ตามที่พระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ฉบับที่ 24) พ.ศ. 2567 (“กฎหมายสมรสเท่าเทียม”) มีผลบังคับใช้แล้ว ตั้งแต่วันที่ 23 มกราคม 2568 เป็นต้นไป ทำให้เป็นโอกาสของชาว LGBTQIA+ ได้ใช้ชีวิตคู่อยู่ร่วมกัน โดยได้รับสิทธิจดทะเบียนสมรส ซึ่งมีผลให้ได้รับสิทธิอื่น ๆ ตามที่กฎหมายกำหนด รวมถึงการทำธุรกรรมทางการเงินกับธนาคารต่างๆ ด้วย
การเงินคู่สมรสเท่าเทียมที่ควรรู้
- กู้ซื้อบ้านร่วมกัน: เมื่อความสัมพันธ์ของคู่รักมีสถานะทางกฎหมายแล้ว การกู้ซื้อบ้านร่วมกันเหมือนกับคู่รักสามีภรรยา ก็สามารถทำได้ โดยเงื่อนไขการกู้ร่วมกันอาจแตกต่างกันไปในแต่ละธนาคาร
- ซื้อประกันชีวิต: ผู้รับผลประโยชน์จากกรมธรรม์ประกันชีวิต ต้องเป็นผู้มีส่วนได้ส่วนเสียกับผู้ซื้อประกัน ดังนั้นเมื่อคู่รักได้จดทะเบียนสมรสกันแล้ว ย่อมมีคู่ชีวิตที่มีส่วนได้ส่วนเสียที่บริษัทประกันจะรับพิจารณาในการออกกรมธรรม์ได้
- ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา: กฎหมายภาษีหลายๆ ส่วนยังคงใช้คำว่า “สามี vs ภริยา” จึงควรรอความชัดเจนจากประกาศกรมสรรพากรอีกครั้ง
ทั้งนี้กฎหมายที่เรียกว่า “พ.ร.บ.สมรสเท่าเทียม” มาตรา 67 ได้ระบุว่ากฎหมายใดๆ ที่อ้างถึงสามีภริยา ให้ถือว่าอ้างถึงคู่สมรสตาม “พ.ร.บ.สมรสเท่าเทียม” (เว้นแต่กฎหมายนั้นระบุ สิทธิ/หน้าที่ สามีภริยา ไว้ต่างกัน) จึงคาดว่าเกณฑ์ภาษีต่างๆ ของคู่สมรสเท่าเทียมก็ควรเหมือนหรือใกล้เคียงกับคู่สมรสสามีภรรยา เช่น
-ลดหย่อนคู่สมรสที่ไม่ได้เงินได้ 60,000 บาท
-ลดหย่อนบิดามารดาของคู่สมรส ท่านละ 30,000 บาท
-ลดหย่อนบุตรของคู่สมรส (ลูกติด) คนละ 30,000 บาท
-กรณีคู่สมรสต่างฝ่ายต่างมีเงินได้ สามารถเลือก แยกยื่น/รวมยื่นภาษี ได้ เป็นต้น
ข้อควรรู้เกี่ยวกับการกู้ร่วม “คู่สมรสเท่าเทียม” โดยทั่วไปเป็นการยื่นขอกู้ร่วมกันของบุคคลในครอบครัว หรือบุคคลใกล้ชิดที่มีนามสกุลเดียวกัน ไม่ว่าจะเป็น พ่อ-แม่, พี่-น้อง, สามี-ภรรยา-ลูก หรือแม้แต่ญาติห่าง ๆ เพื่อเป็นการเพิ่มความมั่นใจให้กับธนาคารว่าผู้กู้หลัก และผู้กู้ร่วมสามารถร่วมมือช่วยกันผ่อนชำระเงินกู้ได้ นอกจากช่วยเพิ่มโอกาสในการอนุมัติสินเชื่อให้ง่ายขึ้นแล้ว การกู้ร่วมยังช่วยเพิ่มโอกาสที่จะได้รับวงเงินกู้ที่ใหญ่ขึ้นอีกด้วย
ในส่วนของชาว LGBTQIA+ เมื่อมีกฎหมายสมรสเท่าเทียม จะทำให้คู่ LGBTQIA+ ที่จดทะเบียนสมรสแล้วสามารถยื่นกู้ร่วมกันได้เหมือนคู่สมรสชายหญิงทั่วไป ช่วยให้ทุกคู่ได้รับวงเงินกู้ที่ต้องการ
อย่างไรก็ตาม ถ้าหากคู่ LGBTQIA+ ที่ยังไม่พร้อมจดทะเบียนสมรส ธนาคารบางแห่งเปิดกว้างเงื่อนไขการกู้ร่วมสำหรับผู้ที่ไม่ได้เป็นบุคคลในครอบครัวเดียวกัน โดยเปิดโอกาสให้คู่เพื่อนรักหรือคู่รัก LGBTQIA+ สามารถกู้ร่วมกันได้เช่นเดียวกัน โปรดติดต่อสอบถามรายละเอียดของแต่ละธนาคารที่จะยื่นกู้อีกครั้ง
ที่มา : ธนาคารกรุงศรีอยุธยา, ธนาคารกสิกรไทย