ทำเอาโลกออนไลน์ช็อกไปตามๆ กัน ภายหลังจากล่าสุดเมื่อวันที่ 27 เม.ย. แฟนเพจที่มักเผยแพร่ความรู้ทางการแพทย์อย่าง “Tensia” ได้ออกมาเปิดภาพภายในร่างกาย โดยระบุว่า “กินเยอะ/อ้วน/ไม่ออกกำลังกาย กล้ามเนื้อจะสลายไขมันไม่ทัน จนสะสมในเซลล์ ระบบสัญญาณในเซลล์รวน สุดท้ายดื้ออินซูลิน” กล้ามเนื้อเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญในการเผาผลาญไขมัน และหากไม่ดูแลสุขภาพ จะเป็นหนึ่งในจุดแรกๆ ที่เริ่มมีการดื้ออินซูลิน นำไปสู่น้ำตาลในเลือดสูงเรื้อรัง ก่อหายนะมากมาย (คำย่อที่ใช้ในบทความ:ไตรกลีเซอไรด์ = TG ตัวขนส่งไขมัน = VLDL)

ไขมันสะสมในกล้ามเนื้อได้ด้วยเหรอ? หนึ่งในกลไกสำคัญที่ทำให้กล้ามเนื้อดื้ออินซูลินคือ มีการสะสมไขมัน TG ในเซลล์กล้ามเนื้อ (Intramyocellular lipid accumulation: IMCL) เอ๊ะ กล้ามเนื้อสะสมไขมันสำรองได้ด้วยเหรอ? ก็… ไม่ได้น่ะสิคะ ที่เห็นมันสะสมคือ มันวิกฤติละ เลยสร้างห้องเก็บชั่วคราวชื่อ Lipid droplet (LDs) เป็นจุดสีเขียวๆ ในภาพ A,B,D นั่นแหละค่ะ

ไขมันมันมาสะสมได้ยังไง? หลักการง่ายมากค่ะ คือเซลล์กล้ามเนื้อ ‘ได้รับไขมันเข้ามา’ มากกว่า ‘ใช้ไป’ จนสะสมในที่สุด ดังนั้นเหตุหลักๆ คือ
1.กินเยอะ
-คาร์บส่วนเกิน → ตับเปลี่ยนเป็น TG
-TG จากการกินและจากคาร์บ แพ๊คลง VLDL
-ตับส่ง VLDL ไปให้กล้ามเนื้อจำนวนมาก
-กล้ามเนื้อตัด TG แล้วได้กรดไขมันไปเยอะเกิน

2.อ้วน
-เซลล์ไขมันที่มี TG สะสมเยอะ จะสลายแรง
-สลายแล้วได้กรดไขมัน ส่งมาให้กล้ามเนื้อมาก
3.ไม่ค่อยออกกำลังกาย
-เซลล์กล้ามเนื้อชนิด 1 จะมีไมโตคอนเดรียเด่น
-ไมโตคอนเดรียไว้ใช้สลายกรดไขมัน
-ออกกำลังกาย เพิ่มไมโตคอนเดรียมากขึ้น
-ออกกำลังกาย เร่งอัตราการสลายกรดไขมันได้
-ดังนั้นออกกำลังกายน้อย สลายได้เอื่อยมาก
4.ปัจจัยอื่นๆ
-ดื้ออินซูลินอยู่ก่อนแล้ว ทำให้สลายกรดไขมันช้า
-มีพันธุกรรมเสี่ยง ที่ทำให้เกิดการสะสมได้ง่าย

ไขมันสะสมกล้ามเนื้อแล้วมันจะทำไม เมื่อเซลล์กล้ามเนื้อได้กรดไขมันมาเกิน มันจะแปลงเป็น TG แล้วใส่ในห้องเก็บไขมัน (LDs) แต่พอถึงจุดหนึ่ง ที่ห้องเก็บเริ่มไม่พอแล้ว ผลที่เกิดขึ้นคือ กรดไขมันเปลี่ยนเป็น TG ไม่ได้อีก จะเกิดปฏิกิริยาเคมีต่อเนื่อง เปลี่ยนเป็นสารพิษ
กรดไขมัน → MAG → DAG
กรดไขมัน+serine → 3-KSG → Ceramide
ทั้ง DAG และ Ceramide จะไปขวางสัญญาณที่กล้ามเนื้อรับต่อมาจากอินซูลิน ผลคือ อินซูลินสั่งให้กล้ามเนื้อได้ยากขึ้น กล้ามเนื้อไม่ยอมลดน้ำตาลในเลือด เกิดภาวะ “ดื้ออินซูลิน” นั่นเอง และถ้าเป็นหนักขึ้น จะนำไปสู่เบาหวานในที่สุด
ปล.ยังมีกลไกอื่นๆ มากมายที่ทำให้ดื้ออินซูลิน เช่นห้องเก็บไขมันไปกวนไมโตคอนเดรียโดยตรง, อ้วน มีการอักเสบอ่อนๆ ทำให้ดื้ออินซูลินโดยตรง

สรุป กินเยอะ,อ้วน,ไม่ออกกำลังกาย + พันธุกรรมเสี่ยง
-กล้ามเนื้อรับกรดไขมันมาเยอะ แต่สลายน้อย
-สะสมจนห้องเก็บ เก็บไม่หมด
-กรดไขมันเปลี่ยนเป็นสารพิษ DAG, ceramide
-ไปรบกวนสัญญาณอินซูลิน
-กล้ามเนื้อดื้ออินซูลิน
-น้ำตาลในเลือดสูงลอย เกิดอันตรายมากมาย

ป้องกันไงดี
-บาลานซ์การกินกับการเอาไปใช้
-ควบคุมการกิน
-ออกกำลังกายทุกวัน เพิ่มไมโตคอนเดรีย
-และเพิ่มประสิทธิภาพการเผาผลาญกรดไขมัน
-ถ้าอ้วน ลดความอ้วน เห็นผลมาก
-เลี่ยงสุรา เลี่ยงบุหรี่
-นอนให้พอ (6-9 ชม.) และคุณภาพดี
-รักษาสุขภาพจิต มีซึมเศร้า ต้องแก้..

ขอบคุณภาพและข้อมูลจาก @Tensia