หลายๆ ท่านคงสงสัยว่าทำไมรถยนต์จะต้องมีการ “ตั้งศูนย์-ถ่วงล้อ” ซึ่งเรื่องนี้เป็นประเด็นที่ผู้ขับขี่หลายท่านไม่ค่อยใส่ใจ มองว่าถ้ารถยังพอขับไปได้ ควบคุมได้ ก็ไม่น่าจะเป็นอะไร แต่ในความเป็นจริงแล้ว การตั้งศูนย์และการถ่วงล้อนั้นสำคัญมาก และเมื่อไหร่จะถึงเวลาอันสมควรที่ต้องดำเนินการ และหากไม่ทำจะเกิดอะไรขึ้น “รู้ก่อนเหยียบ” มีคำตอบมาฝากกันครับ
“การตั้งศูนย์” จะเป็นเรื่องของการตั้งหรือปรับแต่งมุมองศาของล้อ ปกติแล้วก็จะเป็นการตั้งศูนย์ที่ล้อหน้า แต่อาจจะมีบ้างในรถยนต์บางรุ่นที่มีการตั้งศูนย์ล้อหลังด้วย
“การถ่วงล้อ” เป็นเรื่องของการจัดสมดุลให้กับล้อ ในขณะที่ล้อหมุน จะต้องมีน้ำหนักที่พอดีถึงจะมีแรงเหวี่ยงมากพอในการหมุน
การตั้งศูนย์
มุมล้อหน้าที่ต้องตั้ง-มุมโท คือมุมที่จะช่วยให้รถวิ่งได้ตรง นิ่ง และสามารถควบคุมรถในทางตรงได้ง่าย เราสามารถสังเกตได้จาก
“มุมโท” ได้จาก ถ้าล้อหน้าซ้ายและขวาขนานกันนั้น “มุมโท” จะมีค่าเป็น “0” แต่ถ้า ด้านหน้าของล้อหุบและด้านหลังถ่างออกเรียกว่า “โทอิน” และในทางตรงข้ามถ้าด้านหน้าของล้อถ่างและด้านหลังหุบเข้าเรียกว่า “โทเอาต์”
“มุมแคสเตอร์” ในระบบช่วงล่างแบบแม็คเฟอร์สันสตรัท จะเป็นมุมเอียงของโช้คอัพ และในระบบช่วงล่างหน้าแบบปีกนกสองชั้นจะเป็นมุมของคอม้า มีหน้าที่ ช่วยให้รถวิ่งตรง การหักเลี้ยวและคืนตัวของพวงมาลัยทำได้อย่างคล่องตัว สำหรับรถตลาดโดยทั่วไป “มุมแคสเตอร์” จะกำหนดตายตัวม่สามารถปรับตั้งได้
“มุมแคมเบอร์” เป็นมุมเอียงจากแนวดิ่ง โดยถ้าล้อซ้ายและขวาขนานกันในแนวดิ่ง เรียกว่าค่า แคมเบอร์เป็น “0” แต่ถ้าล้อด้านบนถ่างออกและด้านล่างหุบเข้าเรียกว่า แคมเบอร์บวก ถ้าล้อด้านบนหุบเข้าและด้านล่างถ่างออกเรียกว่า แคมเบอร์ลบ ปกติ ค่าแคมเบอร์ ของล้อจะเป็นลบเล็กน้อย เพื่อช่วยให้ทรงตัวได้ดีในการเข้าโค้ง แต่ถ้ามุม แคมเบอร์ มีค่าเป็นลบมากเกินไปจะทำให้กินยางด้านในมากกว่าด้านนอก
สัญญาณเตือนควรตั้งศูนย์ที่ควรรู้
-รู้สึกผิดปกติขณะขับรถ รถวิ่งไม่ตรง รถเกิดการเลื้อย แฉลบดึง ซ้าย-ขวา ไม่ว่าจะขณะวิ่งหรือเบรก
-มีเสียงดังขณะเข้าโค้ง
-วงเลี้ยวซ้าย-ขวาไม่เท่ากัน
-ทุกครั้งเมื่อมีการซ่อมเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบบังคับเลี้ยวและช่วงล่าง
-อย่างไรก็ตามก่อนการตั้งศูนย์ทุกครั้งควรตรวจสอบระบบช่วงล่างต่าง ๆ ให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้เสมอ
การถ่วงล้อ
–“ถอดล้อถ่วง” โดยช่างจะถอดล้อออกมาเข้าเครื่องถ่วง โดยเครื่องจะหมุนล้อและประมวลผลออกมาว่า จะต้องถ่วงตะกั่วน้ำหนักเท่าไหร่ตรงจุดไหน เพื่อให้การหมุดสมดุลที่สุด
–“ถ่วงจี้” การถ่วงลักษณะนี้ไม่ต้องถอดล้อ มักจะใช้กับรถที่ถอดล้อถ่วง แล้วยังมีอาการสั่น ข้อดีคือสามารถสร้างสมดุลให้ล้อและยาง ลูกปืนล้อ เพลาขับ จานดิสก์เบรก
เมื่อไหร่ต้องถ่วงล้อ?
-พวงมาลัยสั่น ไม่ว่าจะสั่นทุกช่วงความเร็ว หรือ สั่น ณ ความเร็วใดความเร็วหนึ่ง อาทิ สั่นที่ความเร็ว 100 กิโลเมตร/ต่อชั่วโมง ถ้าเร็วหรือช้ากว่านั้นไม่สั่น
-เมื่อสลับยางวิ่งแล้วเกิดอาการสั่น
-ทุกครั้งที่เปลี่ยนยางใหม่ โดยควรถ่วงทั้ง 4 ล้อเสมอ…
…………………………………
คอลัมน์ : รู้ก่อนเหยียบ
โดย “ช่างเอก”
ติดต่อสอบถามข้อมูลโดยตรงที่ [email protected]
