นายชาย นครชัย อธิบดีกรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) เปิดเผยว่า ได้รับรายงานว่า นายสมบัติ พลายน้อย หรือ “ส.พลายน้อย” ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ พ.ศ.2553 ได้ถึงแก่กรรมแล้ว เมื่อวันที่ 6 ก.ค. เวลา 11.40 น. ที่โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี กรุงเทพฯ ด้วยโรคโควิด-19 สิริรวมอายุ 93 ปี ซึ่งทายาทแจ้งว่ามีกำหนดการฌาปนกิจศพ วันที่ 7 ก.ค. เวลาประมาณ 12.00 น. ที่วัดอนงคารามวรวิหาร ถนนสมเด็จเจ้าพระยา แขวงสมเด็จเจ้าพระยา เขตคลองสาน กรุงเทพฯ โดยดำเนินการฌาปนกิจตามมาตรการของกระทรวงสาธารณสุข ทั้งนี้ สวธ. ได้มอบเงินช่วยเหลือเมื่อศิลปินแห่งชาติเสียชีวิตเพื่อร่วมการบำเพ็ญกุศลศพ จำนวน 20,000 บาท และเงินช่วยเหลือค่าจัดทำหนังสือเพื่อเผยแพร่ผลงานเมื่อเสียชีวิตเท่าที่จ่ายจริงไม่เกิน 150,000 บาท และขอพระราชทานเพลิงศพให้ (กรณีเสียชีวิตปกติ) ตามระเบียบสวัสดิการของศิลปินแห่งชาติ

สำหรับประวัติ นายสมบัติ พลายน้อย หรือ ส.พลายน้อย เกิดเมื่อวันที่ 25 พ.ค.2472 เป็นชาว จ.พระนครศรีอยุธยา จบการศึกษาประกาศนียบัตรประโยคครูพิเศษประถม (พ.ป.) และได้รับทุนให้ไปอบรมการจัดรายการโทรทัศน์เพื่อการศึกษาที่ N.H.K. ประเทศญี่ปุ่น เริ่มรับราชการครั้งแรกเป็นเสมียนสรรพากรและเปลี่ยนอาชีพไปรับราชการครู ต่อมาได้ดำรงตำแหน่งหัวหน้างานโสตทัศนูปกรณ์และเอกสารสิ่งพิมพ์ สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ และเป็นบรรณาธิการวารสารวัฒนธรรมไทย จากนั้นได้ลาออกจากราชการเพื่อเขียนหนังสือเพียงอย่างเดียว ทั้งนี้ท่านไม่ได้เป็นแค่นักเขียน แต่ยังเป็นปราชญ์ เป็นผู้รอบรู้เรื่องราวเกี่ยวกับวิถีชีวิตและวัฒนธรรมไทยเป็นอย่างดี สร้างสรรค์งานเขียนในหลากหลายด้าน ไม่ว่าจะเป็นประวัติศาสตร์วรรณคดี โบราณคดี อักษรศาสตร์ ชีวประวัติบุคคลสำคัญ วัฒนธรรมวิถีชีวิต รวมถึงสารคดีทั่วไป ทั้งยังได้จัดทำสารานุกรมวัฒนธรรมไทย และสารานุกรมประวัติศาสตร์ไทย เป็นผลงานที่สามารถใช้เป็นแหล่งข้อมูลเพื่ออ้างอิงได้ และยังมีงานเขียนในรูปแบบนิทานที่ให้ความรู้ทั้งนิทานไทยและนิทานนานาชาติจำนวนมาก รวมผลงานที่ท่านได้สร้างสรรค์และได้รับการจัดพิมพ์เป็นรูปเล่มจากอดีตถึงปัจจุบันมากกว่า 100 เล่ม

ผลงานสำคัญ อาทิ งานเขียนประวัติบุคคลสำคัญ เช่น เจ้าพระยาวิชาเยนทร์ พระเจ้าตากสินมหาราชแห่งชาติไทย พระบรมราชินีและเจ้าจอมมารดา เจ้าฟ้าจุฑามณี พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ชาวต่างประเทศในประวัติศาสตร์ไทย ประวัติศาสตร์และเรื่องน่ารู้ต่าง ๆ เช่น สารคดีน่ารู้สารพัดนึก เล่าเรื่องบางกอก 100 รอยอดีต พระราชวัง เล่าเรื่องพม่ารามัญ สารานุกรม เช่น สารานุกรมประวัติศาสตร์ไทย สารานุกรมวัฒนธรรมไทย วรรณคดี และความเชื่อ เช่น เทวนิยาย สัตวนิยาย พฤกษนิยาย อมนุษยนิยาย นิทานมหัศจรรย์ นิทาน เช่น นิทานไทย นิทานไทยแสนสำราญ นิทานวรรณคดี นิทานเพื่อนบ้าน นิทานมหัศจรรย์ สารคดีเบ็ดเตล็ดต่าง ๆ เช่น แลไปข้างหลัง เกิดในเรือ โลกแสตมป์ สรรพสารคดี เกร็ดย่อยร้อยเรื่อง เป็นต้น

นายสมบัติ พลายน้อย หรือ ส.พลายน้อย ได้รับรางวัลและประกาศเกียรติคุณจากหลายหน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชน ได้รับยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรมสาขาวรรณศิลป์ (สารคดี) ประจำปี พ.ศ.2539 รางวัล “นักเขียนอมตะ” คนที่ 4 ประจำปี 2551 จากมูลนิธิอมตะ และได้รับประกาศยกย่องเป็นปูชนียบุคคลด้านภาษาไทย พ.ศ.2552 และได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ พ.ศ.2553 ถือเป็นเกียรติประวัติสูงสุดของชีวิต