ในปี พ.ศ. 2528 สมาคมเลี้ยงผึ้งและสหกรณ์น้ำผึ้งของญี่ปุ่นแต่งตั้งให้มี วันน้ำผึ้ง (はちみつの日) ขึ้นมา ซึ่งได้กำหนดให้วันที่ 3 สิงหาคม ของทุกปีคือ “วันแห่งน้ำผึ้ง” โดยใช้การเล่นคำระหว่างคำว่า ฮะจิมิทสึ (はちみつ) ซึ่งแปลว่า น้ำผึ้ง ในภาษาญี่ปุ่น กับเสียงอ่านของตัวเลข 8 (ฮะจิ – はち) และเลข 3 (มิทสึ – みつ) จนกลายมาเป็นวันน้ำผึ้งหรือว่าวันที่ 3 เดือน 8

น้ำผึ้ง เป็นอาหารหวานที่ผึ้งผลิตโดยใช้น้ำหวานจากดอกไม้ พืชพันธุ์ชนิดต่างๆ น้ำผึ้งมักหมายถึงชนิดที่ผลิตโดยผึ้งน้ำหวานในสายพันธุ์ Apis เนื่องจากเป็นผึ้งเก็บน้ำหวานให้คุณภาพสูง และสามารถเลี้ยงระบบกล่องได้ น้ำผึ้งมีประวัติการบริโภคของมนุษย์มายาวนาน และถูกใช้เป็นสารให้ความหวานในอาหารและเครื่องดื่มหลายชนิด น้ำผึ้งยังมีบทบาทในศาสนาและสัญลักษณ์นิยม รสชาติของน้ำผึ้งแตกต่างกันตามน้ำหวานที่ได้มา และมีน้ำผึ้งหลายชนิดและเกรดที่สามารถหาได้

ผึ้งน้ำหวาน เปลี่ยนน้ำต้อยเป็นน้ำผึ้งด้วยขบวนการการขย้อนและเก็บไว้เป็นแหล่งอาหารหลักในรังผึ้ง โดยผึ้งจะสร้างขี้ผึ้งจากเศษเกสรดอกไม้และน้ำเมือก โดยจะเก็บของเหลวจากการขย้อนลงในฐานหกเหลี่ยมและปิดไว้ด้วยขี้ผึ้งอ่อน

รู้หรือไม่ ? “น้ำผึ้ง” นอกจากให้รสชาติแสนหวานอร่อยแล้ว ยังอุดมไปด้วยคุณค่าทางโภชนาการอีกเยอะเลยล่ะ!!

น้ำผึ้ง ได้ความหวานจากมอโนแซ็กคาไรด์ ฟรุกโทสและกลูโคส และมีความหวานประมาณเทียบได้กับน้ำตาลเม็ด มีคุณสมบัติทางเคมีที่ดึงดูดในการอบ และมีรสชาติพิเศษซึ่งทำให้บางคนชอบน้ำผึ้งมากกว่าน้ำตาลและสารให้ความหวานอื่น ๆ จุลินทรีย์ส่วนมากไม่เจริญเติบโตในน้ำผึ้งเพราะมีค่าแอกติวิตีของน้ำต่ำที่ 0.6 อย่างไรก็ดี บางครั้งน้ำผึ้งก็มีเอนโดสปอร์ในระยะพักตัวของแบคทีเรีย Clostridium botulinum ซึ่งอาจเป็นอันตรายต่อทารก เพราะเอนโดสปอร์สามารถแปลงเป็นแบคทีเรียที่ผลิตชีวพิษในทางเดินอาหารที่ยังไม่เจริญเต็มที่ของทารก ซึ่งทำให้เกิดความเจ็บป่วยและอาจถึงแก่ชีวิต

โภชนาการทางการรักษา ตามแบบแผนการรักษาตำรับยาโบราณของไทย ได้มีการสืบทอดกันมาตามสูตรยาสมุนไพรโบราณ มักนำมาใช้แต่งกลิ่นเจือรส ชูความง่ายในการรับประทาน เพราะส่วนมากสมุนไพรมักมีรสฝาดและขม โดยน้ำผึ้งใช้ทั้งแต่รส ขึ้นรูป และเป็นส่วนประกบในยาแผนโบราณหลายชนิด ตามสรรพคุณ บำรุงกำลัง บำรุงธาตุ แก้ปวดหลัง ปวดเอว ทำให้แห้ง ใช้ทำยาอายุวัฒนะ

• แต่งรส น้ำผึ้งมีรสหวานฝาด ร้อนเล็กน้อยเราใช้น้ำผึ้งแต่งรสยาบางชนิด เช่น ยาแก้ไข้ที่มีรสขมมาก จนคนไข้กินไม่ได้ เราต้องใช้น้ำผึ้งผสม และช่วยชูกำลัง
• ปรุงยา เป็นส่วนประกอบในการนำไปใช้ โดยน้ำผึ้งมาผสมกับยาผงให้เหนียว เพื่อปั้นเป็นลูกกลอน แต่ผู้ปรุงยาควรนำน้ำผึ้งไปเคี่ยวให้เดือดเพื่อฆ่าเชื้อโรค มิฉะนั้น ยาลูกกลอนจะขึ้นราภายหลัง

ตามความเชื่อโบราณ น้ำผึ้งเดือน 5 เป็นน้ำผึ้งที่ดีที่สุด เนื่องด้วยอากาศที่แห้ง จึ้งทำให้น้ำผึ้งมีความเข้มข้นสูง

ตามหลักการแพทย์แผนไทยแล้ว น้ำผึ้งมีประโยชน์มากมายก็จริง แต่สำหรับผู้ป่วยบางราย แนะนำว่าไม่ควรกินน้ำผึ้งแบบเข้มข้นโดยไม่ผสมอะไรเลย เช่น คนที่ดีพิการ คือ มีอาการตัวเหลืองตาเหลือง นอนสะดุ้งผวา สอง เสมหะพิการ คือมีเสมหะมากและมีภาวะโรคปอดแทรก สาม คนที่น้ำเหลืองเสีย มีฝีพุพอง ตุ่มหนอง หรือโรคคุดทะราดต่าง ๆ

น้ำผึ้งนอกจากจะมีรสชาติหวาน อร่อยถูกใจหลายคนแล้ว ยังเต็มไปด้วยประโยชน์มากมายอีกต่างหาก เพราะฉะนั้นทุกคนอย่าลืมไปหาซื้อมาไว้ติดบ้านกันด้วยนะคะ…