ซากเรือโบราณที่สร้างจากไม้ซุง 8 ท่อนมัดรวมกันที่อยู่บนเนินเหนือบึงถ่านหินบนยอดเขาทางเหนือของเกาะนิวฟาวด์แลนด์ ประเทศแคนาดา คือหลักฐานยืนยันว่าชนเผ่าไวกิ้งได้มาถึง “โลกใหม่” หรือทวีปอเมริกาเป็นกลุ่มแรก ก่อนหน้าคริสโตเฟอร์ โคลัมบัส จะออกเดินเรือรอบโลกเกือบครึ่งสหัสวรรษ
แต่ช่วงเวลาแน่นอนที่ไวกิ้งเดินทางมาเพื่อตั้งถิ่นฐาน ณ จุดที่ปัจจุบันคืออุทยานประวัติศาสตร์แลนโซเมโดส์ (L’Anse aux Meadows) นั้น ยังไม่ทราบแน่ชัด นักวิทยาศาสตร์ระบุว่า เมื่อนำเทคนิคการกำหนดอายุหลักฐานทางโบราณคดีแบบใหม่ ซึ่งใช้การเกิดพายุสุริยะครั้งใหญ่เป็นจุดอ้างอิง มาใช้กับเศษไม้ 3 ชิ้นที่เก็บตัวอย่างมา ทำให้รู้ว่าชุมชนโบราณแห่งนี้มีคนอยู่ใน ค.ศ. 1021 นับเป็นเวลา 471 ปี ก่อนการออกเดินทางของโคลัมบัส
การตั้งถิ่นฐานของไวกิ้งที่นี่คือหลักฐานของการข้ามมหาสมุทรแอตแลนติกที่ย้อนไปได้ไกลที่สุด รวมถึงบ่งบอกว่ามนุษย์เดินทางรอบโลกได้สำเร็จเมื่อพันปีก่อน โดยเดินทางไปยังทวีปอเมริกาเหนือ ผ่านผืนดินที่เคยเป็นสะพานเชื่อมระหว่างไซบีเรียและอะแลสกา
“ควรยกย่องชาวยุโรปเหนือเหล่านี้ที่เป็นมนุษย์กลุ่มแรกที่เดินเท้าข้ามแอตแลนติก” ไมเคิล ดี นักวิทยาศาสตร์ธรณีวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยโกรนิงเกน ประเทศเนเธอร์แลนด์ กล่าว เขาคือหัวหน้าคณะวิจัยกรณีนี้ ซึ่งมีบทความตีพิมพ์ในวารสาร Nature ดี ยังระบุว่า “นักโบราณคดีหลายคนเชื่อว่าเหตุจูงใจหลักของพวกเขาในการค้นหาดินแดนใหม่ ก็เพื่อค้นหาแหล่งไม้ซุงใหม่ ๆ โดยเฉพาะ เชื่อกันว่าพวกเขาออกจากกรีนแลนด์ ซึ่งไม่ค่อยจะมีไม้ที่เหมาะสำหรับการก่อสร้าง”
มีการระบุยุคไวกิ้งไว้ที่ประมาณ ค.ศ. 793-1066 ซึ่งทำให้มีกรอบเวลาที่กว้างมากที่จะระบุการเดินทางข้ามมหาสมุทรแอตแลนติก วิธีกำหนดอายุหลักฐานทางโบราณคดีจากคาร์บอนกัมมันตรังสีที่ใช้กันทั่วไป ซึ่งวัดจากปริมาณไอโซโทปของธาตุคาร์บอนที่หลงเหลืออยู่ในวัตถุ แล้วนำไปคำนวณเวลานั้น ไม่อาจใช้ระบุอายุที่แน่ชัดของชุมชนโบราณที่แลนโซเมโดส์ ซึ่งถูกค้นพบในปี ค.ศ. 1960 แม้จะเชื่อกันว่าชุมชนนี้เกิดขึ้นในศตวรรษที่ 11
วิธีกำหนดอายุโบราณวัตถุแบบใหม่ จะอ้างอิงจากข้อเท็จจริงที่ว่า พายุสุริยะจะทำให้เกิดสัญลักษณ์ของคลื่นกัมมันตรังสีของธาตุคาร์บอนที่เฉพาะเจาะจงในวงปีของต้นไม้ ซึ่งเป็นที่รู้กันว่าพายุสุริยะครั้งสำคัญที่มีการระเบิดและแผ่รังสีพลังงานแรงสูงออกมาจากดวงอาทิตย์นั้น เกิดขึ้นใน ค.ศ. 992 เศษไม้ 3 ชิ้นที่นำมาตรวจสอบ ซึ่งนำมาจากต้นไม้ที่ต่างกัน 3 ต้น มีจำนวนวงปี 29 วง เกิดขึ้นหลังวงปีที่เป็นสัญลักษณ์ระบุถึงการเกิดพายุสุริยะ หมายถึงต้นไม้ถูกตัดออกมาในปี 1021 ดี กล่าวเสริมว่า คนพื้นเมืองไม่ได้เป็นคนตัดต้นไม้ เพราะมีหลักฐานของการใช้ใบมีดโลหะ ซึ่งชนพื้นเมืองยังไม่มีใช้
ในประวัติศาสตร์บอกเล่าของที่นี่มีตอนที่เรียกว่า “ตำนานไอซ์แลนด์” ระบุว่ามีไวกิ้งปรากฏตัวในทวีปอเมริกา หลังจากมีการบันทึกเป็นข้อเขียนในอีกหลายศตวรรษให้หลัง ก็มีการบรรยายถึงผู้นำกลุ่มชื่อว่า เลียฟ เอริกสัน และเรียกชุมชนของพวกเขาว่า วินแลนด์ ความสัมพันธ์ระหว่างพวกเขาและชนพื้นเมืองนั้นมีทั้งดีและร้าย ช่วงปี ค.ศ. 1021 ที่ระบุได้จากการตรวจสอบ นับว่าสอดคล้องกับประวัติศาสตร์ช่วงนี้แบบคร่าว ๆ ดี กล่าวเสริมว่า “ดังนั้น จึงทำให้เกิดคำถามว่า การผจญภัยในส่วนที่เหลือของตำนานนี้มีความเป็นจริงอยู่แค่ไหน”
เครดิตภาพ : Reuters
