เมื่อวันที่ 26 มิ.ย. ตำรวจจีนเปิดเผยกรณีสุดสะเทือนใจ เมื่อหญิงสูงวัยวัย 78 ปี ที่อาศัยอยู่ตามลำพังในเขตหงโข่ว เมืองเซี่ยงไฮ้ ตกเป็นเหยื่อของกลโกงสมัยใหม่ หลังได้รับโทรศัพท์จากผู้แอบอ้างเป็น “เจ้าหน้าที่ UnionPay” แจ้งว่าบัญชีธนาคารของเธอมี “ความผิดปกติด้านดอกเบี้ย” พร้อมชักชวนให้ดำเนินการ “ล็อกบัญชี” เพื่อความปลอดภัย
เหตุเกิดเมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม 2568 ขณะที่คุณยาย “เฉิน” อยู่บ้านเพียงลำพัง เธอได้รับสายจากมิจฉาชีพที่แสดงตัวว่าเป็นเจ้าหน้าที่ดูแลลูกค้าของ UnionPay พร้อมแจ้งข้อมูลส่วนตัวของเธออย่างละเอียด ทั้งเลขบัตรประชาชน เลขบัญชีธนาคาร และประเภทบัตรที่ใช้อยู่ เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือ และโน้มน้าวว่าเธอต้องยืนยันตัวตนด่วน ก่อนที่บัญชีจะถูก “อายัด”
มิจฉาชีพหลอกให้คุณยายยืนหน้ากระจก พร้อมเปิดกล้องหน้า และทำท่าทางต่างๆ ตามคำสั่ง เช่น พยักหน้า อ้าปาก หันซ้ายขวา โดยอ้างว่าเป็นขั้นตอนยืนยันตัวตนผ่านระบบ AI
แท้จริงแล้ว กล้องกำลังบันทึก “ใบหน้าในกระจก” เพื่อนำข้อมูลไปผ่านระบบยืนยันชีวมิติ (biometric verification) และเข้ายึดบัญชีธนาคารของเธอ
ยังไม่พอ มิจฉาชีพยังส่งไฟล์แอปพลิเคชันปลอม อ้างว่าเป็น “โปรแกรมป้องกันความปลอดภัยของ UnionPay” ให้คุณยายติดตั้ง ซึ่งแท้จริงคือมัลแวร์ควบคุมโทรศัพท์จากระยะไกล ขโมย SMS โทรศัพท์ และข้อมูลส่วนตัวไปอย่างแนบเนียน
ในเวลาเพียงไม่กี่ชั่วโมง เงินเก็บกว่า 4 ล้านหยวน (ประมาณ 14 ล้านบาท) ของคุณยายเฉิน ก็ถูกแฮกเกอร์โอนออกผ่านธุรกรรมต้องสงสัยจาก IP ในกรุงพนมเปญ ประเทศกัมพูชา
โชคดีที่ฝ่ายวิเคราะห์ความเสี่ยงของธนาคารผิงอัน สังเกตเห็นความผิดปกติทันเวลา และรีบแจ้งตำรวจ จนสามารถยับยั้งคำสั่งโอนเงินมูลค่า 3.8 ล้านหยวน ได้ทันก่อนเข้าสู่บัญชีมิจฉาชีพ
เจ้าหน้าที่ตำรวจเร่งเข้าตรวจสอบถึงบ้าน และพบว่าขณะนั้นคุณยายยังอยู่ระหว่างการ “วิดีโอคอล” กับมิจฉาชีพ ที่แอบอ้างว่าเป็นเจ้าหน้าที่ตำรวจอีกคน และพยายามหลอกไม่ให้เธอรับสายจากตำรวจจริง
ตำรวจจีนระบุว่า กลโกงนี้เป็นตัวอย่างของ “การฉ้อโกงรูปแบบใหม่” ที่ใช้เทคโนโลยีผสานจิตวิทยาหลอกเหยื่อสูงวัย ซึ่งมักมีความเชื่อใจและไม่มีความรู้ด้านดิจิทัลมากพอ การใช้ “กระจก” เพื่อสะท้อนใบหน้าและหลอกระบบยืนยันตัวตนทางไบโอเมตริกซ์ ถือเป็นภัยใกล้ตัวที่ทุกคนควรระวัง
บทเรียนจากกรณีนี้ชี้ให้เห็นว่า การใช้เทคโนโลยีเพื่อโจมตีจิตใจและข้อมูลของผู้สูงวัย กำลังเป็นปัญหาร้ายแรงในโลกยุคดิจิทัล และสังคมต้องร่วมกันรณรงค์สร้างความรู้เท่าทัน โดยเฉพาะกลุ่มผู้สูงอายุ ให้ตระหนักถึงภัยไซเบอร์ที่อาจซ่อนอยู่ แม้กระทั่ง…ใน “กระจกเงา” ก็ตาม!
