ชนเผ่าบัลเคล กล่าวว่า ความบาดหมางอันนองเลือดที่คร่าชีวิตผู้คนประมาณ 200 ราย เริ่มขึ้นเมื่ออย่างน้อย 50 ปีก่อน แต่ในทางกลับกัน ชนเผ่าซาบารี ยืนกรานว่าเหตุการณ์ดังกล่าวเริ่มต้นในปี 2541

นอกจากประเด็นข้างต้น ทั้งสองชนเผ่ามักจะให้ข้อมูล และแสดงความเห็นที่แตกต่างกันในหลายเรื่อง รวมทั้งกล่าวโทษอีกฝ่าย สำหรับความรุนแรงที่ปะทุขึ้นซ้ำไปซ้ำมา ปีแล้วปีเล่า ขณะที่ชนเผ่าปัชตุน หันอาวุธหนักเข้าหากันเอง ในจังหวัดคอสต์ และจังหวัดปักเตีย

ข้อเท็จจริงแทบจะไม่มีความสำคัญ และสาระที่แท้จริงของความขัดแย้งคือ “เกียรติยศ” ซึ่งมันสามารถยัดเยียดความบาดหมางในอัฟกานิสถาน ให้กลายเป็นชุมชนการบริโภค และทำให้เกิดการแก้ไขหลักนิติธรรม

ปัจจุบัน ชนเผ่าบัคเคล กับชนเผ่าซาบารี ซึ่งเป็นชนเผ่าย่อยของชนเผ่าปัชตุน กลุ่มชาติพันธุ์ขนาดใหญ่ที่สุดในอัฟกานิสถาน เห็นพ้องต้องกันว่า การต่อสู้เช่นนี้ต้องยุติลง

ชาวปัชตุนส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในภาคใต้ และภาคตะวันออกของอัฟกานิสถาน ซึ่งพวกเขายังคงยึดถือหลักเกียรติยศโบราณที่เรียกว่า “ปัชตุนวาลี” โดยมีหัวใจสำคัญคือ อุดมคติของการแก้แค้น, ความเป็นอิสระ, ความภักดี และการต้อนรับขับสู้

แม้ชนเผ่ายึดมั่นในเกียรติยศอย่างมาก แต่ความภาคภูมิใจของพวกเขาก็มีผลกระทบตามมา ซึ่งหัวหน้าเผ่าบัลเคล กล่าวว่า มีผู้เสียชีวิตในการสู้รบมากกว่า 110 ราย เนื่องจากผู้คนมีความดื้อรั้น และหันมาใช้กำลังเพื่อครอบครองสิ่งที่พวกเขาต้องการ แม้แต่เผ่าซาบารี ก็มีผู้เสียชีวิตมากถึง 93 คน หลังมีการขุดหลุมศพบนที่ดินของพวกเขาโดยไม่ได้รับอนุญาต

“กรอบความคิดสาธารณะของพวกเขาคือ ที่ดินเปรียบเสมือนมารดา ซึ่งหากคุณไม่ปกป้องเกียรติยศของมัน เท่ากับว่าคุณจะไม่ยอมยืนหยัดเพื่อมารดาของคุณด้วย” นายอาหมัด ชาห์ ลาคานเคล ผู้ช่วยไกล่เกลี่ยตามคำแนะนำของนายซิรายุดดิน ฮักกานี รมว.มหาดไทยของกลุ่มตาลีบัน กล่าว

อนึ่ง รัฐบาลตาลีบัน ออกคำสั่งเกี่ยวกับความขัดแย้งที่มีมาอย่างยาวนาน โดยมีรายงานว่า พวกเขาแก้ไขความบาดหมางประมาณ 200 ครั้ง เมื่อปี 2566 และดำเนินการไกล่เกลี่ยอีกมากกว่า 100 ครั้ง

สภาผู้นำท้องถิ่นเป็นคนกลางในการหยุดยิง ส่วนข้อพิพาทหลักยังอยู่ระหว่างการพิจารณาตัดสิน ซึ่งในปี 2548 สหประชาชาติ (ยูเอ็น) เป็นคนกลางในการสร้างสันติภาพด้วยวิธีดังกล่าวเป็นเวลา 2 เดือน แต่มันคงอยู่ได้ไม่นาน

ด้านลาคานเคล กล่าวว่า ภายใต้การปกครองของกลุ่มตาลีบัน ข้อตกลงสามารถบรรลุได้ในเวลาเพียง 1 สัปดาห์ ในการตั้งด่านรักษาสันติภาพ ซึ่งทั้งชนเผ่าบัคเคล กับชนเผ่าซาบารี ได้รับข้อความว่า พวกเขาไม่ควรกลายเป็นรัฐบาลอื่น, ตัดสินใจ และสังหารประชาชน

ทั้งนี้ทั้งนั้น การบริหารความยุติธรรม ถือเป็นงานยากสำหรับกลุ่มตาลีบัน เนื่องจากพวกเขาอาจให้รางวัลแก่ผู้ที่สนับสนุนพวกเขาในฐานะผู้ก่อความไม่สงบ แต่การยืนหยัดฝ่ายเดียว มีความเสี่ยงที่จะเกิดความขุ่นเคือง และการต่อต้านการปกครองของพวกเขา.

เลนซ์ซูม

เครดิตภาพ : AFP