คนแก่ถือว่าเป็นคนมีบุญ มีชีวิตยืนยาวมาได้นานปีจนแก่ เราเห็นคนตายจากอุบัติเหตุบนท้องถนน คนป่วยตามโรงพยาบาล จะเห็นบางท่านอายุยังไม่มากเลย มาด่วนเสียชีวิตเสียแล้ว เป็นสิ่งที่ไม่น่าจะเกิดขึ้นเลย ดังนั้น คนที่อยู่มาจนแก่ก็ถือว่าเป็นผู้มีบุญระดับหนึ่ง ผ่านชีวิตมาได้ยาวนานพอสมควร และแล้วในไม่ช้า ก็จะต้องค่อย ๆ ล้มเจ็บป่วย เสียชีวิต เป็นกฎของธรรมชาติไปอีกเช่นกัน วันนี้ผมมาคุยเรื่องนี้จากประสบการณ์ที่เห็นผ่าน ๆ กันมาว่า มีโรคอะไรบ้างที่เป็นเหตุให้ต้องเสียชีวิต เพื่อเป็นแนวทางจะได้รู้และป้องกันไว้ ให้หนักเป็นเบา อายุจะได้ยืนยาวไปอีกหน่อย และสุดท้ายก็ต้องตายไปตามกฎของธรรมชาติอย่างเดิม คนรู้ว่าอย่างไรก็ต้องตาย แต่ยืนยาวออกไปหน่อยก็ดี และเมื่อถึงคราวจะตาย ทำอย่างไรไม่ให้ทรมานมาก และไม่เจ็บปวดมากด้วยยิ่งดี ตอนจะตายอยากให้เหมือนตอนหลับไป ไม่เจ็บไม่ปวดด้วย จะเป็นการตายที่มีความสุขมาก

นิมนต์พระมาสวดมนต์ สถานบำบัดรักษาโรคบางแห่ง ผมเคยไปศึกษาดูคนไข้ก่อนจะเสียชีวิต อยากฟังเสียงพระสวดมนต์ ทางสถานพยาบาลก็จัดให้นิมนต์พระมาสวดมนต์ คนไข้ก็พนมมือฟังด้วยจิตเป็นสมาธิ สุดท้ายก็จากไปด้วยจิตสงบไม่ฟุ้งซ่าน เป็นไปตามความต้องการของคนไข้

บำบัดด้วยยาเสพติด คนไข้บางคนมีอาการปวดมาก มักเป็นจากก้อนมะเร็ง ร้องขอยาแก้ปวดบ่อย ๆ สถานรักษาบางแห่งที่อยู่ห่างไกลผู้คน มักให้ยาเสพติดร่วมด้วย เช่น เอาฝิ่นมาให้อม หรือญาติหามาเอง แอบให้ยาเสพติดคนไข้แบบนี้ระงับปวดได้ดีมาก คนไข้ก็กินหรืออม ค่อย ๆ เคี้ยวไป อาการปวดที่ทรมานก็ทุเลาเบาบางลงไปได้ ไม่คำนึงถึงเรื่องติดยาแล้ว ถือเป็นวาระสุดท้ายให้สงบไม่ปวดก็พอใจ

โรคหัวใจ เป็นโรคที่พบบ่อยของคนแก่ ได้แก่ หลอดเลือดที่ไปเลี้ยงหัวใจตีบ จะมีอาการเจ็บแน่นอก แพทย์มักรักษากันมาก่อนแล้ว โดยขยายแล้วใส่ขดลวดคาไว้ บางรายหากเป็นมาก แพทย์ก็จะผ่าตัด เรียก by pass ให้เลย อาจขัดข้องก็ต้องมาให้แพทย์ตรวจดู ลิ้นหัวใจตีบตัน และลิ้นหัวใจเต้นพลิ้วก็พบได้บ่อยเช่นกัน

โรคสมอง เกี่ยวกับเส้นเลือดไปเลี้ยงสมองเกิดตีบ ตัน หรือแตก เป็นเรื่องฉุกเฉินเร่งด่วนที่ต้องรีบมาให้แพทย์แก้ไข พบเป็นกันมาก พวกที่ตีบก็ช่วยโดยการขยายให้กว้างขึ้น รายที่ก้อนเลือดไปอุดตัน ก็อาจใช้ยาฉีดช่วยไปละลายก้อนเลือด หรือใช้สายยางไปคล้องเอาก้อนเลือดออกมา อาการอัมพฤกษ์ อัมพาต จะค่อยทุเลาลงไป สำหรับในรายที่เส้นเลือดแตก มักจะไม่รู้สึกตัว เสียชีวิตได้คือหลับไม่ตื่น จนเสียชีวิตไปเลย

โรคมะเร็ง ที่พบบ่อยรุนแรง ทำให้เสียชีวิตเร็ว มักเป็นมะเร็งตับและปอด การรักษามีทั้งการผ่าตัดเอาก้อนออกและการรักษาทางเคมีบำบัด รังสีรักษา ตามความเห็นของแพทย์ มะเร็งกระเพาะอาหาร ตับอ่อน ก็มีพบได้ แต่ไม่บ่อยนัก

พอสรุปคร่าว ๆ ถึงโรคภัยของคนแก่ อยู่นานไปก็อาจจะพบแต่สิ่งเหล่านี้ บางท่านที่โชคดี รักษาสุขภาพได้ดี อายุก็จะยืนยาวไปเรื่อย ๆ แต่ท้ายสุดก็ต้องพบจุดจบจนได้ ระหว่างที่มีชีวิตอยู่ หากได้ทำบุญกุศล ทำประโยชน์ให้แก่สังคมได้ก็เป็นเรื่องดี จะทำให้ชีวิตแจ่มใส ทำคุณประโยชน์แก่ผู้คนและบ้านเมือง ซึ่งก็เห็นกันอยู่เป็นประจำสำหรับผู้ที่อายุยืนเหล่านี้ ต้องพยายามไม่ให้เป็นคนไข้ติดเตียง จะเป็นภาระต่อผู้ดูแลอย่างมาก หมั่นดูแลสุขภาพไว้ให้ดี ออกกำลังกายทุกวัน ทำบุญกุศลและเป็นผู้ให้เสมอ เพื่อให้จิตเป็นกุศลและผ่องใสไว้ เมื่อสุขภาพกายและจิตดี ร่างกายมักจะคงอยู่ได้ยืนยาวออกไป คนประเภทนี้ในบ้านเราก็ยังมีให้เห็นอยู่เสมอ เป็นบุญกรรมที่ได้สร้างและสะสมไว้ ทำให้ชีวิตได้ยืนยาวออกไป

คนแก่ที่อายุยืนยาวยังคงพบได้ทั้งในบ้านเราและต่างประเทศ มักพบว่าใช้ชีวิตแบบธรรมดา กินอยู่อาหารแบบง่าย ๆ ไม่มีอะไรปรุงแต่งมาก เป็นไปตามธรรมชาติ เป็นที่รักและอบอุ่นกับลูกหลานมาก มาในยุคปัจจุบัน หากชีวิตได้ทำคุณประโยชน์แก่ส่วนรวมด้วย ก็จะทำให้ความแก่นั้นสมบูรณ์ยิ่งขึ้นไปด้วย

………………………………
นพ.สุวิทย์ เกียรติเสวี