น.ส.ศิริพร จูประจักษ์ ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 10 ราชบุรี (สศท.10) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยว่า “มะพร้าวน้ำหอม” นับเป็นหนึ่งในสินค้าที่มีความสำคัญโดดเด่นทางด้านเศรษฐกิจของจังหวัดราชบุรี เนื่องจากจังหวัดราชบุรีเป็นแหล่งเพาะปลูกมะพร้าวน้ำหอมเป็นอันดับ 1 ของประเทศ มีพื้นที่ปลูกคิดเป็นร้อยละ 34.38 ของพื้นที่ปลูกทั้งประเทศ และยังเป็นสินค้าที่ได้รับเลือกให้นำร่องในโครงการโมเดลเศรษฐกิจสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน หรือ BCG Model (Bio-Circular-Green Economy) การขับเคลื่อนการพัฒนาเศรษฐกิจชีวภาพ เศรษฐกิจหมุนเวียน เศรษฐกิจสีเขียวของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ สามารถสร้างรายได้ให้แก่กลุ่มเกษตรกรในจังหวัด ด้วยลักษณะเด่นของมะพร้าวน้ำหอมราชบุรี คือ ลูกใหญ่ เนื้อนุ่ม น้ำหวานและหอมกลิ่นใบเตยอ่อนๆ ทำให้ได้รับความนิยมและเป็นที่ต้องการของตลาดทั้งในประเทศและต่างประเทศเป็นอย่างมาก รวมถึงได้รับการรับรองมาตรฐาน GAP จึงสร้างความมั่นใจกับผู้ค้า และผู้บริโภคได้ว่าผลผลิตได้มาตรฐานและมีคุณภาพ
สศท.10 ลงพื้นที่ติดตามสถานการณ์การผลิตและตลาดมะพร้าวน้ำหอมในพื้นที่จังหวัดราชบุรี พบว่า หนึ่งในกลุ่มแปลงใหญ่ตัวอย่าง กลุ่มแปลงใหญ่มะพร้าวน้ำหอมตำบลดอนคลัง อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี นับเป็นกลุ่มที่เกิดจากการรวมตัวของเกษตรกรในพื้นที่ผลิตมะพร้าวน้ำหอมจนประสบผลสำเร็จ กลุ่มมีความเข้มแข็ง และมีศักยภาพการผลิตในพื้นที่ มีการพัฒนาและยกระดับองค์ความรู้แก่เกษตรกรสมาชิกอย่างต่อเนื่อง เพื่อยกระดับการผลิตให้มีคุณภาพและมีมาตรฐานเป็นที่ยอมรับทั้งในและต่างประเทศ โดยกลุ่มแปลงใหญ่มะพร้าวน้ำหอมตำบลดอนคลัง เริ่มดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2562 มีพื้นที่ปลูกรวม 1,100 ไร่ สมาชิกเกษตรกร 56 ราย มีนายเสน่ห์ ชูนิตย์ เป็นประธานกลุ่มฯ เกษตรกรนิยมปลูกมะพร้าวพันธุ์ก้นจีบ ราคาต้นพันธุ์อยู่ระหว่าง 60-120 บาท/ต้น (1 ไร่ นิยมปลูกประมาณ 40-45 ต้น) ลักษณะการปลูก คือ ปลูกแบบยกร่องสวน ซึ่งจะเริ่มให้ผลผลิตตั้งแต่อายุ 3 ปีขึ้นไป ผลผลิตที่ได้มีขนาดใหญ่ ให้ผลผลิตสม่ำเสมอ และน้ำมะพร้าว มีความหวานอยู่ระหว่าง 7-10 องศาบริกซ์
ด้านสถานกรณ์การผลิตมะพร้าวน้ำหอมของกลุ่มฯ ปี 2565 พบว่า มีต้นทุนการผลิตเฉลี่ย 18,445.34 บาท/ไร่/ปี (เริ่มให้ผลผลิตในปีที่ 3 และเก็บเกี่ยวได้ถึง 20 ปี) ซึ่งเกษตรกรสามารถปลูกได้ตลอดทั้งปี โดยในรอบ 1 ปี สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ 17 ครั้ง (เฉลี่ยเก็บเกี่ยวได้ทุก 20 วัน) ผลผลิตจะออกสู่ตลาดมากที่สุดช่วงเดือนพฤศจิกายน ร้อยละ 11.10 ของผลผลิตทั้งหมด ผลผลิตรวมประมาณ 8,781 ตัน/ปี ผลผลิตเฉลี่ย 7,983 กิโลกรัม/ไร่/ปี (น้ำหนักประมาณ 700-1,500 กรัม/ผล) ผลตอบแทนของทั้งกลุ่มเฉลี่ย 48,456.81 บาท/ไร่/ปี ผลตอบแทนสุทธิ (กำไร) เฉลี่ย 30,011.47 บาท/ไร่/ปี หากคิดเป็นผลตอบแทนของทั้งกลุ่มฯ จะมีรายได้อยู่ที่ 53 ล้านบาท/ปี หรือ คิดเป็นกำไรของทั้งกลุ่มฯ เฉลี่ยอยู่ที่ 33 บาท/ปี
ปัจจุบันราคาที่เกษตรกรขายได้ ณ 17 เมษายน 2566 เฉลี่ย 8.89 บาท/กิโลกรัม (13.33 บาท/ผล) ทั้งนี้ ด้านสถานการณ์ตลาด โดยผลผลิตเกือบทั้งหมดร้อยละ 99 จำหน่ายให้พ่อค้าคนกลางภายในจังหวัด และขายให้ล้งในพื้นที่โดยล้งจะส่งต่อให้โรงงานที่ตั้งอยู่ภายในอำเภอดำเนินสะดวก นำไปแปรรูปเพื่อส่งออก ส่วนที่เหลืออีกร้อยละ 1 จำหน่ายให้พ่อค้าคนกลางภายนอกจังหวัด ซึ่งพ่อค้าจะมารับซื้อและตัดที่สวนเอง
ผลสำเร็จของกลุ่มแปลงใหญ่มะพร้าวน้ำหอมตำบลดอนคลัง ทางกลุ่มฯ ได้รับเลือกให้เป็นหนึ่งในพื้นที่นำร่องในการดำเนินงานตาม BCG Value Chain โดยสมาชิกกลุ่มส่วนใหญ่ได้มีโอกาสเข้ารับการอบรมและศึกษาดูงานในด้านต่างๆ เช่น การจัดการผลผลิตไปสู่ Zero Waste การสร้างมูลค่าเพิ่มจากส่วนเหลือทิ้ง (ปุ๋ย, เชื้อเพลิง) การถ่ายทอดเทคโนโลยีการยืดอายุและคงคุณภาพมะพร้าวน้ำหอม การยกระดับมาตรฐานการผลิต GAP/อินทรีย์ และการสร้างอัตลักษณ์เฉพาะถิ่นด้วย GI ซึ่งที่ผ่านมาทางกลุ่มฯ มีแนวคิดในการส่งเสริมและผลักดันให้สมาชิกในกลุ่มผลิตมะพร้าวน้ำหอมให้มีคุณภาพตามมาตรฐาน GAP อย่างชัดเจน ทำให้ปัจจุบันมีสมาชิกกลุ่มที่ได้รับใบรับรองมาตรฐาน GAP จำนวน 50 ราย หรือคิดเป็นร้อยละ 89 ของสมาชิกกลุ่มฯ และที่เหลืออีกจำนวน 6 ราย ได้มีการดำเนินการยื่นขอไปแล้วและอยู่ในระหว่างขั้นตอนการดำเนินการตามปกติส่วนแนวทางการดำเนินงานใน ปี 2566 นั้น ทางกลุ่มฯ มีเป้าหมายที่จะดำเนินการยื่นขอจดทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ หรือ GI มะพร้าวน้ำหอมราชบุรี ให้ครบทุกรายภายในปี 2566 เพราะทางกลุ่มฯ เล็งเห็นถึงความสำคัญของการอนุรักษ์และรักษาความตรงต่อพันธุ์ ความจำเพาะและจุดเด่นที่เป็นเอกลักษณ์ของมะพร้าวน้ำหอมราชบุรี และเพื่อเป็นกลไกในการขับเคลื่อนและสนับสนุนโครงการ BCG Model ให้บรรลุเป้าหมาย
“การขับเคลื่อนโครงการ BCG Model ของจังหวัดราชบุรี เป็นการผลักดันให้เกิดการพัฒนาภาคเกษตรด้วยรูปแบบการบูรณาการเชิงพื้นที่ ภายใต้ความร่วมมือทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน กลุ่มเกษตรกร และสถาบันการศึกษาในพื้นที่ และกลุ่มแปลงใหญ่มะพร้าวน้ำหอมตำบลดอนคลัง ถือเป็นกลุ่มเกษตรกรต้นแบบที่มีศักยภาพในการดำเนินการและมีความพร้อมที่จะพัฒนาจากเกษตรกรต้นทางไปสู่สถาบันเกษตรกรกลางทางได้ เพื่อให้บรรลุเป้าหมายการผลิตที่มีประสิทธิภาพสูง มาตรฐานสูง รายได้สูง นำไปสู่การขับเคลื่อนเศรษฐกิจภาคเกษตรของจังหวัดต่อไป หากเกษตรกรหรือท่านที่สนใจข้อมูลการผลิตมะพร้าวน้ำหอมของกลุ่มแปลงใหญ่มะพร้าวน้ำหอมตำบลดอนคลัง สามารถขอคำปรึกษา นายเสน่ห์ ชูนิตย์ อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี หรือ โทร. 08-9260-7729 และสามารถสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ สศท.10 ราชบุรี โทร. 0-3233-7951 หรืออีเมล [email protected]”