ประวัติ “น.ส.ศรีรัศมิ์ สุวะดี” จากการรวบรวมข้อมูลส่วนหนึ่งของ “เว็บไซต์วิกิพีเดีย” ระบุว่าเกิดเมื่อวันที่ 9 ธันวาคม พ.ศ. 2514 หรือพระอิสริยยศเดิม “พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร” ภายหลังขอพระราชทานกราบบังคมทูลลาออกจากฐานันดรศักดิ์แห่งพระราชวงศ์ อันมีผลตั้งแต่วันที่วันที่ 11 ธันวาคม พ.ศ. 2557
“ชีวิตตอนต้น”
น.ส.ศรีรัศมิ์ สุวะดี มีชื่อเล่นว่า “อี๊ด” เป็นธิดาคนที่สามของ “อภิรุจ” และ “วันทนีย์ สุวะดี” พื้นเพเดิมเป็นชาวจังหวัดสมุทรสงคราม มีพี่น้อง 5 คน โดย น.ส.ศรีรัศมิ์ เป็นบุตรคนที่สาม มีพี่สาวและพี่ชายคือ สุดาทิพย์ ม่วงนวล, ณรงค์ สุวะดี และน้องชายคือ ณัฐพล สุวะดี อดีตราชองครักษ์เวร ส่วนพลตำรวจโท พงศ์พัฒน์ ฉายาพันธุ์ เป็นน้าของเธอ
น.ส.ศรีรัศมิ์ เข้ารับการศึกษาระดับประถมศึกษาจากโรงเรียนเทศบาลบ้านมหาชัย (อนุกูลราษฎร์) จังหวัดสมุทรสาคร สำเร็จการศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพจากโรงเรียนกรุงเทพการบัญชีวิทยาลัย ก่อนจะเข้าศึกษาในระดับปริญญาตรีที่ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช คณะวิทยาการจัดการ สาขาวิชาการจัดการทั่วไป (หลักสูตร 4 ปี) เมื่อปี พ.ศ. 2540
และได้รับพระราชทานปริญญาบัตรจาก สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามมกุฎราชกุมาร เมื่อวันที่ 23 มกราคม พ.ศ. 2545 และสำเร็จการศึกษาปริญญาโท หลักสูตรปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (คหกรรมศาสตร์) ภาคพิเศษ สาขาวิชาการพัฒนาการครอบครัวและเด็ก คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ด้วยคะแนนเฉลี่ย 3.94
“เข้าสู่พระราชวงศ์”
น.ส.ศรีรัศมิ์ เริ่มเข้าถวายการรับใช้ในพระองค์ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามมกุฎราชกุมาร ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2536 โดยรับผิดชอบหน้าที่การงานในฐานะข้าราชการพลเรือนในพระองค์ นอกจากนี้ ยังได้ถวายงานสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในด้านศิลปาชีพ และได้ทรงจดทะเบียนสมรสตามกฎหมาย ต่อมาเข้ารับพระราชทานน้ำพระมหาสังข์จาก พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นเป็น “หม่อมศรีรัศมิ์ มหิดล ณ อยุธยา” เมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2544
บิดาและมารดาของ หม่อมศรีรัศมิ์ รวมทั้งสมาชิกในครอบครัวได้รับพระราชทานนามสกุลจาก สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฏราชกุมารว่า “อัครพงศ์ปรีชา” เมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2545 หม่อมศรีรัศมิ์ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ปฐมจุลจอมเกล้าฝ่ายใน เมื่อวันที่ 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2547
และได้ประสูติกาล “พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าทีปังกรรัศมีโชติ” พระราชโอรส เมื่อวันที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2548 การนี้พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ สถาปนา หม่อมศรีรัศมิ์ มหิดล ณ อยุธยา ขึ้นดำรงพระอิสริยยศเป็น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร
“ลาออกจากฐานันดรศักดิ์”
วันที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2557 สำนักข่าวบีบีซีรายงานว่า สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ ทรงขอให้รัฐบาลริบนามสกุลพระราชทานของพระวรชายา ก่อนหน้านั้น มีการกวาดล้างญาติใกล้ชิดของพระองค์ซึ่งถูกกล่าวหาว่าเกี่ยวข้องกับการฉ้อราษฎร์บังหลวงโดยทั้งหมดกลับไปใช้สกุลเดิมก่อนพระราชทานคือ “เกิดอำแพง”
ต่อมาข้อมูลนามสกุลนั้นผิด เมื่อตรวจสอบแล้วจึงเปลี่ยนให้ใช้ชื่อสกุลว่า “สุวะดี” อันเป็นชื่อสกุลเดิมที่แท้จริง ตั้งแต่วันที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2557 ซึ่งสำนักข่าวบีบีซีมองว่า นี่อาจเป็นก้าวแรกที่จะนำไปสู่การหย่าร้างของทั้งสองพระองค์
วันที่ 12 ธันวาคมปีเดียวกัน พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ประกาศว่า พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาฯ ได้นำความขึ้นกราบบังคมทูลสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามมกุฎราชกุมาร เป็นลายลักษณ์อักษรว่าขอพระราชทานกราบบังคมทูลลาออกจากฐานันดรศักดิ์แห่งพระราชวงศ์ มีผลตั้งแต่วันที่ 11 ธันวาคม พ.ศ. 2557
ทำบัตรประชาชนใหม่ใช้ชื่อ “น.ส.ศรีรัศมิ์ สุวะดี” ไม่ใช้ “ท่านผู้หญิง”
หลังจากที่ “น.ส.ศรีรัศมิ์ สุวะดี” ได้ขอพระราชทานกราบบังคมทูลลาออกจาก “ฐานันดรศักดิ์” แห่งพระราชวงศ์ อันมีผลตั้งแต่วันที่วันที่ 11 ธ.ค.57 นั้น ปรากฏว่า “น.ส.ศรีรัศมิ์ สุวะดี” ยังคงมีสถานะเป็น “ท่านผู้หญิง” และได้เดินทางไปทำบัตรประจำตัวประชาชนที่เขตดุสิต กทม. โดยสวมเสื้อสีเหลือง กระโปรงยาว มีสีหน้ายิ้มแย้ม และทักทายประชาชนทั่วไปที่มาใช้บริการ
ทั้งนี้บัตรประชาชนของท่านผู้หญิงศรีรัศมิ์ ที่เดินทางไปทำใหม่นี้ มีรายละเอียดระบุในบัตร ชื่อตัวและชื่อสกุล ว่า น.ส.ศรีรัศมิ์ สุวะดี เกิดวันที่ 9 ธ.ค. 2514 ศาสนาพุทธ ที่อยู่ 149 หมู่ที่ 6 ต.วัดเพลง จ.ราชบุรี วันออกบัตร 11 ธ.ค.2557 วันบัตรหมดอายุ วันที่ 8 ธ.ค. 2566 มีนายกฤษฎา บุญราช เป็นเจ้าพนักงานออกบัตร
สำหรับตำแหน่ง “ท่านผู้หญิง” นั้น จะใช้เรียกกับผู้ที่ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ตั้งแต่ชั้น “ทุติยจอมเกล้า” ขึ้นไป (ทจว.) ซึ่ง “ท่านผู้หญิงศรีรัศมิ์ สุวะดี” ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นปฐมจุลจอมเกล้า (ปจ) ฝ่ายใน เมื่อกราบบังคมทูลลาออกจากฐานันดรศักดิ์แห่งพระราชวงศ์แล้ว จึงมีคำนำหน้าชื่อว่า “ท่านผู้หญิง” แต่การเดินทางไปทำบัตรประชาชนใหม่ครั้งนี้ ที่ใช้ “น.ส.” แทนคำนำหน้าเป็น “ท่านผู้หญิง” เพราะการทำบัตรประชาชนจะไม่ปรากฏคำนำหน้าเป็น “คุณ” หรือ “ท่านผู้หญิง” ตามสถานะการสมรสแต่อย่างใด
