จากรายงานของสำนักข่าววิทยุเอเชียเสรี หรือ อาร์เอฟเอ (Radio Free Asia) อีก 6 สัปดาห์ รถไฟโดยสารสายเชื่อมต่อเมืองคุนหมิง ในมณฑลยูนนาน กับนครหลวงเวียงจันทน์ของลาว จะเริ่มวิ่ง แต่ประชาชนชาวลาวบางส่วนที่สูญเสียที่ดินเพื่อก่อสร้างโครงการ ยังไม่ได้รับเงินค่าเวนคืน ตามที่ทางการให้สัญญาไว้

โครงการมูลค่า 6,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 200,700 ล้านบาท) ซึ่งเริ่มก่อสร้างในเดือน ธ.ค. 2559 เป็นส่วนหนึ่งของจิ๊กซอว์ เส้นทางรถไฟสายเชื่อมต่อแผ่นดินใหญ่ กับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สิ้นสุดที่สิงคโปร์ ภายใต้โครงการสาธารณูปโภคขนาดยักษ์ เส้นทางสายไหมใหม่ “หนึ่งแถบ หนึ่งเส้นทาง” ของประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ผู้นำจีนคนปัจจุบัน

โครงการนี้เกิดขึ้นท่ามกลางความวิตกว่า มูลค่าการลงทุน ราว 1/3 ของขนาดเศรษฐกิจของประเทศ จะทำให้ลาวติดกับดักหนี้สิน เพราะ 60% ของเงินลงทุน หรือประมาณ 3,500 ล้านดอลลาร์สหรัฐ เป็นเงินกู้จากธนาคารส่งออกนำเข้า (เอ็กซิมแบงก์) ของจีน ซึ่งลาวต้องรับภาระหนี้สินตามสัดส่วน เป็นจำนวนกว่า 1,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

ส่วนที่เหลือ 40% เป็นหุ้น โดยฝ่ายลาวจะต้องใส่เงินเข้าไปตามสัดส่วนหุ้นของตัวเอง จำนวน 730 ล้านดอลลาร์สหรัฐ โดย 250 ล้านดอลลาร์ในจำนวนดังกล่าว เป็นเงินงบประมาณของรัฐบาลลาว และที่เหลือ 480 ล้านดอลลาร์ ต้องกู้จากธนาคารและสถาบันการเงินของจีน

สรุปแล้ว สปป.ลาวมีภาระหนี้สินกว่า 1,400 ล้านดอลลาร์สหรัฐ นับว่าสูงมาก เมื่อเทียบกับผลผลิตมวลรวมในประเทศ (จีดีพี) ซึ่งอยู่ที่ 19,136 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ตามข้อมูลของธนาคารโลก ปี 2563

โครงการนี้ได้รับการคาดหมายว่า จะสร้างประโยชน์มหาศาลแก่สปป.ลาว ประเทศฐานะยากจน ประชากร 7.41 ล้านคน และไม่มีเขตแดนติดทะเล เนื่องจากจะช่วยลดค่าใช้จ่าย ในการส่งออก การขนส่งสินค้า รวมทั้งส่งเสริมการพัฒนา และการท่องเที่ยว

จีนเป็นต่างชาติผู้ลงทุนและให้ความช่วยเหลือ รายใหญ่สุดของลาว และเป็นหุ้นส่วนการค้ารายใหญ่อันดับ 2 รองจากไทยเรา

โครงการใกล้เปิด แต่ยังมีปัญหาหนึ่งที่ทางการลาวยังสะสางไม่เสร็จ ชาวบ้านเกือบ 100 ครอบครัว ของ 2 หมู่บ้าน ในเมืองหาดทรายฟอง แขวงนครหลวงเวียงจันทน์ ยังรอรับเงินค่าเวนคืนที่ดิน ซึ่งทางการบอกว่าจะจ่ายให้ครบจบหมดทุกคน ภายในเดือน ก.ย. ปีนี้

ค่าเวนคืนอยู่ที่ 105,000 กีบ (345 บาท) ต่อที่ดิน 1 ตารางเมตร ซึ่งชาวบ้านบอกว่า ต่ำกว่าราคาจริง ชาวบ้านหลายคนบอกว่า หากไม่ได้เงินก็อยากให้ทางการจัดหาที่ดินชดเชย เนื้อที่และราคาประเมิน เท่ากับที่ดินที่ถูกบังคับเวนคืน

จากการสอบถามของผู้สื่อข่าวอาร์เอฟเอ เจ้าหน้าที่เมืองหาดทรายฟองบอกว่า ยังไม่ทราบข้อมูลรายละเอียด เนื่องจากยังไม่ได้รับหนังสือชี้แจงจากรัฐบาล

ภายใต้กฤษฎีกาที่ 84 ของพรรคปฏิวัติประชาชนลาว ออกเมื่อเดือน เม.ย. 2559 ประชาชนที่สูญเสียที่ดิน เพื่อการพัฒนาโครงการรถไฟจีน-ลาว จะได้รับการชดเชย ค่าสูญเสียรายได้ ที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง พืชผลการเกษตร และพืชยืนต้น

เจ้าของโครงการจะต้องรับประกัน ชีวิตความเป็นอยู่ของผู้สูญเสียชีวิต ให้ดีเหมือนเดิมหรือดีกว่าเดิม ก่อนโครงการจะเริ่มอย่างเป็นทางการ

ท่านพันคำ วิพาวัน นายกรัฐมนตรี และเจ้าหน้าที่กระทรวงโยธาธิการและขนส่ง สปป.ลาว เผยต่ออาร์เอฟเอ ว่าเส้นทางรถไฟระยะทาง 257 ไมล์ (414 กม.) ในส่วนของลาว ระหว่างบ่อเตน-เวียงจันทน์ จะเริ่มวิ่งตามกำหนด 2 ธ.ค. 2564 แต่ขั้นแรกจะวิ่งเฉพาะรถไฟบรรทุกสินค้าเท่านั้น จนกว่าสถานการณ์การระบาดของโควิด-19 คลี่คลาย จึงจะวิ่งรถไฟโดยสาร และตอนนี้พื้นที่ส่วนใหญ่ของลาว ยังอยู่ภายใต้มาตรการล็อกดาวน์เข้มงวด และด่านเขตแดนยังไม่เปิด.

เลนซ์ซูม

เครดิตภาพ : Xinhua News Agency