ช่วงนี้โควิด-19 ระบาด คนแก่เขาให้อยู่บ้าน และถือโอกาสไปค้นรูปเก่า ๆ ในอดีตมาดูสมัยอยู่ต่างจังหวัด รพ.นครสวรรค์ เกิน 60 ปีมาแล้ว คนไข้ยุคนั้นเวลาป่วย ถ้าไม่มีอาการมาก พอทนได้ก็ทนไป ไม่ค่อยนึกว่าถ้าปล่อยทิ้งไว้นานโรคจะลุกลามมาก การรักษาจะยากขึ้น ความปลอดภัยจะน้อยลงมาจนถึงปัจจุบัน คนมีความรู้ขึ้น รักษาแต่เริ่มแรกจะปลอดภัยมากกว่า การรักษาของคนรุ่นเก่าก็ไม่มีเครื่องมือช่วยที่ทันสมัย มีอะไรพอทำได้ก็ทำกันไป รุ่นพี่รุ่นน้องมักมาช่วยกัน ก็ทำให้งานสำเร็จลุล่วงไปได้ ชีวิตของแพทย์ต่างจังหวัดต้องต่อสู้ แก้ไข ดัดแปลงไปตามเหตุการณ์ให้ยากเป็นง่าย และต้องให้สำเร็จจนได้ การคมนาคมไม่สะดวก จะส่งต่อไป รพ.อื่นปัญหาก็คล้าย ๆ กันจึงต้องพยายามช่วยตัวเองให้คนไข้หายป่วยให้ได้
รูปที่ 1 ก้อนที่คอโต สงสัยเป็นก้อนเนื้องอกที่ไม่มีอันตราย รอจนโตมากกลืนอาหารไม่ค่อยสะดวก เอี้ยวคอไม่ค่อยได้จึงมาพบแพทย์ แพทย์ก็ผ่าตัดเอาออกจนหมดหายเป็นปกติได้ เหลียวคอ
ได้สะดวกเหมือนเดิม
รูปที่ 2 ต่อมไทรอยด์โต ปัจจุบันก้อนโตนิดเดียวพอคลำได้ ก็มาพบแพทย์แล้ว นี่รอจนโตมาก ใจสั่น เป็นลมบ่อยทนไม่ไหวจึงมาพบแพทย์ แพทย์ก็ผ่าตัดเอาออกจนหมด อาการที่ไม่สบายก็หายไป
รูปที่ 3 แปลกหน่อยพบน้อย คุณแม่ตั้งท้อง พอคลอดลูกออกมา พบมีลำไส้ออกมาอยู่หน้าท้องเด็กมากมาย ตกใจ รีบพามา รพ.ทันที พบว่าเป็นความผิดปกติของผนังหน้าท้อง บางมาก พอเด็กร้อง ลำไส้ก็จะไหลออกมากองที่หน้าท้องมาก แก้โดยต้องทำเป็นถุง ปลายเปิดเข้าช่องท้องให้ลำไส้อยู่ในถุง อาศัยแรงถ่วงของลำไส้จะค่อยลงในท้องวันละเล็กวันละน้อย จะเปิดหน้าท้องยัดลำไส้เข้าไปก็ทำไม่ได้ เพราะหน้าท้องบางมาก ไม่สามารถดึงเอาผนังหน้าท้องมาเย็บปิดได้
แรงถ่วงจะช่วยให้ลำไส้ค่อยลงเข้าท้องราววันละ 1/2 ซม. ถึง 1 ซม. ลงมากไม่ได้ เพราะท้องอืด ลำไส้เข้าไม่ได้ ต้องใจเย็น ๆ ปล่อยให้ไหลเข้าท้องวันละเล็กวันละน้อย นี่เปิดตำราทำตามตำราบอก เพราะพบน้อย ไม่ได้มีใครมาสอน หรือไปศึกษาที่ไหนมา โชคช่วยราว 3 เดือน ลำไส้ก็ลงเข้าในท้องจนหมด รออีกระยะหนึ่ง ผนังหน้าท้องค่อยแข็งแรงมาปิดแผลเอง เด็กคนนี้พ่อแม่ไม่มาติดต่อเลยคิดว่าลูกคงตายแน่ เด็กเลยต้องอยู่โรงพยาบาลจนโต เดินได้ จนวันหนึ่งญาติมารับตัวไป
ผมได้ติดต่อถาม นพ.อัครพล มุ่งนิรันดร์ ศัลยแพทย์เด็ก รพ.ศิริราช เล่าให้ท่านฟัง ท่านบอกพบน้อย ปัจจุบันมีเครื่องมือช่วยให้ลำไส้ที่ออกมากองหน้าท้องเอาเข้าในท้องได้เลย อยู่บ้านนอกทำได้ไม่ตายก็นับว่าดีแล้ว คุณหมออัครพลเป็นคนเก่ง
ชอบงานบุญกุศล ผมเคยชวนไปลบรอยสักในเด็กที่ จ.ปราจีนบุรี, จ.สระบุรี แต่ละแห่งมีเด็กราว 100 กว่าคน ต้องการลบรอยสักเพื่อเข้าเรียนต่อ คุณหมอก็เสียสละไปให้อย่างดี
รูปที่ 5 ตกต้นไม้ ตกต้นไม้พบบ่อยในต่างจังหวัด ตกลงมาแล้วสวนกับไม้ข้างรั้วเสียบอกพอดี ผ่าตัดดึงไม้ออกก็หาย
สรุปวันนี้ขอคุยเรื่องเก่า ๆ เบา ๆ เพื่อคลายเครียด คนไข้-แพทย์รุ่นเก่ามาถึงรุ่นปัจจุบัน เปลี่ยนไปมาก คนไข้รุ่นปัจจุบันพบเห็นอะไรผิดสังเกตจะรีบมาหาแพทย์ทันที แพทย์ก็พัฒนามาก มีเครื่องมือและเทคนิคใหม่ ๆ มาใช้มาก โลกทุกวันนี้เป็นโลกของคนรุ่นใหม่ คนเก่าก็จะค่อย ๆ ลาจากโลกไป.
