วันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2565 เป็น วันคล้ายวันสถาปนามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ครบรอบปีที่ 79 กำลังจะมาถึงในอีก 6 วันข้างหน้า ซึ่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์กำลังจะก้าวสู่ปีที่ 80 ในต้นปีหน้า ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ได้ทำหน้าที่ผลิตบัณฑิตออกมาทำงานรับใช้สังคมและประเทศชาติอย่างต่อเนื่องทั้งในหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชน เมื่อปี 2566 มีผู้สำเร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ระดับปริญญาตรี 12,714 คน ปริญญาโท 2,247 คน ปริญญาเอก 263 คน รวมทั้งสิ้น 15,224 คน
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์เป็นมหาวิทยาลัยของรัฐแห่งแรกที่เปิดสอนหลักสูตรทางด้านการเกษตร เริ่มจาก โรงเรียนช่างไหม ซึ่งได้รับการก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2447 ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ต่อมาได้เปลี่ยนชื่อเป็น โรงเรียนการเพาะปลูก หลังจากนั้นได้รวมเข้ากับโรงเรียนแผนที่และโรงเรียนกรมคลองเป็น โรงเรียนเกษตราธิการ ภายหลังถูกยุบรวมเข้ากับโรงเรียนข้าราชการพลเรือนฯ ในปี 2456 และได้รับการก่อตั้งอีกครั้งในปี 2460 ในนามโรงเรียนฝึกหัดครูประถมกสิกรรม ก่อนที่จะเปลี่ยนชื่อเป็น โรงเรียนมัธยมวิสามัญเกษตรกรรม และได้รับการยกฐานะเป็น วิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ถัดจากนั้นมา รัฐบาลได้ปรับปรุงและรวมกิจการของวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ที่เกษตรกลาง บางเขน กับโรงเรียนวนศาสตร์ จังหวัดแพร่ ซึ่งได้รับการสถาปนาเป็น มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2486 ซึ่งระยะแรก มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์เปิดสอนเฉพาะด้านการเกษตรเท่านั้น มี 4 คณะ ได้แก่ คณะเกษตร คณะวนศาสตร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ คณะเศรษฐศาสตร์
การดำเนินกิจการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ในปัจจุบัน อยู่ภายใต้กฎหมายพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ พ.ศ. 2558 มีสถานภาพเป็นมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ โครงสร้างส่วนงานและหน่วยงานมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ประกอบด้วย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ บางเขน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตศรีราชา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร โครงการจัดตั้งวิทยาเขตสุพรรณบุรี
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ บางเขน มีคณะที่เปิดสอน 15 คณะ และวิทยาลัย 2 แห่ง
ได้แก่ คณะเกษตร คณะวนศาสตร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ คณะเศรษฐศาสตร์ คณะประมง คณะสัตวแพทย์ คณะวิทยาศาสตร์ คณะศึกษาศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ คณะอุตสาหกรรมเกษตร คณะบริหารธุรกิจ คณะมนุษยศาสตร์ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ คณะเทคนิคการสัตวแพทย์ คณะสิ่งแวดล้อม และบัณฑิตวิทยาลัย วิทยาลัยบูรณาการศาสตร์
นอกเหนือจากพื้นที่วิทยาเขตของมหาวิทยาลัยที่กล่าวถึง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ยังมีพื้นที่ในศูนย์สถานีวิจัยที่กระจายอยู่ตามภูมิภาคต่าง ๆ ของประเทศไทย ใช้สำหรับเพื่อจัดการศึกษาค้นคว้าวิจัยและฝึกปฏิบัติงานของนิสิตคณะเกษตร คณะประมง คณะวนศาสตร์ และคณะเกษตร กำแพงแสน โดยศูนย์สถานีวิจัยของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์สามารถแบ่งตามคณะที่รับผิดชอบได้ ดังนี้
คณะเกษตรมีศูนย์สถานีวิจัยในความดูแล ได้แก่
- สถานีวิจัยปากช่อง ตำบลปากช่อง อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา
- สถานีวิจัยทับกวาง ตำบลทับกวาง อำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี
- สถานีวิจัยลพบุรี (โคกเจริญ) ตำบลยางราก อำเภอโคกเจริญ จังหวัดลพบุรี
- สถานีวิจัยและพัฒนาอาชีพแก่เกษตรกร (เพนียด) ตำบลเพนียด อำเภอโคกสำโรง จังหวัดลพบุรี
- สถานีวิจัยเขาหินซ้อน ตำบลเขาหินซ้อน อำเภอพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา
- สถานีวิจัยเพชรบูรณ์ ตำบลวังบาล อำเภอหล่มเก่า จังหวัดเพชรบูรณ์
- สถานีวิจัยดอยปุย ตำบลสุเทพ อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่
- ศูนย์วิจัยข้าวโพดและข้าวฟ่างแห่งชาติ ตำบลกลางดง อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา
คณะประมงมีศูนย์สถานีวิจัยอยู่ในความดูแล ได้แก่
- สถานีวิจัยประมงกำแพงแสน ตำบลกำแพงแสน อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม
- สถานีวิจัยประมงศรีราชา ตำบลบางพระ อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี
- สถานีวิจัยประมงคลองวาฬ ตำบลคลองวาฬ อำเภอเมืองประจวบคีรีขันธ์ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
- สถานีวิจัยประมงสมุทรสงคราม ตำบลลาดใหญ่ อำเภอเมืองสมุทรสงคราม จังหวัดสมุทรสงคราม
- สถานีวิจัยเพื่อการพัฒนาชายฝั่งอันดามัน ตำบลกำพวน อำเภอสุขสำราญ จังหวัดระนอง
คณะวนศาสตร์มีศูนย์สถานีวิจัยอยู่ในความดูแล ได้แก่
- สถานีวิจัยและฝึกนิสิตวนศาสตร์ดอยปุย ตำบลสุเทพ อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่
- สถานีวิจัยและฝึกนิสิตวนศาสตร์ห้วยทาก ตำบลบ้านหวด อำเภองาว จังหวัดลำปาง
- สถานีวิจัยและฝึกนิสิตวนศาสตร์วังน้ำเขียว ตำบลอุดมทรัพย์ อำเภอวังน้ำเขียว จังหวัดนครราชสีมา
- สถานีวิจัยและฝึกนิสิตวนศาสตร์หาดวนกร ตำบลห้วยยาง อำเภอทับสะแก จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
- สถานีวิจัยวนศาสตร์พังงา ตำบลบางม่วง อำเภอตะกั่วป่า จังหวัดพังงา
- สถานีวิจัยและฝึกอบรมวนเกษตรตราด ตำบลห้วยแร้ง อำเภอเมืองตราด จังหวัดตราด
คณะเกษตร กำแพงแสนมีศูนย์สถานีวิจัยอยู่ในความดูแล ได้แก่
- ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง ตำบลกำแพงแสน อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม
- สถานีวิจัยกาญจนบุรี ตำบลวังด้ง อำเภอเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี
- สถานีวิจัยสิทธิพร กฤดากร ตำบลทรายทอง อำเภอบางสะพานน้อย จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
นอกจากนี้แล้วยังมีโรงพยาบาลสัตว์ซึ่งอยู่ในความดูแลของคณะสัตวแพทยศาสตร์ เป็นแหล่งฝึกปฏิบัติงานทางคลินิกของนิสิตตามหลักสูตรสัตวแพทยศาสตร์บัณฑิตและหลักสูตรสาขาวิชาอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง โดยเป็นหน่วยงานให้บริการทางสัตวแพทย์ หน่วยชันสูตรโรคสัตว์ และฟาร์มสัตว์เพื่อการเรียนการสอน ปัจจุบัน คณะสัตวแพทยศาสตร์มีโรงพยาบาลสัตว์ 4 แห่ง ได้แก่
- โรงพยาบาลสัตว์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ บางเขน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร
- โรงพยาบาลสัตว์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กำแพงแสน ตำบลกำแพงแสน อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม
- โรงพยาบาลสัตว์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ หนองโพ ตำบลบ้านเลือก อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี
- โรงพยาบาลสัตว์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ หัวหิน ตำบลหนองแก อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน มีคณะที่เปิดสอน 6 คณะ ได้แก่ คณะเกษตร คณะวิศวกรรมศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์การกีฬา คณะสัตว์แพทยศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ คณะศึกษาศาสตร์และพัฒนศาสตร์
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตศรีราชา มีคณะที่เปิดสอน 5 คณะ ได้แก่ คณะวิทยาการจัดการ คณะวิศวกรรมศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ คณะเศรษฐศาสตร์ คณะพาณิชยนาวีนานาชาติ
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร มีคณะที่เปิดสอน 4 คณะ ได้แก่ คณะทรัพยากรธรรมชาติและอุตสาหกรรมเกษตร คณะวิทยาศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์และวิทยาการจัดการ
โครงการจัดตั้งวิทยาเขตสุพรรณบุรี สถาบันสมทบ มี 2 วิทยาลัย ได้แก่ วิทยาลัยการชลประทาน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี หลักสูตรในโครงการจัดตั้งวิทยาเขตสุพรรณบุรี ในปัจจุบันประกอบด้วย 1 หลักสูตร คือ หลักสูตรบริหารธุรกิจบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการโรงแรมและท่องเที่ยว
การที่รัฐบาลได้กำหนดนโยบายขับเคลื่อนเศรษฐกิจชีวภาพ เศรษฐกิจหมุนเวียน เศรษฐกิจสีเขียว (Bio economy Circular economy Green economy – BCG) เป็นวาระแห่งชาติ โดยตั้งเป้าเพิ่มสัดส่วนมูลค่าผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (Gross Domestic Product – GDP) จากร้อยละ 21 เป็นร้อยละ 24 ภายใน 5 ปี เพิ่มจาก 3.4 ล้านล้านบาท ในปี 2563 เป็น 4.4 ล้านล้านบาท ในปี 2568 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์จะเป็นกำลังสำคัญอีกส่วนหนึ่งในการนำศักยภาพด้านองค์ความรู้ทางวิชาการ การศึกษาค้นคว้าและงานวิจัย เพื่อต่อยอดและสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจในการขับเคลื่อนภาคเกษตรกรรมและอุตสาหกรรมเกษตร ผลิตวัตถุดิบและผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรที่มีคุณภาพสูงตอบสนองต่อความต้องการของผู้บริโภคทั้งตลาดภายในประเทศและต่างประเทศ ไม่ว่าจะเป็นสินค้าหมวดอาหาร หมวดสมุนไพร หมวดเครื่องสำอาง หมวดพลังงาน ฯลฯ เพื่อเสริมสร้างความแข็งแกร่งและความมั่นคงให้แก่เศรษฐกิจไทยในระยะยาว
อ่านต่อ :
55 ปี ค่ายอาสาพัฒนา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
พระเมตตาในหลวง ร.9 เหล่านิสิต มก. น้อมสำนึก
“เกษตรศาสตร์อนุสรณ์”โมเดล เป็นผลิตผลคนหนุ่มสาว
…………………………………..
คอลัมน์ : ว่ายทวนน้ำ
โดย “ทวีศักดิ์ อุ่นจิตติกุล”
อ่านเพิ่มเติมที่.. แฟนเพจ : สาระจากพระธรรม