ฮอร์โมนในผู้ชายตัวที่สำคัญที่สุดคือฮอร์โมนเพศชายเทสโทสเตอโรน (Testosterone) ซึ่งมีผลต่อการกระตุ้นการเจริญเติบโตและการเปลี่ยนแปลงตามอายุของอวัยวะสืบพันธุ์ให้มีการเปลี่ยนแปลงจากเด็กจนเป็นหนุ่มทำให้มีลักษณะที่แสดงความเป็นผู้ชายคือหน้าอกและไหล่กว้างขึ้น มีหนวดเครา หน้าผากกว้างขึ้นหรือเถิก ผิวหนังทั่วไปจะมีขนขึ้น มีการสร้างไขมันจากต่อมไขมัน มีความแข็งแรง มีการเปลี่ยนแปลงทางสมองและจิตใจ มีความคิดริเริ่ม และมีความต้องการทางเพศ เป็นต้น ในผู้ชายฮอร์โมนเพศจะถูกสร้างขึ้นตั้งแต่อยู่ในครรภ์มารดา และเริ่มสร้างมากขึ้นในช่วงวัยรุ่นจนเป็นหนุ่ม จากนั้นก็จะอยู่คงที่ในช่วงวัยผู้ใหญ่จนอายุประมาณ 40-45 ปี การสร้างฮอร์โมนเพศชายจะช้าลง เนื่องจากอัณฑะ ซึ่งมีหน้าที่ผลิตฮอร์โมนเพศทำงานลดลง

นอกจากนี้ฮอร์โมนเพศชายอิสระ ยังถูกโปรตีนในกระแสเลือดจับเพิ่มมากขึ้น ทำให้ฮอร์โมนเพศทำงานได้น้อยลง จนเกิดเป็นสภาวะพร่องฮอร์โมนเพศ ระดับเทสโทสเตอโรนต่ำ ทำให้มีการเปลี่ยนแปลงของไขมันในเลือดเพิ่มอัตราเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด การกระจายตัวของไขมันมักจะรวมอยู่ที่บริเวณหน้าท้อง และอวัยวะภายในช่องท้อง ทำให้มีลักษณะท้องโตคล้ายลูกแอปเปิ้ลหรือที่เรียกว่าลงพุง เกิดอาการร้อนวูบวาบตามร่างกาย การหลั่งน้ำอสุจิลดลง กล้ามเนื้อทั้งร่างกายลีบลง อ่อนแอลง กระดูกค่อย ๆ บางลง ความจำก็เสื่อมลง น้ำหนักตัวมากขึ้นจนพุงยื่นเห็นได้ชัดเจน หมดเรี่ยวแรงไม่กระฉับกระเฉง

ที่น่าตกใจที่สุดคือ สมรรถภาพทางเพศลดลง อวัยวะเพศไม่แข็งตัว หดเล็กลง ความต้องการทางเพศลดลง จนไม่มีความต้องการทางเพศ ซึ่งพบบ่อยมากในชายวัย 50 ปีขึ้นไป ผลดีของการให้ฮอร์โมนเพศชายทดแทนคือทำให้กระดูกมีความหนาแน่นขึ้น ป้องกันภาวะกระดูกพรุน กล้ามเนื้อแข็งแรงขึ้น ลดไขมันส่วนเกิน (ลงพุง) ทำให้ความจำและอารมณ์ดีขึ้น ทำให้มีความรู้สึกและความต้องการทางเพศดีขึ้น ก่อนการเสริมฮอร์โมนเพศทดแทน ต้องเข้ารับการวินิจฉัยภาวะบกพร่องฮอร์โมนเพศชายด้วยการตรวจจากแพทย์ จะต้องตรวจค่าของต่อมลูกหมากว่ามีค่าพีเอสเอน้อยกว่า 4 ถ้าเกินต้องระวังการอักเสบ หรือต้องติดตามค่านี้อย่างใกล้ชิด อาจจะมีมะเร็งของต่อมลูกหมากได้ ถ้าค่าพีเอสเอน้อยกว่า 4 ก็สามารถเติมฮอร์โมนได้ประโยชน์

การใช้ฮอร์โมนเพศชายทดแทนถือว่ามีความปลอดภัยสูง การรักษาทำได้โดยการให้ฮอร์โมนเสริมในรูปแบบรับประทาน ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ หรือทาที่ผิวหนัง ซึ่งควรอยู่ภายใต้การควบคุมของแพทย์ หากคุณผู้ชายกำลังมีปัญหาเหล่านี้ควรรีบปรึกษาแพทย์โดยด่วนเพื่อจะได้กลับมาเป็นหนุ่มทั้งทางใจและกายอีกครั้ง

———————————-
ดร.อุ๋มอิ๋ม