เมื่อวันที่ 16 พ.ค. 2566 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จพระราชดำเนินโดยรถยนต์พระที่นั่งจากพระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ไปยังพระบรมมหาราชวัง ในการพระราชพิธีพืชมงคล ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม พระบรมมหาราชวัง
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จฯ ไปทรงรับกระทงดอกไม้จากเจ้าพนักงานพระราชพิธี วางบนพานหน้าฐานชุกชี ทรงจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการท้ายที่นั่ง แล้วทรงจุดเทียนห่วงบูชาพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร ทรงคม เสด็จฯ ไปทรงจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการท้ายที่นั่งบูชาพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกย์ ทรงคม เสด็จฯ ไปทรงจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการท้ายที่นั่งบูชาพระพุทธเลิศหล้านภาไลย ทรงคม พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จฯ ไปทรงจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการทองใหญ่ที่หน้าธรรมมาสน์ศิลา ทรงกราบ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จฯ ไปทรงจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการทองทิศที่หน้าธรรมมาสน์ศิลา ทรงกราบ ทรงรับการถวายความเคารพของผู้มาเฝ้าฯ ประทับพระราชอาสน์ พระราชาคณะประธานสงฆ์ถวายศีล จบ
ต่อมา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จฯ ไปที่หน้าธรรมาสน์ศิลา ทรงพระสุหร่ายสรงพระพุทธปฏิมาชัยวัฒน์ รัชกาลที่ 9 พระคันธารราษฎร์องค์ใหญ่ รัชกาลที่ 10 พระคันธารราษฎร์จีนนั่ง รัชกาลที่ 10 พระคันธารราษฎร์จีนยืน รัชกาลที่ 10 พระคันธารราษฎร์บันได รัชกาลที่ 10 พระคันธารราษฎร์รวงข้าว รัชกาลที่ 10 พระบัวเข็ม พระพลเทพ พระโคศุภราช และทรงประพรมพืชต่างๆ ซึ่งตั้งอยู่บนโต๊ะ 2 ข้างนั้นด้วย ทรงโปรยดอกไม้และถวายพวงมาลัยที่พระพุทธรูปนั้นทุกองค์ ดร.เฉลิมชัย ศรีอ่อน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ทูลเกล้าฯ ถวายพวงมาลัย
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงจุดธูปเทียนบูชาพระคันธารราษฎร์ ทรงอธิษฐานขอความสมบูรณ์แห่งพืชผลของราชอาณาจักร ประทับพระราชอาสน์ พระมหาราชครูพิธีศรีวิสุทธิคุณ ประธานพระครูพราหมณ์ อ่านประกาศพระราชพิธีพืชมงคล พระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์จบ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงหลั่งน้ำสังข์ ทรงเจิม นายประยูร อินสกุล ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ซึ่งทำหน้าที่พระยาแรกนา และพระราชทานพระธำมรงค์กับพระแสงปฏัก
จากนั้น ทรงหลั่งน้ำสังข์ ทรงเจิมผู้เป็นเทพีในการแรกนาขวัญ ได้แก่ น.ส.ดวงพร งามประดิษฐ์ นักจัดการงานทั่วไปชำนาญการ กรมวิชาการเกษตร, น.ส.ชลธิชา ทองอ่อน นายสัตวแพทย์ชำนาญการ กรมปศุสัตว์, น.ส.ปนัดดา เปี่ยมมอญ นักวิเคราะห์นโยบายและแผนชำนาญการ สำนักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และ น.ส.ภัทรปภา มินรินทร์ นักวิชาการส่งเสริมการเกษตรชำนาญการ กรมส่งเสริมการเกษตร
เมื่อทรงเจิมเทพีเสร็จแล้ว เสด็จฯ ไปทรงประเคนจตุปัจจัยไทยธรรมแด่พระสงฆ์ที่เจริญพระพุทธมนต์ ประทับพระราชอาสน์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี ทรงหลั่งทักษิโณทก พระสงฆ์ถวายอนุโมทนา ถวายอดิเรกจบแล้ว เสด็จฯ ไปทรงกราบที่หน้าเครื่องนมัสการ ทรงรับการถวายความเคารพของผู้มาเฝ้าฯ เสด็จออกจากพระอุโบสถ ไปประทับรถยนต์พระที่นั่งที่ประตูเกย หลังวัดพระศรีรัตนศาสดาราม เสด็จพระราชดำเนินกลับพระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต
เนื่องในวันพืชมงคล ปี 2566 กรมการข้าว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ขอพระราชทานพระราชานุญาตเชิญข้าวพระราชทานที่ทรงปลูกทั้งหมด 6 พันธุ์ ได้แก่ ข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105, ข้าวพันธุ์ปทุมธานี 1, ข้าวพันธุ์ กข 43, ข้าวพันธุ์ กข 85, ข้าวพันธุ์ กข 87 และข้าวพันธุ์ กข 6 จำนวน 2,244 กิโลกรัม เข้าในการพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม พระบรมมหาราชวัง เพื่อทำขวัญเมล็ดพันธุ์ข้าวและเมล็ดพันธุ์พืชต่างๆ ให้ปลอดจากโรค และเจริญงอกงามสมบูรณ์ เพื่อนำไปใช้เป็นเมล็ดพันธุ์ ข้าวสำหรับเพาะปลูกในปี 2566 และพระราชทานแก่พสกนิการและชาวนาทั่วประเทศ นำไปเป็นมิ่งขวัญและความเป็นสิริมงคลในการประกอบอาชีพการเกษตรของเกษตรกรตามประเพณี เพื่อให้เป็นไปตามพระราชประสงค์สืบไป.
