เมื่อวันที่ 17 มี.ค. แฟนเพจเฟซบุ๊ก คลินิกกฎหมายอุ้มผาง โครงการสี่หมอชายแดนจ. ได้ออกมาโพสต์เล่าเรื่องราวชะตากากรรมของเด็กน้อย 23 คน ที่ทางโรงเรียนปฏิเสธไม่ให้เข้าเรียน โดยได้อ้างว่าหากรับเด็กที่ไม่มีสัญชาติไทยอาจเป็นการทำผิดกฎหมาย แถมเป็นภาระครู!

โดยเพจดังกล่าวระบุข้อความว่า “เมื่อวันที่ 10 มีนาคม พ.ศ.2566 คลินิกกฎหมายอุ้มผาง โรงพยาบาลอุ้มผาง ได้รับแจ้งว่ามีนักเรียนจำนวน 23 ราย ซึ่งเป็นเด็กที่เกิดในประเทศไทยจากพื้นที่พักพิงชั่วคราวบ้านนุโพ ถูกปฏิเสธไม่รับเข้าเรียนต่อชั้นอนุบาล 1-2 ที่ โรงเรียนแห่งหนึ่งใน ตำบลแม่จัน อำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก

เมื่อคลินิกกฎหมาย ฯ ได้ตรวจสอบ พบว่ามีการออก “ประกาศสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตาก เขต 2 เรื่อง มาตรการเกี่ยวกับการรับนักเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตาก เขต 2” ซึ่งสั่งห้ามมิให้โรงเรียนภายใต้สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตาก เขต 2 รับบุคคลดังต่อไปนี้เข้าเป็นนักเรียน กล่าวคือ

  1. ผู้หนีภัยจากการสู้รบที่พักอาศัยและมีชื่ออยู่ในพื้นที่พักพิงชั่วคราว หรือศูนย์อพยพ
  2. คนต่างด้าวที่หลบหนีเข้าเมืองโดยไม่ถูกกฎหมาย
  3. บุคคลที่มีภูมิลำเนาอยู่ในต่างประเทศเดินทางไปกลับบริเวณชายแดน

แน่นอนที่สุด การปฏิเสธไม่รับเด็กเข้าเรียนของโรงเรียนซึ่งอ้างตามประกาศสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตาก เขต 2 นั้น เป็นการกระทำที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย และกฎหมายภายในที่เกี่ยวข้องอย่างชัดแจ้ง การกระทำดังกล่าวยังขัดต่อเจตนารมณ์ของประเทศไทยที่ประสงค์เปิดโอกาสทางการศึกษาแก่เด็กทุกคนอย่างเท่าเทียมกันโดยไม่คำนึงถึงสัญชาติ หลักฐานทางทะเบียน และสถานะทางกฎหมาย มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2535

อีกทั้งยังจะเป็นการละเมิดพันธกรณีระหว่างประเทศที่ประเทศไทยเข้าร่วมเป็นภาคี อาทิ ปฏิญญาโลกว่าด้วยการศึกษาเพื่อปวงชน พ.ศ. 2533 อนุสัญญาสิทธิเด็ก และอนุสัญญาว่าด้วยการขจัดการเลือกปฏิบัติทางเชื้อชาติในทุกรูปแบบ

จากเด็ก 23 คนในวันนี้ จะเพิ่มเป็นเด็กในสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตาก เขต 2 ทั้ง 5 อำเภอชายแดนจังหวัดตาก เด็กในอำเภอแม่สอด ซึ่งในสถานศึกษาบางแห่ง มีเด็กต่างชาติศึกษาอยู่มากกว่าร้อยละ 50 รวมถึงเด็กในพื้นที่อำเภอพบพระ แม่ระมาด และท่าสองยางซึ่งตั้งอยู่บนพื้นที่ชายแดนไทยเมียนมาด้วยเช่นกัน

เราทราบกันดีว่าจังหวัดตากเป็นพื้นที่ชายแดนที่มีความละเอียดอ่อนและมีความสำคัญมากในหลายมิติ แต่กลายเป็นว่าหน่วยงานที่มีหน้าที่คุ้มครองสิทธิทางการศึกษาของประชาชนเช่นหน่วยงานในสังกัดกระทรวงศึกษาฯ กลับมีมุมมองความมั่นคงแบบเก่า ยิ่งกว่าหน่วยความมั่นคงของไทย ซึ่งเข้าใจมานานแล้วว่าชาตินิยมหรือสัญชาตินิยมไม่สามารถพัฒนาพื้นที่ชายแดนและพัฒนาความมั่นคงของมนุษย์ได้

ประเทศไทยได้รับการชื่นชมในทางระหว่างประเทศในเรื่องการให้การศึกษาแก่ทุกคนอย่างไม่เลือกปฏิบัติเสมอมา ประกาศสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตาก เขต 2 ฉบับนี้ แสดงถึงความถดถอยในการดำเนินนโยบายเรื่องการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ อันส่งผลเป็นการทำลายภาพลักษณ์ที่ดีของประเทศไทย ซึ่งบุคลากรทางการศึกษาของไทยสร้างสมมานานหลายสิบปี จึงขอเรียนถามท่านผู้บริหาร ว่าท่านเห็นด้วยกับการออกประกาศที่มีเนื้อหาเป็นการเลือกปฏิบัติเช่นนี้หรือไม่?”..

ขอบคุณภาพประกอบ : คลินิกกฎหมายอุ้มผาง โครงการสี่หมอชายแดนจ.ตาก