ตามที่สมเด็จพระวันรัต (จุนท์ พฺรหฺมคุตฺโต) กรรมการมหาเถรสมาคม (มส.) ผู้ปฏิบัติหน้าที่แทนเจ้าคณะใหญ่คณะธรรมยุต เจ้าอาวาสวัดบวรนิเวศวิหาร ซึ่งอาพาธด้วยโรคมะเร็งถุงน้ำดี ได้รับการรักษาอย่างต่อเนื่อง ที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ตั้งแต่วันที่ 1 ธ.ค. 2564 ถึงวันที่ 15 มี.ค. 2565 เวลา 14.22 น. สมเด็จพระวันรัต ได้มรณภาพด้วยอาการสงบนั้น
เมื่อวันที่ 16 มี.ค. ผู้สื่อข่าวรายงานว่า คณะสงฆ์วัดบวรนิเวศวิหาร ได้มีการเตรียมสถานที่บริเวณชั้น 2 อาคาร 100 ปี สมเด็จพระญาณสังวร วัดบวรฯ ในการตั้งศพสมเด็จพระวันรัต พร้อมทั้งได้แจ้งกำหนดการบำเพ็ญกุศลศพ สมเด็จพระวันรัต ดังนี้ วันที่ 17 มี.ค. ดังนี้ เวลา 08.30 น. เคลื่อนศพเจ้าประคุณสมเด็จฯ ออกจากโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทยมายังห้องบำเพ็ญกุศล ชั้นที่ 2 อาคาร 100 ปี สมเด็จพระญาณสังวร วัดบวรฯ เวลา 09.30 น. เปิดโอกาสให้พระภิกษุสามเณร ถวายน้ำสรงศพเจ้าประคุณสมเด็จฯ ที่ห้องบำเพ็ญกุศล ชั้นที่ 2 อาคาร 100 ปี ขณะที่ประชาชนทั่วไป ถวายน้ำสรงศพเจ้าประคุณสมเด็จฯ หน้าภาพถ่าย ที่ห้องประชุม ชั้นที่ 1 อาคารสภาการศึกษามหามกุฎราชวิทยาลัย ก่อนที่ในเวลา 17.00 น. จะมีพระราชพิธีน้ำหลวงสรงศพ
วันที่ 18-23 มี.ค. 2565 ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานพระบรมราชานุเคราะห์ในการสวดพระอภิธรรมศพ ในเวลา 18.00 น. จากนั้นวันที่ 21 มี.ค. 2565 เวลา 16.30 น. ทรงพระกรุณาโปรด บำเพ็ญพระราชกุศล 7 วัน พระราชทานศพ วันที่ 1 วันที่ 22 มี.ค. 2565 เวลา 10.00 น. ทรงพระกรุณาโปรด บำเพ็ญพระราชกุศล 7 วัน พระราชทานศพ วันที่ 2 วันที่ 24 มี.ค. 2565 ไปจนถึงการบำเพ็ญพระราชกุศล 100 วัน จะมีพิธีสวดพระอภิธรรมศพ ทุกวัน เวลา 18.00 น.
วันที่ 5 พ.ค. 2565 เวลา 16.30 น. ทรงพระกรุณาโปรด บำเพ็ญพระราชกุศล 50 วัน พระราชทานศพ วันที่ 1 วันที่ 6 พ.ค. 2565 เวลา 10.00 น. ทรงพระกรุณาโปรดบำเพ็ญพระราชกุศล 50 วัน พระราชทานศพ วันที่ 2 วันที่ 22 มิ.ย.2565 เวลา 16.30 น. ทรงพระกรุณาโปรด บำเพ็ญพระราชกุศล 100 วัน พระราชทานศพ วันที่ 1 วันที่ 23 มิ.ย. 2565 เวลา 10.00 น. ทรงพระกรุณาโปรด บำเพ็ญพระราชกุศล 100 วัน พระราชทานศพ วันที่ 2
นายอิทธิพล คุณปลื้ม รมว.วัฒนธรรม (วธ.) กล่าวว่า ได้สั่งการให้นางยุพา ทวีวัฒนะกิจบวร ปลัด วธ.มอบหมายให้กองพิธีการศพที่ได้รับพระราชทาน กรมการศาสนา (ศน.) สนับสนุนกำลังเจ้าหน้าที่เข้าไปปฏิบัติงานร่วมกับวัดบวรฯ เป็นกรณีพิเศษ ขณะเดียวกันสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีได้แจ้งให้คณะรัฐมนตรี (ครม.) ได้รับทราบถึงกำหนดการพิธีเบื้องต้นในวันที่ 17 มี.ค. 2565 ในการนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จะเสด็จฯ ไปในการพิธีพระราชทานน้ำหลวงสรงศพ สมเด็จพระวันรัต และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระบรมราชานุเคราะห์ในการสวดพระอภิธรรมศพโดยตลอด ทั้งนี้ สมเด็จพระวันรัต ถือเป็นพระมหาเถระ ที่ทำประโยชน์ในด้านพุทธศาสนาและประเทศชาติหลากหลายด้าน รวมถึงการดำเนินงานในส่วนของ วธ.ที่ได้รับเมตตาจากสมเด็จพระวันรัตเสมอมา ในนามของ วธ. ขอร่วมน้อมถวายความอาลัยในการมรณภาพของสมเด็จพระวันรัต และจะได้มีการสนับสนุนงานพิธีอย่างเต็มที่
ด้าน พระเทพเวที (พล อาภากโร) เจ้าอาวาสวัดสังเวชวิศยาราม เจ้าคณะภาค 6 ในฐานะเลขานุการคณะกรรมการด้านศาสนศึกษาของ มส. กล่าวว่า สมเด็จพระวันรัต ถือได้ว่าเป็นพระมหาเถระผู้พลิกหน้าประวัติศาสตร์การศึกษาของคณะสงฆ์ เพราะเมื่อครั้งที่ท่านดำรงตำแหน่งแม่กองธรรมสนามหลวง ท่านมีดำริให้มีการร่าง พ.ร.บ.การศึกษาพระปริยัติธรรม จนประสบความสำเร็จประกาศใช้เมื่อปี พ.ศ. 2562 ซึ่งถือเป็น พ.ร.บ.ของคณะสงฆ์ ฉบับที่ 2 เนื่องจากก่อนหน้านี้จะมี พ.ร.บ.ฉบับเดียว คือ พ.ร.บ.คณะสงฆ์ นับเป็นวิสัยทัศน์ของสมเด็จพระวันรัต ที่ท่านมองว่าการศึกษาของคณะสงฆ์จะยั่งยืนได้ ต้องมีการประกาศใช้ พ.ร.บ.ขึ้นมารองรับ
