มะเร็งหลอดอาหารเป็นโรคมะเร็งที่เกิดขึ้นในอวัยวะ ซึ่งเป็นท่อที่ทำหน้าที่ลำเลียงอาหารระหว่างปากและกระเพาะอาหาร มะเร็งชนิดนี้มีต้นกำเนิดที่เยื่อบุผิวของหลอดอาหาร สามารถแบ่งออกเป็น 2 ชนิดหลัก ได้แก่ ชนิด Squamous Cell Carcinoma มักเกิดจากเซลล์ที่ปกคลุมในหลอดอาหารเกือบทั้งหมดตั้งแต่คอจนถึงในช่องอก และชนิด Adenocarcinoma มักเกิดจากเซลล์ที่ผลิตสารหล่อลื่นในหลอดอาหาร โดยมักพบในส่วนล่างของหลอดอาหารในส่วนท้อง
มีปัจจัยเสี่ยง ได้แก่ การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์ น้ำหนักเกินหรือโรคอ้วน ภาวะกรดไหลย้อน ผู้ที่มีปัญหานี้เสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งได้มากขึ้น การบริโภคอาหารที่มีสารก่อมะเร็ง เช่น อาหารที่มีสารกันบูด เครื่องดื่มหรืออาหารที่ร้อนจัด และผู้ที่เป็นมะเร็งในช่องปาก หรือโพรงจมูกร่วมด้วย เป็นหนึ่งในปัจจัยเสี่ยง
อาการของผู้ป่วยมะเร็งหลอดอาหารสามารถแตกต่างกันไปตามระยะของโรค โดยทั่วไปอาการที่สามารถสังเกตได้ เช่น อาการปวดหรือไม่สบายที่หน้าอก รู้สึกเจ็บปวดหรือไม่สบายในบริเวณกลางหน้าอก อาการกลืนลำบาก (Dysphagia) มีความยากลำบากในการกลืนอาหารหรือของเหลว โดยอาจรู้สึกเหมือนมีอะไรติดอยู่ในหลอดอาหาร
การลดน้ำหนักโดยไม่ตั้งใจ ผู้ป่วยอาจสูญเสียน้ำหนักอย่างรวดเร็วโดยไม่เกี่ยวข้องกับการควบคุมอาหาร อาการคลื่นไส้และอาเจียน แสบร้อนหน้าอก มีกรดไหลย้อน อาการเสียงแหบ หากมีการกดทับที่เส้นเสียงจากการเติบโตของเนื้องอกอาการเหนื่อยง่ายหรือไม่มีแรง อาการไอมาก ไอเรื้อรัง หากมีอาการเหล่านี้เกิดขึ้น ควรพบแพทย์เพื่อการตรวจวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม
การวินิจฉัยมะเร็งหลอดอาหารด้วยวิธีการส่องกล้องหลอดอาหาร (Endoscopy) แพทย์จะใช้กล้องเล็ก ๆ ตรวจสอบหลอดอาหาร มักพบลักษณะได้ทั้งแผลลึก แผลตื้น ก้อนโตกีดขวางทางในรูหลอดอาหาร วิธีการตรวจชิ้นเนื้อ (Biopsy) ในระหว่างการส่องกล้อง อาจจะทำการเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อเพื่อตรวจหามะเร็ง วิธีการการตรวจภาพ เช่น เอกซเรย์กลืนแป้ง CT Scan หรือ MRI เพื่อดูว่ามะเร็งได้แพร่กระจายหรือไม่ มีความลึกถึงชั้นใด มีการลุกลามไปยังอวัยวะข้างเคียงหรือไม่
การรักษามะเร็งหลอดอาหารขึ้นอยู่กับระยะของโรค แต่ทั่วไปจะมีวิธีการ ได้แก่ การผ่าตัด อาจจะต้องตัดหลอดอาหารส่วนที่มีมะเร็ง รวมถึงเนื้อเยื่อรอบ ๆ หรือลอกผิวที่เป็นมะเร็งออก ใช้ได้กับมะเร็งระยะต้น
การฉายรังสีรักษาเพื่อลดขนาดของเนื้องอก หรือทำลายเซลล์มะเร็งในระยะลุกลาม มีการกระจายต่อมน้ำเหลือง
การใช้เคมีบำบัด ซึ่งเป็นยาเพื่อใช้ในการทำลายเซลล์มะเร็งระยะกระจาย และการบำบัดทางภูมิคุ้มกัน เป็นการกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันให้ต่อสู้กับมะเร็ง
มะเร็งหลอดอาหารเป็นโรคที่มีอันตรายและต้องการความสนใจอย่างเร่งด่วน การรู้จักปัจจัยเสี่ยง การวินิจฉัยอย่างถูกต้อง และการรักษาที่เหมาะสมสามารถช่วยลดอัตราการเสียชีวิตได้
ข้อมูลจาก นายแพทย์กิตินัทธ์ ทิมอุดม แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านมะเร็งทางเดินอาหาร สถาบันมะเร็งแห่งชาติ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
นายแพทย์สุรพงศ์ อำพันวงษ์
