สุขภาพของช่องปากมีฟัน ลิ้น กระพุ้งแก้ม เป็นตัวหลัก เราก็คุ้นเคยกับสิ่งเหล่านี้มายาวนาน แต่เราไม่ค่อยได้ให้ความ
สำคัญมากนัก ถือเป็นเรื่องปกติธรรมดา มีฟันอยู่ในปาก พอมีอาหารเข้าปากก็เคี้ยวกันไป ลิ้นช่วยรับรส รับอาหาร ส่งอาหารเข้าลำคอก็ทำหน้าที่ไป แต่ถ้าเราได้พิจารณาให้ดี จะเห็นว่าช่องปากนอกจากจะมีอวัยวะดังกล่าวแล้ว ยังมีเชื้อโรคแอบแฝงอยู่อีกมากโดยทั่วไปก็จะถูกทำลายโดยน้ำลาย ก็มีบางพันธุ์ที่แข็งแรงมาเป็นกลุ่มใหญ่ หลุดลอดเข้าไปจากปากลงคอ ลงกระเพาะอาหาร ไปทางลำไส้ หรืออาจไปทางกระแสเลือดเข้าสู่ทั่วร่างกาย ที่ทำให้เกิดพิษต่าง ๆ มักไปที่หัวใจ ลิ้นหัวใจ หลอดเลือดหัวใจ และหลอดเลือดสมอ

ฟันผุ เป็นแหล่งกบดานของเชื้อโรคอันสำคัญ ผู้ที่ชอบรับประทานของหวานผลไม้หวาน ขนมหวาน จะทำให้ฟันผุได้ง่ายโรคที่ควบคู่กันไปคือ เหงือกอักเสบ แผลในปากอักเสบ ผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง อยู่ด้วย จะเป็นตัวกระตุ้นให้โรคต่างๆ รุนแรงขึ้นไปด้วย ดังนั้นการดูแลสุขภาพในช่องปากที่คนคิดไม่ค่อยถึง จึงมีความสำคัญเท่ากับการดูแลสุขภาพของร่างกายทีเดียว

มะเร็งในช่องปาก เริ่มจากจุดเล็กอาจเป็นที่ลิ้น โคนลิ้น โดยเฉพาะผู้ที่สูบบุหรี่ประจำ เคี้ยวหมากประจำปัจจุบันคงไม่มีแล้วแผลเรื้อรังในปากที่ละเลยปล่อยไว้ยาวนาน ไม่สนใจดูแลรักษาให้หายขาดไป ก็จะงอกงาม เพิ่มขนาดและกระจายออกไปทำให้การรักษายากขึ้น มีอะไรที่ผิดสังเกตในช่องปาก ต้องค้นหา ดูแลรักษาให้หายไปเลย ทิ้งไว้นานกลายเป็นมะเร็งได้

ฟัน ฟันเรามีอยู่32 ซี่ คนที่สุขภาพปากไม่ค่อยดีฟันจะค่อยหลุดร่วงไปเรื่อย ๆ ฟันผุเป็นบ่อเกิดเชื้อในร่างกายอย่างดีเชื้อถ้าไปทางกระแสเลือด จะเป็นคราบไปเกาะผนังหลอดเลือดให้แข็งขึ้นไม่เคลื่อนไหวยืดหยุ่นเหมือนเดิม ไปเกาะที่บริเวณไหนอวัยวะส่วนนั้นก็จะเสื่อมเกิดโรคขึ้น เช่น ลิ้นหัวใจหลอดเลือดหัวใจ หลอดเลือดสมอง ดังที่เราได้เห็นโรคต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นแล้วต้องรักษาเรื่องลิ้นหัวใจตีบ ใส่ขดลวดขยายหลอดเลือด ทางสมองก็มีอัมพฤกษ์และอัมพาตที่พบกันอยู่เสมอ

ฟันช่วยพยากรณ์โรคได้ คนมีฟันในปากมากซี่ ช่วยการเคี้ยวอาหารมีชีวิตชีวาขึ้นทำให้บดอาหารได้ละเอียด อร่อยจากการไปกระตุ้นเซลล์สมองให้อาหารมีรสชาติอยากกินอยากเคี้ยวขึ้น คนก็จะไม่ขาดสารอาหาร ถูกกระตุ้นให้อร่อย สุขภาพของร่างกายจะดีขึ้น ในภาพรวมจะทำให้ร่างกายแข็งแรง อายุยืนขึ้นท่านลองสังเกตดูคนที่มีฟันมากในปากอายุจะยืนกว่าคนที่มีฟันน้อย ต้องใส่ฟันปลอม เวลากินอาหารก็ต้องคอยถอดเข้าถอดออก พวกฟันมากกินเอากินเอา ดูคุณภาพชีวิตต่างกันมาก เมื่อรู้เช่นนี้แล้วควรรักษาสุขภาพฟันไว้ให้ดี
อายุจะได้ยืนยาวขึ้น

สุขภาพทั่วไปกับสุขภาพช่องปาก เวลาเราคุยเรื่องสุขภาพ การแนะนำให้ดูแลสุขภาพของร่างกายเรามักมองภาพทั่ว ๆ ไปอยากให้พ่วงติดสุขภาพของช่องปากเข้าไปด้วย เราเห็นคนสุขภาพดีด้วยมีฟันดีอยู่มากคนฟันน้อย ด้านอาหารการกินจะลดน้อยลงไปด้วย มันกินไม่ถนัดเหมือนมีฟันแท้อยู่ในปาก การได้พึงระลึกไว้ก็คงจะช่วยให้คุณภาพชีวิตทางร่างกายทั้งตัวสมบูรณ์ขึ้น หมั่นดูแลรักษาฟัน ดูสุขภาพของช่องปาก ทั้งเชื้อโรคและมะเร็งให้ห่างไกลตัวเราให้มากที่สุด แล้วชีวิตจะยืนยาวด้วยความสุข

สุขภาพช่องปาก ต้องหมั่นทำความสะอาดไว้เสมอ เพราะเป็นแหล่งของเชื้อโรคจากฟันผุและแผลในปาก ทิ้งไว้นานฟันจะลดน้อยลงจากผุต้องถอนออก ทำให้การเคี้ยวอาหารอยากกินอาหารลดลงไปด้วย แผลเล็ก ๆ น้อย ๆ ต้องคอยหมั่นสังเกตดู จะกลายเป็นมะเร็งได้ ชีวิตที่สมบูรณ์ต้องดีทั้งสุขภาพทั่วไปและสุขภาพช่องปากด้วย.

————————

นพ.สุวิทย์ เกียรติเสวี