กรุงเทพมหานครเป็น “มหานคร” ที่เป็นศูนย์กลางการบริหารปกครองและศูนย์กลางความเจริญ ทุกด้าน จึงเป็นเมืองที่มีการพัฒนาและขยายตัวอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน การก่อสร้างโครงการพัฒนาขนาดใหญ่ของภาครัฐและเอกชน และการเพิ่มขึ้นของประชากร รวมทั้งต้องเผชิญกับปัญหาต่าง ๆ ของเมือง เช่น ปัญหาการจราจร มลพิษทางอากาศ น้ำเสีย และภัยพิบัติต่าง ๆ ซึ่งส่งผลกระทบต่อการเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดิน และทรัพยากรธรรมชาติ เกิดความไม่สมดุลระหว่างพื้นที่พัฒนาเมืองและพื้นที่เกษตรกรรม ตลอดจนปัญหาสิ่งแวดล้อม สังคม และคุณภาพชีวิต หากไม่มีการวางแผนรองรับอย่างมีประสิทธิภาพจะส่งผลกระทบต่อการพัฒนาพื้นที่ของกรุงเทพมหานครและพื้นที่ใกล้เคียง

ผังเมืองรวมกรุงเทพมหานครฉบับปัจจุบันใช้มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2556 ซึ่งจะมีการเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดิน/การปรับผังเมืองใหม่ทุก 5 ปี กรุงเทพมหานครได้ดำเนินโครงการวางและจัดทำผังเมืองรวมกรุงเทพมหานคร (ปรับปรุงครั้งที่ 4) ในปี พ.ศ. 2560 – 2562 เพื่อวางและจัดทำผังเมืองรวมกรุงเทพมหานครให้สอดคล้องกับสภาพการณ์ สิ่งแวดล้อม และการพัฒนาเมืองที่เปลี่ยนแปลงไป ต่อมาในปี 2562 ได้มีพระราชบัญญัติการผังเมืองใหม่ ซึ่งกำหนดให้ผังเมืองรวมมีรายละเอียดเพิ่มเติมจาก 4 แผนผัง เป็น 6 แผนผัง ประกอบด้วย แผนผังกำหนดการใช้ประโยชน์ที่ดินตามที่ได้จำแนกประเภท แผนผังแสดงที่โล่ง แผนผังแสดงโครงการการคมนาคมและการขนส่ง แผนผังแสดงโครงการกิจการสาธารณูปโภค สาธารณูปการและบริการสาธารณะ แผนผังแสดงแหล่งทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และแผนผังแสดงผังน้ำ จึงต้องมีการจัดทำร่างผังเมืองรวมกรุงเทพมหานครให้มีองค์ประกอบครบถ้วนตามที่กฎหมายกำหนดไว้

ขั้นตอนการวางและจัดทำผังเมืองรวมตามพระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. 2562 ประกอบด้วย 18 ขั้นตอน ดังนี้
1. กรุงเทพมหานครได้รับอนุมัติจากคณะกรรมการผังเมืองให้ดำเนินการวางและจัดทำผังเมืองรวม
2. จัดเก็บรวบรวม วิเคราะห์ และบูรณาการข้อมูลด้านกายภาพ เศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม
3. วางและจัดทำร่างผังเมืองรวมกรุงเทพมหานคร
4. คณะกรรมการที่ปรึกษาผังเมืองรวมกรุงเทพมหานครให้ความเห็นต่อร่างผังเมืองรวม
5. ประชุมรับฟังความคิดเห็น การปรึกษาหารือ และการมีส่วนร่วมของประชาชน
6. ประมวลผลความคิดเห็นของประชาชนและนำมาปรับปรุงร่างผังเมืองรวม
7. คณะกรรมการที่ปรึกษาผังเมืองรวมกรุงเทพมหานครให้ความเห็นต่อร่างผังเมืองรวม
8. กรมโยธาธิการและผังเมืองให้ความเห็นต่อร่างผังเมืองรวม
9. คณะกรรมการผังเมืองจังหวัดให้ความเห็นชอบต่อร่างผังเมืองรวม
10. ปิดประกาศ 90 วัน และให้ผู้มีส่วนได้เสียสามารถยื่นคำร้อง ขอให้แก้ไข เปลี่ยนแปลง หรือยกเลิกข้อกำหนดของผังเมืองรวม
11. รวบรวมคำร้อง และจัดทำความเห็นเบื้องต้นประกอบคำร้องของผู้มีส่วนได้เสีย
12. คณะกรรมการที่ปรึกษาผังเมืองรวมกรุงเทพมหานครพิจารณาคำร้องของผู้มีส่วนได้เสีย
13. คณะกรรมการผังเมืองจังหวัดพิจารณาคำร้องของผู้มีส่วนได้เสีย
14. กรมโยธาธิการและผังเมืองให้ความเห็นต่อการพิจารณาคำร้องของผู้มีส่วนได้เสีย
15. คณะกรรมการผังเมืองจังหวัดแจ้งผลการพิจารณาคำร้องให้ผู้ยื่นคำร้องทราบ
16. แก้ไขปรับปรุงร่างผังเมืองรวมตามมติคณะกรรมการผังเมืองจังหวัด
17. ออกข้อบัญญัติกรุงเทพมหานครให้ใช้บังคับผังเมืองรวม
18. ประกาศข้อบัญญัติกรุงเทพมหานครให้ใช้บังคับผังเมืองรวมในราชกิจจานุเบกษา

ปัจจุบัน กทม. ดำเนินการอยู่ในขั้นตอนที่ 5 ขั้นตอนประชุมรับฟังความคิดเห็น การปรึกษาหารือ และ การมีส่วนร่วมของประชาชน โดยมีการประชุมเพื่อรับฟังความคิดเห็นและปรึกษาหารือกับประชาชนจำนวน 7 ครั้ง ประกอบด้วย

ครั้งที่ 1 กลุ่มกรุงเทพตะวันออก ณ ศาลาประชาคมเมืองมีนถิ่นทอง สำนักงานเขตมีนบุรี เมื่อวันที่ 23 ธันวาคม 2566
ครั้งที่ 2 กลุ่มกรุงเทพกลาง ณ ห้องบางกอก ชั้น บี 2 อาคารไอราวัตพัฒนา ศาลาว่าการกรุงเทพมหานคร (ดินแดง) เมื่อวันที่ 23 ธันวาคม 2566
ครั้งที่ 3 กลุ่มกรุงธนใต้ ณ ห้องประชุมเอกชัย 1 ชั้น 2 สำนักงานเขตบางบอน เมื่อวันที่ 23 ธันวาคม 2566
ครั้งที่ 4 กลุ่มกรุงเทพเหนือ ณ ห้องประชุมเบญจจินดา โรงเรียนวัดหลักสี่ เมื่อวันที่ 24 ธันวาคม 2566
ครั้งที่ 5 กลุ่มกรุงธนเหนือ ณ ห้องประชุมชั้น 7 สำนักงานเขตบางพลัด เมื่อวันที่ 24 ธันวาคม 2566
ครั้งที่ 6 กลุ่มกรุงเทพใต้ ณ ห้องประชุมชั้น 7 สำนักงานเขตคลองเตย เมื่อวันที่ 24 ธันวาคม 2566
ครั้งที่ 7 กรุงเทพมหานคร (50 เขต) ณ อาคารกีฬาเวสน์ 2 ศูนย์เยาวชนกรุงเทพมหานคร (ไทย-ญี่ปุ่น) เขตดินแดง ในวันที่ 6 มกราคม 2567

กทม. เปิดให้ผู้มีส่วนได้เสียยื่นหนังสือแสดงความคิดเห็นเพื่อให้มีผลเกี่ยวกับสิทธิในการยื่นคำร้องขอให้แก้ไข เปลี่ยนแปลง หรือยกเลิกข้อกำหนดการใช้ประโยชน์ที่ดิน ตามมาตรา 30 วรรคสอง แห่งพระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. 2562 โดยขยายระยะเวลาการยื่นหนังสือได้ตั้งแต่วันนี้ ถึงวันที่ 29 กุมภาพันธ์ 2567 (เดิมสามารถยื่นได้จนถึงวันที่ 22 มกราคม 2567)

ช่องทางในการแสดงความคิดเห็นของประชาชนต่อคณะที่ปรึกษาผังเมืองรวมกรุงเทพมหานคร เพื่อพัฒนากรุงเทพฯ ให้เป็นเมืองน่าอยู่สำหรับทุกคน

1. ยื่นเป็นลายลักษณ์อักษรด้วยตนเองหรือไปรษณีย์ ที่สำนักการวางผังและพัฒนาเมืองกรุงเทพมหานคร เลขที่ 45 ถนนมิตรไมตรี แขวงดินแดง เขตดินแดง กรุงเทพมหานคร 10400
2. เว็บไซต์โครงการวางและจัดทำผังเมืองรวมกรุงเทพมหานคร (ปรับปรุงครั้งที่ 4) : cpudapp.bangkok.go.th/cityplandraft4

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ สำนักการวางผังและพัฒนาเมือง โทร. 02 354 1275