ทั้งนี้ กับกรณีพนันออนไลน์ผิดกฎหมายที่ขยายวงกว้างอย่างไม่หยุดยั้งนั้น…หนึ่งใน “ประเด็นปัญหา” ที่เกี่ยวข้อง ที่ ณ ที่นี้ในวันนี้จะสะท้อนต่อข้อมูล คือ… “ปัญหาเยาวชนคนรุ่นใหม่ไหลเข้าสู่วงจรธุรกิจพนันออนไลน์” ในรูปแบบต่าง ๆ…ซ้ำร้ายยังไหลไปสุดกู่…
เยาวชน “ติดพนันออนไลน์มากมาย”
และก็ “มีไม่น้อยที่ผันตัวเป็นเอเยนต์”
ว่าด้วยกรณี “ตลาดพนันออนไลน์ในไทย” ที่มีการ “เติบโตขยายตัวมาก” กรณีนี้มีอีกแง่มุมวิชาการ มีการวิเคราะห์จาก “มุมเศรษฐศาสตร์” โดยมีประเด็น-มีข้อมูลน่าสนใจจากรายงานวิจัยที่มีชื่อหัวข้อว่า… “กระบวนการกลายเป็นเอเยนต์ในธุรกิจพนันออนไลน์ของกลุ่มเยาวชน” โดย ผศ.ดร.ชัยณรงค์ เครือนวน และ ผศ.ดร.พิมพ์ประไพ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา ซึ่งผลศึกษาวิจัยดังกล่าวเป็นส่วนหนึ่งใน รายงานศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ปี 2566 ที่ได้อธิบายฉายภาพให้เห็นถึง “ปรากฏการณ์” ของ “วงจรธุรกิจพนันออนไลน์” ในไทยตอนนี้…
“วัยรุ่น-เยาวชนไทย” จำนวนไม่น้อย…
ได้ขยับ “จากผู้เล่น” ไป “เป็นเอเยนต์”
กลายเป็น “ฟันเฟืองสำคัญปัญหานี้!!”
ในรายงานวิจัยดังกล่าว ทาง ผศ.ดร.ชัยณรงค์ และ ผศ.ดร.พิมพ์ประไพ ได้ตั้งประเด็นไว้ถึง “สาเหตุ” ที่เยาวชนไทยกลุ่มหนึ่งเปลี่ยนสถานภาพ จากที่เคยเป็นแค่ “ผู้เล่น” ก็ได้ “กลายเป็นเอเยนต์” หรือ “เป็นผู้ประกอบการพนันรายย่อย” โดยสิ่งที่น่าตกใจยิ่งขึ้นก็คือ การได้เป็นเอเยนต์นี้ถือว่า “เป็นความใฝ่ฝันของนักเล่น” จำนวนมาก!! นัยว่าเป็น “ภาพตัวแทนความก้าวหน้าของนักพนัน??” ซึ่งจากเหตุดังกล่าวทำให้คณะผู้วิจัยจึงสนใจศึกษา “ปรากฏการณ์-พัฒนาการ” จนพบว่า “วงจรธุรกิจพนันออนไลน์” ในปัจจุบันนั้น “มีโครงสร้าง-เครือข่ายที่โยงใยซับซ้อน” กับ “มีระดับที่ลดหลั่นกัน” อีกด้วย
เกี่ยวกับ “โครงสร้าง-เครือข่าย” นั้น…ทางทีมวิจัยได้ฉายภาพไว้ว่า…ประกอบด้วยกลุ่มต่าง ๆ และในแต่ละระดับก็จะมี “ชื่อเรียกกลุ่ม” อีกด้วย ได้แก่… “ซูเปอร์ซีเนียร์ (Super Senior)” ซึ่งจะอยู่ในระดับบนสุดของโครงสร้างพนันออนไลน์ เปรียบเสมือนแม่ข่ายหลัก ของการประกอบธุรกิจนี้ หรือเปรียบเป็น “เสาหลัก” ที่คอยค้ำจุนวงจรธุรกิจการพนันออนไลน์
ระดับรอง ๆ ลงมาจากซูเปอร์ซีเนียร์ ก็จะมี… “ซีเนียร์ (Senior)” ที่ถือเป็น เจ้ามือระดับกลางค่อนข้างใหญ่ และ… “มาสเตอร์ (Master)” ที่เป็น เจ้ามือระดับกลาง โดยทั้งสองกลุ่มนี้จะมีบทบาทสำคัญ 2 ประการ คือ 1.เป็นผู้สร้างเว็บไซต์ย่อยรับเล่นพนันโดยตรงแบบไม่ผ่านเอเยนต์ หรือเรียกว่า “ระบบเงินสด” และ 2.เปิดระบบเล่นพนันให้ลูกข่ายระดับรอง หรือเรียกว่า “ระบบเครดิต” โดยทั้งสองกลุ่มจะกระตุ้นลูกข่ายให้แสวงหา หรือขยายฐานการเล่นพนัน โดยจะช่วยออกแบบกลยุทธ์กับโปรโมชัน และปฏิบัติการเพื่อดึงดูดนักพนันรายใหม่เพิ่มขึ้น ควบคู่ไปพร้อมกับการรักษาฐานผู้เล่นพนันรายเดิม…
ขยายความคำว่า “เอเยนต์ (Agent)” หรือ “กลุ่มเจ้ามือรายย่อย” ในวงจรธุรกิจพนันออนไลน์… แม้จะเป็นผู้กระทำในระดับฐาน แต่กลับ มีบทบาทมากต่อวงจรธุรกิจนี้ เพราะเป็น “ฟันเฟืองสำคัญ” ในการ สร้างและขยายเครือข่าย ให้ธุรกิจพนันออนไลน์ โดยผลศึกษาพบข้อมูลน่าสนใจว่า… เอเยนต์ส่วนใหญ่เป็นกลุ่ม ’เยาวชน-นักศึกษา“ มากที่สุด!!
และกับ “กระบวนการกลายเป็นเอเยนต์” นั้น งานศึกษาวิจัยดังกล่าวได้มีการระบุไว้ว่า… ส่วนใหญ่มีพัฒนาการมาจากนักเล่นพนัน โดยมี 2 รูปแบบหลัก ๆ คือ แบบแรก ได้รับการสนับสนุนจากเอเยนต์ที่เป็นแม่ข่าย เนื่องจากมีประวัติการเล่นพนันที่ดี กับมีศักยภาพในการสร้างเครือข่ายแนวราบ จึงมักจะถูกจูงใจด้วยผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจ และแบบสอง มาจากผู้เล่นพนันที่ไม่มีศักยภาพชำระหนี้ จึงถูกบังคับให้กลายเป็นเอเยนต์ ทำหน้าที่แสวงหานักเล่นรายใหม่เพื่อแลกกับการลดหรือยกเลิกหนี้พนันที่ติดไว้ โดยที่กลุ่มเอเย่นต์นั้นยังแบ่งย่อย ๆ ได้อีก 2 ประเภท คือ… ประเภท “ไม่ถือสู้” และ “ถือสู้”
ทั้งนี้ คำอธิบาย “เอเยนต์ประเภทไม่ถือสู้” คือ…เป็นเสมือน “ตัวกลาง” หรือ “ผู้ประสานงาน” เพราะทำหน้าที่เป็นแค่ผู้รวบรวมและส่งยอดเงินพนันให้มาสเตอร์เท่านั้น อนึ่ง เอเยนต์กลุ่มนี้ยังจำแนกได้ 2 แบบ คือ แบบระบบเงินสด และ แบบระบบเครดิต โดยแบบหลังนี่เป็นความฝันของนักเล่นพนันเมื่อก้าวสู่การเป็นเอเยนต์ ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นคนที่อยู่ในเครือข่ายของมาสเตอร์ หรือมาสเตอร์ชักชวนให้เป็นเอเยนต์ จึงไม่ต้องวางเงินประกัน แถมบางครั้งยัง “ได้รับหุ้นลม” จากมาสเตอร์ด้วย
ขณะที่เอเยนต์อีกแบบคือ “เอเยนต์ประเภทถือสู้” นั้น…เอเยนต์กลุ่มนี้จะเปรียบเสมือน “ผู้ร่วมรับผิดชอบต่อผลได้-เสีย” จากการเล่นพนัน กล่าวคือ หากนักพนันเล่นได้…เอเยนต์จะต้องจ่ายตามสัดส่วนที่รับผิดชอบ และตรงกันข้าม…ถ้านักพนันเล่นเสีย เอเยนต์ก็จะได้รับผลประโยชน์ตามอัตราส่วนที่ตนเอง “ถือสู้” ไว้ …ทั้งนี้ต่าง ๆ เหล่านี้เป็นข้อมูลโดยสังเขปเกี่ยวกับ “ธุรกิจพนันออนไลน์” ที่แม้ในไทยจะเป็น “ธุรกิจผิดกฎหมาย” แต่ก็ “ขยายตัวอู้ฟู่ได้ถึงขั้นมีระบบเอเยนต์”
งานวิจัยฉายภาพให้เห็นถึงโครงสร้าง
เครือข่าย “วงจรธุรกิจพนันออนไลน์”
“มีเอเยนต์” ที่ “ตอนหน้ามาดูต่ออีก”…
