู้บริโภค

ทั้งนี้ สารหนูในปลาตัวที่เก็บตัวอย่า มี 0.13 มก. ซึ่งถือว่าต่ำกว่าค่ามาตรฐาน (มาตรฐานอยู่ที่ 2 มก. ต่อปลา 1 กิโลกรัม) ดังนั้นอยากให้ทุกคนมั่นใจว่า ปลาในแม่น้ำกก ยังสามารถนำมาบริโภคได้ ปลาที่จำหน่ายในท้องตลาดส่วนใหญ่จะเป็นปลาเลี้ยง เช่น ปลานิล ปลาทับทิม เป็นหลัก และปลาจากแม่น้ำกก มีน้อยมาก.