ผู้สื่อข่าวรายงานว่า นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว รมว.สาธารณสุข พร้อมด้วย นพ.พงศ์เทพ วงศ์วัชรไพบูลย์ ผู้จัดการกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และคณะผู้บริหาร กระทรวงสาธารณสุข ลงพื้นที่ติดตาม เยี่ยมชมมินิธัญญารักษ์ รพ.อุทัย จ.พระนครศรีอยุธยา พร้อมร่วมให้กำลังใจผู้ป่วยยาเสพติด ของมินิธัญญารักษ์ รพ.อุทัย โดยมี นายนิวัฒน์ รุ่งสาคร ผวจ.พระนครศรีอยุธยา นพ.ยุทธนา วรรณโพธิ์กลาง นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ให้การต้อนรับ
ทั้งนี้เป็นไปตามนโยบาย “ติดยาเป็นโรคเรื้อรัง ชีวิตมีความหวังต้องรักษา” หลังจากนั้นได้เดินทาง เยี่ยมชุมชนต.ลุมพลี อ.พระนครศรีอยุธยา ในการดำเนินการบำบัดรักษาผู้ติดยาเสพติด โดยชุมชนมีส่วนร่วม (CBTx)”ชุมชนล้อมรักษ์” การดำเนินงานบำบัดรักษาผู้ป่วยยาเสพติดของ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ตามหลักการ “เปลี่ยนผู้เสพเป็นผู้ป่วย” จัดระบบบำบัดผู้ป่วยครอบคลุมทุกระดับความรุนแรง โดยเฉพาะ “ชุมชนล้อมรักษ์” ที่บำบัดรักษาโดยชุมชนมีส่วนร่วม (CBTx) มีครบทุกอำเภอ 43 แห่ง และยังมีศูนย์คัดกรองผู้ติดยาเสพติดทุกตำบล พร้อมเครือข่ายการดูแลที่เข้มแข็ง ทำให้ปี 2566 มีผู้ป่วยสมัครใจเข้ารับการบำบัดมากเป็นอันดับ 7 ของประเทศ
นพ.ชลน่าน กล่าวว่า นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรีและรมว.คลัง กำหนดให้การแก้ปัญหายาเสพติดเป็นวาระแห่งชาติ โดยเร่งลดความรุนแรงจากภัยยาเสพติดอย่างเป็นระบบและเห็นผลเป็นรูปธรรม ตามแนวทาง “ปลุกชุมชนให้เข้มแข็ง เปลี่ยนผู้เสพเป็นผู้ป่วย” สธ.จึงบูรณาการหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จัดระบบคัดกรอง บำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้เสพยาเสพติดให้ครอบคลุมทุกระดับความรุนแรง เพื่อคืนคนสู่สังคมอย่างปลอดภัย
จ.พระนครศรีอยุธยา มีการดำเนินงานเป็นผลสำเร็จอย่างดี โดยผู้ป่วยสีแดงที่มีภาวะวิกฤตด้านจิตเวชและยาเสพติด มีหอผู้ป่วยจิตเวชและยาเสพติดในโรงพยาบาลศูนย์ (รพศ.) และโรงพยาบาลทั่วไป (รพท.) รวม 2 แห่ง ผู้ป่วยสีส้ม ที่พ้นภาวะวิกฤตแล้ว มีมินิธัญญารักษ์ รพ.วังน้อย ให้การบำบัดระยะกลาง (Intermediate care) ผู้ป่วยสีเหลือง ที่ไม่มีปัญหาซับซ้อน จะมีมินิธัญญารักษ์ รพ.อุทัย ให้การบำบัดระยะยาว (Long Term Care) ส่วนผู้ป่วยสีเขียว ที่เป็นผู้ใช้ยาเสพติด จะบำบัดโดย “ชุมชนล้อมรักษ์” ที่เป็นกระบวนการบำบัดโดยชุมชนมีส่วนร่วม (CBTx) ซึ่งมีครบทุกอำเภอ รวม 43 แห่ง
“นอกจากนี้ ยังจัดตั้งศูนย์คัดกรองผู้ติดยาเสพติด 213 แห่ง ครอบคลุมทุกตำบล ตั้งแต่ปี 2566 – ปัจจุบัน คัดกรองผู้ป่วยทั้งหมด 4,380 ราย พบเป็นกลุ่มสีแดง 120 ราย สีส้ม 1,314 ราย สีเหลือง 2,185 ราย และสีเขียว 761 ราย การทำงานของชุมชนล้อมรักษ์ โดยเครือข่าย 5 เสือ คือ ทหาร ตำรวจ นายอำเภอ นายกองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) และหน่วยงานสาธารณสุข จ.พระนครศรีอยุธยา ถือว่าได้ผลเป็นที่น่าพอใจ โดยปี 2566 มีผู้ป่วยสีเขียวสมัครใจบำบัดถึง 699 ราย ซึ่งมากเป็นอันดับ 7 ของประเทศ ล่าสุด กำลังจะขยายชุมชนล้อมรักษ์เพิ่มขึ้นอีก 23 แห่ง รวมเป็น 66 แห่ง ซึ่งจะช่วยให้คืนคนสู่สังคมอย่างปลอดภัยได้มากขึ้น” นพ.ชลน่าน กล่าว
สำหรับมินิธัญญารักษ์ รพ.อุทัย เปิดบริการเมื่อเดือนมกราคม 2567 รับเฉพาะผู้ป่วยชาย จำนวน 8 เตียง ให้การบำบัดระยะยาว ใช้ระยะเวลาประมาณ 90-120 วัน และติดตามต่อเนื่องเป็นระยะเวลา 1 ปี มีผู้ป่วยเข้ารับการบำบัดรวม 11 ราย ผู้ป่วยกลับสู่ชุมชนแล้ว 5 ราย ทุกรายสามารถประกอบอาชีพ มีรายได้ 300-500 บาทต่อวัน โดยจากการติดตาม พบว่าผู้ป่วยไม่กลับไปเสพซ้ำ 3 ราย ส่วนอีก 2 รายที่กลับยุ่งเกี่ยวยาเสพติด ได้ติดตามดูแลเรื่องการลดอันตรายจากการใช้ยาเสพติดไปพร้อมกับการบำบัดรักษา เพื่อให้สามารถเลิกยาเสพติดได้อย่างเด็ดขาด
นพ.พงศ์เทพ กล่าวว่า สสส. สนับสนุนการดำเนินงานของเครือข่ายภาคประชาชนสร้างพื้นที่ปลอดภัยจากยาเสพติด และเสริมสร้างชุมชนสุขภาวะ ขับเคลื่อนงานป้องกันระดับพื้นที่หมู่บ้านชุมชน ร่วมกับ สธ.มาอย่างต่อเนื่อง เกิดพื้นที่ต้นแบบ 25 แห่ง ใน 48 จังหวัด ป้องกันเด็ก และเยาวชนไม่ให้เข้าไปยุ่งเกี่ยวกับวงจรยาเสพติด เกิดแกนนำเป็นกลไกขับเคลื่อนงานป้องกันในเครือข่าย 5 ภูมิภาค 2,683 คนรวม 1,527 หมู่บ้าน/ชุมชน สู่การพัฒนาองค์ความรู้การจัดการปัญหายาเสพติดขยายผลสู่พื้นที่ชุมชนอื่นทั่วประเทศ โดย สสส. ได้ลงพื้นที่เยี่ยมชมมินิธัญญารักษ์ รพ.อุทัย ของ สธ.เป็นหนึ่งในเครือข่ายชุมชนล้อมรักษ์ (CBTx) บำบัดผู้ที่ติดยาเสพติด โดยชุมชนดำเนินการรักษา ช่วยให้ผู้ป่วยสามารถเข้าถึงบริการได้ง่าย ไม่ต้องเดินทางไกล ดูแลทางการแพทย์ จิตสังคม การศึกษา และฟื้นฟู ปัจจุบันมีเครือข่ายกว่า 146 แห่ง รองรับผู้ป่วยยาเสพติดได้ 1,957 เตียง ช่วยเหลือผู้ติดยาเสพติดให้กลับสู่สังคม ซึ่งการลดปัญหาสิ่งเสพติดทุกประเภทเป็นยุทธศาสตร์ที่สำคัญของ สสส. ในการลดปัจจัยทำลายสุขภาพ สร้างสุขภาวะที่ดีให้กับทุกคนในสังคม
