ที่ศูนย์ฝึกอบรมและพัฒนาสาธารณสุข อำเภอโขงเจียม สมาคมสถาบันชุมชนลุ่มน้ำโขง (MCI) จัดประชุมเสวนาระดมความคิดเห็นในการพัฒนาอำเภอโขงเจียมเป็นเมืองแห่งปลา ใช้ปลาเป็นซอฟต์พาวเวอร์สู่การพัฒนา โดยสมาคมสถาบันชุมชนลุ่มน้ำโขง ( MCI) ได้เล็งเห็นว่าอำเภอโขงเจียมมีต้นทุนจากปลาที่สั่งสมมานานในหลากหลายมิติ ทั้งเรื่องอาหารและผลิตภัณฑ์จากปลา ภูมิทัศน์แม่น่้ำโขง-มูล ที่สวยงาม ภูมิปัญญาท้องถิ่นเรื่องปลากับการจับปลา แหล่องความรู้และการศึกษาวิจัย ประเพณีวัฒนธรรม ความเชื่อ และศิลปะเกี่ยวกับปลา แหล่งโบราณคดีที่เกี่ยวกับปลาที่ผาแต้ม มีระบบนิเวศน์แหล่งสำคัญของลุ่มน้ำโขงโดยเป็นแหล่งที่ที่พบปลาใกล้สูญพันธุ์ในที่เดียวกันถึง 13 ชนิด ซึ่งถือว่ามากที่สุดในประเทศไทย คือปลาใกล้สูญพันธุ์อย่างยิ่ง 5 ชนิดเช่นปลาบึก,ปลาเลิม,ปลาเอิน,ปลากะโห้,ปลานากยักษ์ ปลาใกล้สูญพันธุ์ 4 ชนิด เช่นปลากระเบนน้ำจืด ,ปลาสวาย และปลาเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ 4 ชนิดเช่น ปลาเสือตอลายเล็ก, เป็นต้น
ที่ผ่านมาโขงเจียมใช้ต้นทุนที่มีอยู่เพียงมิติเรื่องการค้าขายปลา และอาหารจากปลา ยังขาดการมองปลาในฐานะซอฟต์พาวเวอร์ ในมิติอื่นๆ เพื่อนำมาใช้ในการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมโขงเจียม จากที่โขงเจียมมีต้นทุนจากปลาที่มีมายาวนานและความหลากหลายทางต้นทุน สมาคมสถาบันชุมชนลุ่มน้ำโขง (MCI) ซึ่กำลังดำเนินโครงการเพื่ออนุรักษ์ปลาใกล้สูญพันธุ์ และฟื้นฟูระบบนิเวศน์ในลุ่มน้ำมูลตอนล่าง โดยยึดหลักการมีส่วนร่วมของชุมชนและความสอดคล้องกับวัฒนธรรมท้องถิ่น จึงได้มีแนวคิดในการส่งเสริมผสมผสานการอนุรักษ์ปลาและฟื้นฟูระบบนิเวศน์ เข้ากับมิติด้านเศษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมของโขงเจียม เพื่อพัฒนาต้นทุนจากให้ปลาเป็นซอฟต์พาวเวอร์ เกิดความยั่งยืน ครอบคุลม ทั้งด้านการท่องเที่่ยว การส่งเสริมศิลปะ-วัฒนธรรมเกี่ยวกับปลา การพัฒนาผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นและอาหารเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์ปลา และเศรษฐกิจชุมชน การพัฒนาเป็นเมืองศูนย์กลางแห่งการเรียนรู้และศึกษาวิจัยเกี่ยวกับปลา และระบบนิเวศน์แม่น้ำโขงและแม่น้ำพมูลระดับภูมิภาค
การจัดประชุมเสวนาเพื่อระดมความคิดครั้งนี้มีผู้เข้าร่วมเป็นนักวิชาการ,กลุ่มผู้ประกอบการโรงแรม ร้านอาหาร และผลิตภัณท้องถิ่นในอำเภอโขงเจียม, ส่วนราชการประมงค์,พัฒนาชุมชน, รวมกว่า 100 คน
นายธีระพงศ์ โพธิ์มั่น ผู้อำนวยการสถาบันชุมชนล่มน้ำโขง กล่าวว่า สถานการณ์แม่น้ำโขงตอนนี้เกิดปัญหาหลายด้าน เกิดปัญหาทั้งจากการสร้างเขื่อน การเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ ซึ่งเป็นที่รู้กันว่าแม่น้ำโขงเป็นที่อุดมสมบูรณ์มีพันธุ์ปลากว่า 1200 ชนิด ซึ่งปัจจุบันลดลงจำนวนมากจากที่เกิดการเปลี่ยนแปลงของแม่น้ำโขง ซึ่งส่งผลกระทบจำนวนมากนอกจากปลาแล้วยังกระทบต่อวิถีชีวิตของประชาชน ซึ่งสมาคมให้ความสำคัญกับการเปลี่ยนแปลงของแม่น้ำโขง โดยเฉพาการลดลงของพันธุ์ปลา
ซึ่งการสัมมนาเป็นการระดมความคิดเพื่อการพัฒนาซอฟต์พาวเวอร์ของปลาในการพัฒนาโขงเจียมในมิติต่างๆ ซึ่งคาดว่าการระดมความคิดนี้จะทำให้ได้แนวคิดแนวทางในการเริ่มต้นพัฒนาซอฟพาวเวอร์ให้โขงเจียมเป็นเมืองแห่งปลา เกิดแนวคิดการพัฒนาผลิตภัณฑ์ของชุมชนนำร่องที่เชื่อมโยงกับปลา
ด้านนายเลื่อน พงษากร ชาวบ้านบ้านที่มีอาชีพประมงหาปลาในแม่น้ำโขงกล่าวว่า ปลาปัจจุบันหายากจะพอมีปกติคือปลาอีตู๋ ส่วนปลาอื่นจะมีให้จับได้น้อยเช่นปลายี่สก เทโพ ปลาเนื้ออ่อน โดยเฉพาะปลาเนื้ออ่อนจะหมดไปหายาก ชาวบ้านต้องปรับเปลี่ยนอาชีพรับจ้างนอกจ่ากอาชีพประมงค์
นอกจากนี้นางวิณี คูณทวี เจ้าของร้านอาหารกลิ่นกล่อม อำเภอโขงเจียมกล่าวว่าปัจจุบันปลาที่นำมาประกอบอาหารบริการลูกค้าหายาก มีราคาแพง เช่นปลาเนื้ออ่อนเดิมจานละ 100 ก็ปรับราคาเป็น 300 บาท ปลาช่วงนี้หายากอาจเพราะการจับปลาที่ปล่อยให้มีการจับโดยไม่มีการอนุรักษ์โดเฉพาะในฤดูการวางไข่ ซึ่งอยากให้มีการอนุรักษ์ และเข้มงวดในฤดูการจับปลากว่านี้ ซึ่งการจัดสัมมนาถือเป็นจุดเริ่มต้นและตรงประเด็น
